Drezyną zamiast pociągiem. Nowy hit w Bieszczadach

Pociągi przestały tędy kursować kilka lat temu. Ale już za cztery tygodnie szlak kolejowy z Zagórza do granicy z Ukrainą w Krościenku, liczący 131 lat, ponownie ożyje. Na tory nie wyjadą jednak pociągi, ale specjalnie zaprojektowane drezyny rowerowe. Centralnym punktem trasy, liczącej 46 kilometrów, będzie wyremontowany budynek stacji kolejowej w Uhercach.

Nowe życie dał mu Janusz Demkowicz, gospodarz Zagrody Magija, pomysłodawca projektu "Bieszczadzkie drezyny kolejowe". Udało mu się przekonać do tej inicjatywy wójta Olszanicy i Polskie Linie Kolejowe. Samorząd gminy przejął od PLK nieczynną linię nr 108, a następnie przekazał w użyczenie bieszczadzkiemu przedsiębiorcy. Wydzierżawił mu też budynek stacji. 50 drezyn zamówionych i wykonanych aż w Gdańsku wkrótce dotrze do Uherzec.

- Czekam tylko na ostatnie pozwolenie od nadzoru kolejowego i otwieramy trasę - mówi Demkowicz.
W Europie Zachodniej takie właśnie lekarstwo na ożywienie upadłych linii kolejowych zdobyło sobie już sporą popularność. - Na przykład we Francji udostępniono dla pojazdów poruszających się po torach ponad tysiąc kilometrów nieczynnych tras - opowiada Janusz Demkowicz. Gdy zaczął przygotowywać swój projekt, obejrzał dziesiątki wypożyczalni drezyn za granicą i przekonał się, że w Polsce także nie brakuje "mikoli", czyli miłośników kolei. Wycieczka drezyną to dla nich atrakcja, dla której są gotowi przyjechać nawet z drugiego końca kraju.

Droga do realizacji pomysłu nie była prosta, bo Demkowicz był pionierem; przed nim nikt nie realizował projektu na taką skalę.

- To był rok wytężonej pracy - wspomina bieszczadnik.

- Musiałem przebrnąć przez przepisy prawa kolejowego, trzeba było wielu starań, rozmów z różnymi ludźmi, wyjazdów do Warszawy, uzgodnień, żeby przekonać przedstawicieli spółki Polskie Linie Kolejowe, że przedsięwzięcie ma sens i znam się na tym, co robię. Sprzyjał mi Mieczysław Borowiec, dyrektor Zakładu Linii Kolejowych w Rzeszowie, który stał się w pewnym sensie ambasadorem mojego pomysłu.

Przychylne były też od początku władze Olszanicy. Wicewójt Robert Petka podkreśla, że warto wspierać wszelkie inicjatywy, które dają impuls do rozwoju gminy. - Nie mamy połonin, nie mamy Jeziora Solińskiego. A to może być coś, dzięki czemu o Olszanicy zrobi się głośno - uważa.

Dlatego zaufali Demkowiczowi, choć wizja drezyn na torach mogła się wydawać nierealna.

- Projekt był trudny, ale dobrze przygotowany, dlatego nie miał problemów z uzyskaniem unijnego dofinansowania - chwali Petka. I dodaje, że autor nie jest nowicjuszem w branży turystycznej. Gdy jakiś czas temu (jako jeden z pierwszych w Bieszczadach) postanowił przenieść do Orelca oryginalne stare chałupy z drewna i udostępnić je turystom, wielu ludzi pukało się w głowę. Tymczasem Zagroda Magija okazała się strzałem w dziesiątkę.

Po dwóch latach starań projekt jest już na finiszu. Sercem szlaku będzie (zlokalizowana w połowie liczącej blisko 50 km trasy) stacja w Uhercach, wyremontowana i stylowo urządzona według projektu Karola Preiznera, artysty z galerii w Zagórzu. Z Uherzec drezyny (uformowane w skład niczym pociąg z wagonami) będą wyruszać w dwóch kierunkach - do Zagórza albo do Ustrzyk Dolnych. Po drodze będą zatrzymywać się w ciekawych miejscach; tak by turyści nie tylko podziwiali krajobrazy, ale i mogli zobaczyć lokalne atrakcje: cerkiewki, bunkry, ruiny.

Drezyny są już gotowe. Zostały zaprojektowane i wykonane aż w Gdańsku, bo w Polsce nie ma wielu specjalistów, którzy mogą się podjąć produkcji nietypowych pojazdów rowerowych. Do Uherzec dotrą, transportowane przez kilka tirów, na kilka dni przed oficjalnym otwarciem trasy, które zaplanowano na koniec kwietnia. Pierwsi turyści pojadą nimi w maju.