Jak otrzymać spadek i nie płacić podatku

Czy to prawda? Czy nie lepiej - jak sugerują znajomi - podpisać z siostrą zwykłą umowę kupna-sprzedaży? - pyta Magdalena,

Mimo że już ponad pół roku - od 1 stycznia - członkowie najbliższej rodziny korzystają z przywileju bezpodatkowego obdarowywania się składnikami majątku dowolnej wartości, pytań podobnych do przedstawionego wyżej wciąż otrzymujemy sporo.

Rzecz wygląda tak: w wyniku nowelizacji Ustawy o podatku od spadków i darowizn małżonkowie, rodzice, dziadkowie, dzieci, wnukowie, pasierbowie, ojczymowie, macochy oraz rodzeństwo są w całości zwolnieni od wspomnianego podatku, nawet gdy otrzymają darowizny czy spadki warte miliony złotych.

Ile można pożyczyć bez płacenia podatku

Od jednej osoby można przyjąć bez podatku 5 tys. zł, a od kilku osób w sumie nie więcej niż 25 tys. zł. Są to limity liczone w okresie trzech kolejnych lat od pierwszej nieopodatkowanej pożyczki. Natomiast nadwyżki ponad kwoty wolne od podatku opodatkowane są w wysokości 2 proc.

20-proc. stawka sankcyjna

To kara za pożyczki ukryte przed fiskusem. Jeśli podatek, który w czasie kontroli stwierdzi, że pieniądze np. na samochód pożyczył od znajomego, ale zapomniał od tej pożyczki zapłacić podatek, to zapłaci fiskusowi nie 2 proc., lecz 20 proc. podatku.

Odpowiedź na pytanie naszej Czytelniczki jest zatem prosta: przyjęcie darowizny od siostry nie skutkuje podatkiem z tego tytułu. A gdyby auto było niewielkiej wartości - maksymalnie 9637 zł - urzędowi skarbowemu nie potrzeba nawet tym zdarzeniem głowy zawracać.

Jeśli auto jest droższe, nasza Czytelniczka koniecznie musi powiadomić urząd, że została obdarowana. W przeciwnym razie może ją to sporo kosztować - nawet 20 proc wartości daru (tzw. stawka sankcyjna).

Tak horrendalny podatek można zapłacić wówczas, gdy np. tłumacząc się z nieujawnionych przychodów, ktoś powoła się na darowiznę, której wcześniej nie zgłosił w urzędzie skarbowym.

Oto co zatem należy zrobić...

... aby nie zapłacić podatku od spadku lub darowizny:

- darowizny i spadki przekraczające 9637 zł (od jednej osoby w ciągu pięciu lat), musisz w terminie miesiąca zgłosić naczelnikowi urzędu, w którym się rozliczasz z podatków. W przypadku spadku termin na zawiadomienie naczelnika liczy się od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu, stwierdzającego nabycie spadku.

- darowizny pieniężne trzeba wysłać obdarowanemu na konto bankowe lub przekazem pocztowym.

Spełnienie tych warunków jest bardzo ważne - bez tego darowizna będzie opodatkowana.

Oczywiście podstawowym warunkiem zwolnienia od podatku jest otrzymanie darowizny lub spadku od osoby należącej do tzw. zerowej grupy podatkowej (pojęcie nieformalne), czyli wymienionych wyżej członków najbliższej rodziny.

Kwoty wolne od opodatkowania dla poszczególnych grup:

Kwoty wolne od opodatkowania dla poszczególnych grup:

9637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona
do I grupy podatkowej,

7276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,

4902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Choć teściowej mówisz: mamo, dla fiskusa to nie to samo

Niestety, opodatkowane są spadki i darowizny od synowej, zięcia, teścia i teściowej, a także od dalszej rodziny i osób niespokrewnionych. Podatek płaci się tu według specjalnej skali (patrz ramka!), a jego wysokość zależy od stopnia pokrewieństwa łączącego spadkobiercę ze spadkodawcą i obdarowanego z darczyńcą.

Podwójnie praktyczna uwaga: teściowa nie narazi zięcia na wydatek (podatek), jeśli majątek zapisze córce, a nie obojgu.

Grupy podatkowe

O tym, w której z trzech grup podatkowych jest spadkobierca lub obdarowany, decyduje stopień pokrewieństwa lub jego brak.

W pierwszej - są teściowie, synowa i zięć. Jest tu także najbliższa rodzina, jednak jej członkowie zapłacą podatek tylko wtedy, gdy nie spełnią wspomnianych już wcześniej warunków zwolnienia podatkowego.

Druga grupa - to dalsza rodzina, m.in. ciotki i wujkowie.

Trzecia grupa podatkowa - to osoby niespokrewnione.

Najniższy podatek płacą osoby zaliczone do pierwszej grupy, najwyższy - do trzeciej. Podatek płaci się od nadwyżki spadku bądź darowizny ponad tzw. kwotę wolną od tego podatku (patrz - ramka).