Co się zmieni w nowym roku?

O 80 zł wzrosła płaca minimalna i wynosi teraz 1680 zł brutto, czyli 1237,20 zł netto. Oznacza to, że pensja pracownika zatrudnionego na pełny etat nie może być niższa od tej kwoty. W porównaniu do ub. roku to na rękę o ok. 53 zł więcej. W przypadku osób dopiero rozpoczynających pierwszą pracę, wynagrodzenie to może być jednak niższe, bo młodym pracownikom przez 12 miesięcy można płacić pensje w wysokości 80 proc. najniższego wynagrodzenia, czyli 1344 zł brutto.

Nowy rok nie przynosi optymistycznych wieści dla emerytów i rencistów. Waloryzacja emerytur i rent ma być niższa od ubiegłorocznej. Wyniesie zaledwie 1,5 proc. Z wyliczeń ekonomistów wynika, że jeśli ktoś dostaje 1 tys. zł emerytury, w marcu otrzyma 15 zł podwyżki, a jeśli 2 tys. - 30 zł.

Jeśli nie masz oszczędności, nie dostaniesz kredytu mieszkaniowego. W tym roku ten obowiązkowy wkład własny wynosi minimum 5 procent, w przyszłym - 10 proc., a w 2016 - 15 proc. Wkładem nie mogą być pieniądze z innego kredytu czy pożyczki. Dla wielu ludzi to może być bariera nie do pokonania.

Skąd takie obostrzenia, tłumaczy Halina Kochalska, analityk w Open Finance. - To sposób Komisji Nadzoru Finansowego na poprawę jakości zabezpieczeń kredytów hipotecznych, ponieważ w ostatnich latach spadek cen nieruchomości spowodował, że te zabezpieczenia traciły na wartości - mówi analityk.

- W wielu przypadkach, kiedy klient wziął 100 albo ponad 100 proc ceny mieszkania, bank nie ma dziś pełnego zabezpieczenia udzielonego kredytu. Ale jest też drugi powód. Komisja chciała w ten sposób skłonić, zmobilizować Polaków do oszczędzania, gdyż na razie, mimo różnych niepokojących sygnałów, np. o perspektywie emerytur, trudno nam się do niego przekonać.

H. Kochalska dodaje, że od lipca banki nie będą już pożyczały waluty innej, niż w której zarabia klient. Jeśli więc firma płaci nam w złotówkach, nie zaciągniemy kredytu np. we frankach szwajcarskich.

- Trzecia rzecz - bardziej liberalnie będzie liczona zdolność kredytowa. Obecnie bank ma obowiązek policzyć zdolność najwyżej na 25 lat, a od tego roku będzie to 30 - dodaje.

Z nowym rokiem rusza nowy rządowy program dopłat do kredytów hipotecznych "Mieszkania dla młodych". Adresowany do młodych małżeństw i singli, którzy nie przekroczyli 35. roku życia. Pomoc państwa ma polegać na dofinansowaniu wkładu własnego i spłacie części kredytu. I tak: rodzina bezdzietna i osoba samotna dostaną 10 proc. ceny mieszkania, natomiast jeśli mają dzieci, dofinansowanie wyniesie 15 proc.

Jeżeli w ciągu 5 lat od zakupu urodzi się im trzecie i kolejne dziecko - mogą liczyć na dodatkowe 5 proc. Są jednak pewne warunki. Dopłatą ma być objęte maksymalnie 50 m kw. mieszkania o powierzchni nie przekraczającej 75 m kw. O dopłatę będą mogą ubiegać się też osoby, które kupią od dewelopera lub zbudują dom jednorodzinny. Jarosław Sadowski, główny analityk firmy Expander tłumaczył Nowinom, że najtrudniejszym do spełnienia wymogiem będzie limit cenowy, ustalony dla różnych miast na innym poziomie. Jeśli metr kwadratowy mieszkania będzie zbyt drogi, klient nie dostanie dopłaty. Podawał przykłady, ile wynoszą takie limity:

- Na przykład w Rzeszowie to 3839 zł za metr, podczas gdy z naszych informacji wynika, że średnia cena transakcyjna wynosi tu dla nowych mieszkań 4407 zł. Jeszcze gorzej sytuacja wygląda w Krakowie, Katowicach i Wrocławiu, w których limit jest o ponad 20 proc. niższy, niż średnia cena w zawieranych transakcjach. Aż w 13 z 15 badanych przez nas miastach limit jest przeciętnie o 13 proc. niższy, niż średnia cena. Oznacza to, że znalezienie mieszkania mieszczącego się w limicie będzie nie lada wyzwaniem,

Program potrwa do września 2018 r. Rząd wyda na niego 3,2 mln zł, które trafią do 115 tys. osób.

- Ci, którzy otrzymują dodatek mieszkaniowy, mogą składać wnioski o nowe świadczenie - dodatek energetyczny - mówi Elwira Kochanowska-Pięciak, wicedyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Rzeszowie. - Ustalona została jego wysokość od stycznia do kwietnia. Jeśli jest to gospodarstwo prowadzone przez osobę samotną, to dodatek wyniesie niewiele - 11,36 zł. miesięcznie. Jeśli jest to gospodarstwo liczące od 2 do 4 osób - 15,77 zł, a w przypadku 5 i powyżej - 18,93 zł.

Na ten rok zapowiadane są jeszcze zmiany w świadczeniach alimentacyjnych i pielęgnacyjnych (dla osób opiekujących się niepełnosprawnymi), ale na razie trudno określić, jakie dokładnie.

Urząd Regulacji Energetyki podał, że rachunki za energię w gospodarstwach domowych mają w tym roku spaść o ok. 2,5 proc. W górę natomiast idą opłaty za gaz. Rachunki osób, które korzystają z gazu jedynie do przygotowania posiłków wzrosną średnio o 1,08 zł miesięcznie. Ci, którzy wykorzystują gaz także do podgrzewają wody, zapłacą średnio o 3,64 zł więcej. Odbiorcy, którzy gazem ziemnym ogrzewają mieszkania, zapłacą o ok. 19,75 zł więcej.

O 15 proc. wzrosła akcyza na wysokoprocentowe alkohole, a o 5 proc. na papierosy, co przełoży się na ceny tych produktów w sklepach.