Gózd, Hoszowczyk, Krzątka...Trudne w wymowie i pisowni wsie na Podkarpaciu. Znasz je? [LISTA]

Język polski nie należy do najłatwiejszych i choć najtrudniej jest przyswoić go obcokrajowcom, to i nam, Polakom, potrafi przysporzyć nie lada kłopotów. O ile pewne trudne słowa możemy zastępować ich prostszymi w wymowie synonimami, o tyle tego zabiegu nie zastosujemy w przypadku nazw miejscowości. Na Podkarpaciu jest sporo takich wsi, przy wymawianiu nazw których możemy "połamać" sobie język. A jeszcze gorzej bywa przy ich zapisywaniu. Skąd się wzięły takie pokrętne, trudne, czasem na wet śmieszne nazwy?

Nazwy miejscowości dzielą się na:

• pochodzące od cech miejsca, w którym znajduje się miejscowość,
• pochodzące od ludzi związanych z miejscowością.

W każdej z nich można wydzielić pewne podkategorie::

• nazwy służebne, dla miejscowości świadczących pewne usługi dla dworu (np. Piekary, Szczytniki),
• nazwy patronimiczne, oznaczające potomków założyciela. W Polsce są to miejscowości zakończone na -icy,-ice lub -yce (sufiks -ic w staropolskim oznacza potomka),
• nazwy dzierżawcze, pochodzące od właściciela, np. zakończone na -ów (np. Emilianów od męskiego imienia Emilian, Henryków od Henryka, Piotrków od Piotra). Jeżeli właścicielem majątku była kobieta wtedy przymiotnik dzierżawczy miał przyrostek -in (np. Anielin od żeńskiego imienia Aniela). Nazwy te utworzono z połączenia przymiotników dzierżawczych z przyrostkami -ów oraz -in dzięki czemu stały się one nazwami miejscowymi, a więc rzeczownikami.

Jak podaje Wikipedia, klasyfikacja nazw miejscowych może się opierać o różne kryteria. We współczesnej onomastyce - dział językoznawstwa zajmujący się badaniem nazw własnych - istnieje kilka klasyfikacji. W Polsce stosowane są dwie: oparta o kryterium znaczeniowe i kryterium strukturalno-gramatyczne:

Klasyfikacja oparta na kryterium znaczeniowym odróżnia nazwy:

• miejscowości,
• ludzi, które dopiero później stały się nazwami miejscowości.

W grupie 1. rozróżnia się:

• nazwy topograficzne (np. Rybnik, Dąbrowa, Skała, Grabowa),
• nazwy kulturowe (np. Poręba, Mosty, Środa),
• nazwy dzierżawcze, tworzone za pomocą kilku przyrostków (np. Dalechów, Cieszęcin, Radom, Racibosko),
• nazwy zdrobniałe, powstałe w oparciu o nazwy pobliskich osad (np. Racławiczki, Szydłowiec, Zborowczyk).

W grupie 2. wyróżnia się:

• nazwy etniczne, określające pierwotnie gromadę ludzką na podstawie jej pochodzenia lub położenia jej osady (np. Zalesiany, Pogórzyce, Łysogórce, Konojady, Czechy),
• nazwy patronimiczne, określające pierwotnie potomków lub poddanych człowieka, od którego imienia wzięli nazwę (np. Michałowice, Doktorowce, Janowięta),
• nazwy służebne odnoszące się nazwy zajęcia wykonywanego kolektywnie przez mieszkańców: (np. Piekary, Złotniki, Strzelce),
• nazwy rodowe, wywodzące się od wspólnego przezwiska lub przydomka mieszkańców (np. Bolesty, Czajki, Łosie).

ZOBACZ TAKŻE: Rzeszowska Zielona Fala ułatwia pracę kierowcom karetek pogotowia, radiowozów i aut straży pożarnej