Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Czy Zielony Ład zdeterminuje konkurencyjność polskich firm? „Zerwanie zależności od Rosji umożliwi rozwój OZE”

OPRAC.:
Leszek Rudziński
Leszek Rudziński
Aby zachować konkurencyjność, firmy będą musiały podejmować samodzielnie działania zmierzające do maksymalnego ograniczenia kosztów energii i śladu węglowego swoich produktów
Aby zachować konkurencyjność, firmy będą musiały podejmować samodzielnie działania zmierzające do maksymalnego ograniczenia kosztów energii i śladu węglowego swoich produktów Krzysztof Kapica
Europejski Zielony Ład zmieni sposób, w jaki w UE produkuje się energię oraz model funkcjonowania całej gospodarki Wspólnoty – przekonują autorzy raportu „Jak Europejski Zielony Ład zmieni konkurencyjność polskich firm”, przygotowanego na zlecenie Fundacji Przyjazny Kraj przez Politykę Insight. Ich zdaniem nowe regulacje radykalnie przyspieszą dekarbonizację energetyki i przemysłu, a ponadto rozleją się na pozostałe sektory, co zmusi państwa, biznes i obywateli do ograniczania emisji CO2. Z kolei zerwanie surowcowej zależności z Rosją docelowo umożliwi Unii szybszy rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE).

Autorzy raportu dr Adam Czerniak i Robert Tomaszewski z Polityki Insight podkreślają, że z perspektywy firm kluczowe znaczenie będzie miało opodatkowanie emisji CO2. Do tej pory unijny system EU ETS obejmował wyłącznie energetykę i przemysł. Z kolei Europejski Zielony Ład rozszerzy system handlu emisjami na sektor transportu i budownictwa (tzw. ETS2), co stanie się wielkim wyzwaniem dla przedsiębiorców i całej gospodarki.

Wszystko w rękach firm

W raporcie zauważono, że wysoka emisyjność polskiej energetyki, a także wolne tempo jej transformacji mogą znacząco obniżyć konkurencyjność polskich firm ze względu na wysokie ceny energii, a także wyższy niż w innych krajach ślad węglowy w łańcuchu dostaw.

Ponadto zapóźnienie energetyczne Polski sprawi, że powolne tempo transformacji będzie generowało coraz większe ryzyka dla krajowego biznesu. Polskie PKB w 50 proc. opiera się na eksporcie, który w 75 proc. trafia do państw UE.

Aby zachować konkurencyjność, firmy będą musiały podejmować samodzielnie działania zmierzające do maksymalnego ograniczenia kosztów energii i śladu węglowego swoich produktów, np. inwestując we własne źródła OZE lub podpisując długoterminowe kontrakty na zakup zielonej energii bezpośrednio od wytwórcy.

Zerwanie surowcowej zależności z Rosją szansą na rozwój dla Polski i Europy

Autorzy raportu przypominają, że do wybuchu wojny w Ukrainie, Rosja była najważniejszym dostawcą surowców energetycznych do Unii Europejskiej – jeszcze w 2021 r. odpowiadała za 40 proc. unijnego importu gazu, 46 proc. zagranicznych dostaw węgla i 27 proc. ropy.

Ale - w średnim i długim terminie - zerwanie surowcowej zależności z Rosją umożliwi Unii Europejskiej szybszy rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE). Przyspieszenie transformacji w warunkach uniezależniania się energetycznego od Rosji stworzy nowe ryzyka dla europejskiego biznesu. - Polskie firmy potrzebują „żabiego skoku” – dobrze, by ominęły pośrednie etapy dekarbonizacji (np. zastępowania węgla mniej emisyjnym gazem w procesach produkcji) i bezpośrednio przeszły do najnowszych rozwiązań technologicznych w zakresie wytwarzania zielonej energii i efektywności energetycznej. Dzięki temu do minimum ograniczą swój wpływ na środowisko i zbudują nowe przewagi – uważają Adam Czerniak i Robert Tomaszewski.

Cztery scenariusze wpływu Zielonego Ładu na konkurencyjność polskich firm

Oszacowanie wpływu Europejskiego Zielonego Ładu (European Green Deal) w ramach pakietu prawnego „Fit for 55” i planu „REPowerEU” na konkurencyjność polskich firm w perspektywie 2030 r. należy do kluczowych wyzwań polskiej gospodarki.

W związku z tym w raporcie zbudowane zostały cztery scenariusze uwzględniające różne tempo dekarbonizacji oraz ryzyka geopolityczne. W ich ramach przeprowadzono symulacje ekonomiczne wpływu zmian cen nośników energii i paliw na kondycję finansową dwóch średnio typowych firm: jednej zajmującej się wytwarzaniem wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych oraz drugiej zajmującej się świadczeniem usług gastronomicznych i hotelarskich.

Scenariusz 1: Fiasko „Fit for 55” i „REPowerEU”:

W pierwszym scenariuszu eksperci zaglądają, że eskalacja wojny w Ukrainie i kryzysu gospodarczego zmusza Unię Europejską do znaczącego poluzowania założeń pakietu „Fit for 55” i odejścia od ambitnych celów redukcji emisji do 2030 i 2050 r. Realizacja planu „REPowerEU” kończy się fiaskiem, a Wspólnota częściowo zastępuje z innych kierunków niż Rosja import węglowodorów na poziomie sprzed wybuchu wojny. W skutek tego tempo transformacji energetycznej zwalnia, co prowadzi do przedłużenia funkcjonowania elektrowni na węgiel oraz zmniejszenia presji na wzrost cen energii elektrycznej, gazu i paliw silnikowych.”

Scenariusz 2: „Fit for 55” bez „REPowerEU”:

Drugi scenariusz zakłada, że wojna w Ukrainie skończy się pokojem i normalizacją stosunków między Unią i Rosją, w efekcie czego import węglowodorów ze Wschodu stopniowo się odbudowuje, a założenia planu „REPowerEU” nie są realizowane. Jednocześnie państwa UE decydują się na przyjęcie rozwiązań zaproponowanych przez Komisję Europejską w pierwotnej wersji „Fit for 55”, z uwzględnieniem realizacji celów redukcji emisji o 55 proc. na 2030 i osiągnięcia neutralności klimatycznej w 2050 r. Tempo transformacji przyspiesza, co prowadzi do szybszego wygaszania elektrowni na węgiel i stopniowego wzrostu cen energii elektrycznej, ale przy stabilizacji cen gazu i paliw silnikowych.”

Scenariusz 3: „Fit for 55” z „REPowerEU”:

Kolejny scenariusz uwzględnia sytuację, że wojna w Ukrainie przeistacza się w długotrwały konflikt, w wyniku którego Unia odcina się od rosyjskich węglowodorów i w pełni wdraża założenia „REPowerEU”. Państwa UE przyjmują odpowiednio zmodyfikowany pakiet „Fit for 55” (podniesienie celu OZE i efektywności energetycznej, ETS2 w kształcie zaproponowanym przez Komisję Europejską). W efekcie transformacja jeszcze bardziej przyspiesza, co prowadzi do szybszego wygaszania elektrowni na węgiel, wzrostu cen energii elektrycznej, przy bardzo wysokich cenach gazu i szybko drożejących paliwach silnikowych. Przyspieszenie ekspansji OZE prowadzi jednak do wyhamowania wzrostu cen energii w drugiej połowie lat 20. XXI w.

Scenariusz 4: Wzmocniony „Fit for 55” z „REPowerEU”:

Ostanie rozwiązanie zakłada, że Wojna w Ukrainie zamienia się w długotrwały konflikt, który skłania UE do radykalnego przyspieszenia transformacji energetycznej – następuje zaostrzenie celów „Fit for 55”, UE ogranicza emisje o 60 proc. do 2030 r. i uzgadnia osiągnięcie neutralności klimatycznej przed 2050 r. W efekcie transformacja ostro przyspiesza, co prowadzi do szybszego wygaszenia elektrowni na węgiel, wzrostu cen energii elektrycznej, przy bardzo wysokich cenach gazu i paliwach silnikowych. Jednak zdecydowane przyspieszenie ekspansji OZE sprawia, że jeszcze w latach 20. XXI w. ceny prądu w hurcie zaczynają mocno spadać.”

Znaczenie Zielonego Ładu

W grudniu 2019 r. Komisja Europejska ogłosiła nową strategię rozwoju UE – European Green Deal (Europejski Zielony Ład – EZŁ). Ma ona służyć osiągnięciu przez Wspólnotę neutralności klimatycznej do 2050 r. Środkiem do osiągnięcia tego celu było zaostrzenie dotychczasowej trajektorii redukcji europejskich emisji CO2.

W odróżnieniu od wcześniejszych pakietów energetyczno-klimatycznych EZŁ charakteryzuje się całościowym podejściem – obejmuje zasięgiem regulacyjnym nie tylko energetykę i przemysł, ale też inne sektory europejskiej gospodarki. W efekcie jest planem na transformację całej gospodarki UE.

Kluczowym elementem EZŁ było uchwalenie w 2021 r. (w formie rozporządzenia) Prawa klimatycznego, którego głównym punktem było uznanie celu osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r.

Spowodowało to zaostrzenie unijnych celów redukcji emisji gazów cieplarnianych na 2030 r. z 40 do 55 proc. EZŁ ma być nie tylko bodźcem do szybszej redukcji emisji, ale też do prowadzenia nowych inwestycji, tworzenia miejsc pracy i budowy przewagi konkurencyjnej europejskich firm.

Głównym jego narzędziem realizacji jest opublikowany w lipcu 2021 r. „Fit for 55”, który ma, poprzez nowe opłaty i normy, zmienić model rozwoju europejskiej gospodarki – zwiększy koszty emisji i atrakcyjność działań proklimatycznych.

Ma też rozłożyć w sposób bardziej sprawiedliwy koszty transformacji, by nie pogłębiać ubóstwa energetycznego oraz zwiększyć presję na zewnętrznych partnerów UE, by przyspieszyli własną dekarbonizację.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Czy Zielony Ład zdeterminuje konkurencyjność polskich firm? „Zerwanie zależności od Rosji umożliwi rozwój OZE” - Strefa Biznesu

Wróć na nowiny24.pl Nowiny 24