Dlaczego na Podkarpaciu zarabiamy najmniej w kraju

Taki obraz zarobków w naszym województwie znamy od lat. Najwyższe wynagrodzenie zanotowano w województwie mazowieckim (o ponad 25 proc. wyższe niż przeciętne dla kraju, wynoszące 4 tys. 107,72 zł). Wysokie były również płace w województwach dolnośląskim, pomorskim i śląskim. Najmniej zarabiali pracownicy w woj. podkarpackim i warmińsko-mazurskim. Różnica między województwami o najwyższej i najniższej wysokości wynagrodzeń wyniosła ok. 1760 zł.

To bardzo duże dysproporcje. Z czego wynikają?

- W dużej mierze jest to odpowiednik kondycji finansowej samych przedsiębiorstw i regionów - tłumaczy Tomasz Starzyk, ekonomista i ekspert z wywiadowni gospodarczej Bisnode Polska w Warszawie. - Przyczyn należy szukać w przeszłości. Do 1989 roku wiele miast średniej wielkości, usytuowanych w mniejszych województwach, uzależnionych było od zaledwie kilku dużych zakładów pracy. Większość z nich nie przeszła próby czasu - okresu transformacji ustrojowej. Upadłe zakończyły działalność. Rosło bezrobocie. Na ich gruzach powstały sprywatyzowane spółki, które także często nie poradziły sobie w kapitalizmie. W efekcie mieliśmy sytuację, w której spółki bankrutowały, a na ich miejsce powstawały kolejne. Brak stabilizacji pracy i ekonomicznego potencjału regionu nie wpływał dobrze na rosnące płace. W cenie była praca każda, a nie tylko ta dobrze płatna.

Optymistyczne jest to, że jednak co trzecia zatrudniona osoba otrzymywała w 2014 r. wynagrodzenie wyższe od  przeciętnego. Zdaniem analityków GUS, wynika to z faktu, że relatywnie niewielka grupa pracowników otrzymuje wynagrodzenia bardzo wysokie oraz z narastania różnic wynagrodzeń między osobami zarabiającymi najmniej i najwięcej.

Najniższe zarobki otrzymywali pracownicy przy pracach prostych oraz pracownicy usług i sprzedawcy (ponad 40 proc. niższe od przeciętnego wynagrodzenia w kraju), a także rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy (o 35 proc. mniej). W pozostałych grupach wynagrodzenie wynosiło około 80 proc. średniej krajowej. Wynagrodzenie otrzymywane najczęściej i przez największą liczbę osób wyniosło w 2014 r. w Polsce 2 tys. 469,47 zł, w Podkarpackiem było to ok. 2 tys. 337 zł. 

- Sytuacja się poprawi, jeśli w małych województwach będzie lepszy klimat dla biznesu - twierdzi Starzyk. - Jestem przekonany, że istnieje ogromny potencjał w średniej wielkości i małych miejscowościach. Tylko potrzeba odpowiednich osób, aby ten potencjał wydobyć.

Zestawienie GUS dotyczące różnic w zarobkach ze względu na płeć nie pozostawia wątpliwości: mężczyźni nadal zarabiają więcej niż kobiety. We wszystkich regionach.