Finansiści w Polsce - niepewni „cudzego”, pewni swego

Dyrektorzy finansowi polskich przedsiębiorstw odczuwają rosnącą niepewność ekonomiczną, co wiąże się i z niestabilnym otoczeniem prawnym biznesu, i konsekwencjami gospodarczymi po Brexicie, i widmem dezintegracji wspólnoty europejskiej.
O ile wśród przedsiębiorców zachodniej Europy obawy takie wyraża niewiele ponad 60 proc. przedsiębiorców, o tyle aż siedmiu na dziesięciu dyrektorów finansowych w Polsce podziela takie obawy.
Zdecydowana większość z nich spodziewa się, że wzrost gospodarczy w Polsce nie przekroczy w 2017 roku poziomu 2,5 proc., co jest wynikiem znacznie niższym, niż założenia rządowe.

Obawy dyrektorów finansowych w Polsce i zachodniej Europie na ogół są zbieżne, ale jest temat , który obydwa środowiska różni: przedsiębiorcy „starej Unii” przekonani są, że ratunkiem dla UE jest Europa „dwóch prędkości”, ich polscy koledzy z taką opinią się nie zgadzają, wychodząc raczej z założenia, że dla Unii to pomysł destrukcyjny.
Przeprowadzone przez firmę Deloitte badania sondażowe wśród finansistów wskazują, że od połowy 2015 roku poziom im optymizmu gospodarczego systematycznie spada i w tej chwili jest najniższy od 2013 roku, niższy nawet niż podczas „kryzysu ukraińskiego”. I jest znacząco niższy niż w wielu krajach europejskich.
- Skoro nastroje polskich CFO (dyrektorów finansowych) w roku 2017 nadal się obniżają, to można się spodziewać utrzymania wzrostu PKB na obecnym poziomie około 3 proc., zamiast prognozowanych w budżecie państwa 3,6 proc.” – mówi Krzysztof Pniewski, Partner, Lider Programu CFO w Polsce.
Dyrektorzy finansowi przewidują, że nie tylko wzrost gospodarczy będzie niższy od zakładanego przez rząd, ale i poziom inflacji będzie wyższy. Takie przewidują „efekt uboczny” programu 500+, podniesienia płacy minimalnej i wdrożenia innych obietnic obecnego rządu.

Zdaniem 28 proc. dyrektorów bezrobocie utrzyma się na dotychczasowym poziomie. Jednak aż 48 proc. badanych uważa, że będzie się ono dalej obniżać, co jest zgodne z prognozą rządu. Prognozy kursu euro wskazują na to, że wartość złotówki będzie utrzymywać się na wysokim poziomie. Aż 78 proc. dyrektorów uważa, że będzie on się kształtował w przedziale 4,20-4,50 zł.
Skąd taka niepewność ekonomiczna polskiego biznesu? Głównie z pozycji gospodarczej Polski w Europie, i z niestabilności prawa okołogospodarczego. Choć – o dziwo – finansiści w potężnych gospodarczo Niemczech obawiają się jeszcze bardziej.
- Polska należy do grupy krajów, które charakteryzują się wysokim poziomem niepewności. Wśród krajów, gdzie ten wynik jest jeszcze wyższy są Wielka Brytania, Niemcy, Grecja, Turcja i Irlandia. Z kolei na drugim biegunie znalazły się państwa skandynawskie, w tym szczególnie Norwegia, gdzie na wysoki poziom niepewności wskazywało jedynie 19 proc. dyrektorów finansowych” – mówi Robert Nowak, Partner w Dziale Doradztwa Podatkowego, Deloitte.

Co nie zmienia faktu, że znaczna część polskich finansistów gotowa jest właśnie w tak niepewnych czasach na ryzykowne decyzje inwestycyjne. Wśród największych ryzyk dla prowadzeniu biznesu w ciągu najbliższych dwunastu miesięcy polscy ankietowani przez Deloiite wskazali niestabilne prawo gospodarcze i podatkowe (53 proc.), rosnące koszty operacyjne (48 proc.), a na trzecim wzrost regulacji związanych z prowadzeniem biznesu (39 proc.). Polscy CFO obawiają się również presji cenowej i braku wykwalifikowanych pracowników. W ośmiu z dziewiętnastu krajów jako najważniejsze ryzyko respondenci wskazywali niepewność geopolityczną lub ekonomiczną.
Jeśli dla finansistów w Polsce Brexit jest już realnym zagrożeniem ekonomicznym, to obawiają się kolejnych i podobnych, bo 29 proc. CFO w Polsce uważa, że istnieje duże prawdopodobieństwo, że po Wielkiej Brytanii następni członkowie opuszczą Unię Europejską w ciągu kolejnych pięciu lat. Najwyżej to prawdopodobieństwo oceniono we Włoszech (62 proc. badanych). Zdaniem wielu CFO, Brexit wprowadzi bariery taryfowe i pozataryfowe, które zwiększą koszty obrotu gospodarczego, wydłużą czasy dostaw i wpłyną na zmniejszenie konkurencyjności towarów z Polski. Z kolei 23 proc. jest zdania, że wyjście Wielkiej Brytanii z UE wprowadzi również utrudnienia wynikające z innych wymogów obrotu handlowego.
W czym polscy dyrektorzy finansowi pokładają wiarę? Bo przecież ani w Europie „dwóch prędkości”, ani w stabilności naszego prawa gospodarczego, ani w światowej koniunkturze. W największym stopniu liczą… na siebie. Czyli na operatywność, determinację, odporność na kryzysy polskich przedsiębiorców.