Jesteśmy coraz mniej podatni na korupcję, bo okazji jest mniej

Niedawno obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Przeciwdziałania Korupcji. Jaka jest skala tego problemu?

W zasadzie są dwie możliwości zbadania tego problemu: badania socjologiczne lub analizy działania wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania. Najbardziej istotnym z badań socjologicznych jest Indeks Przejrzystości Transparency International. Zgodnie z nim nasz kraj od kilku lat coraz mniej jest podatny na korupcję. Jednak jest to tylko indeks percepcji, który powstaje na podstawie tego, jak eksperci, przedsiębiorcy i zwykli obywatele oceniają problem korupcji.

A co z liczbą prowadzonych postępowań?

W tym przypadku od kilku lat liczby są podobne. Poza tym one raczej wskazują na aktywność sądów, służb policyjnych, służb specjalnych takich jak CBA, a nie na faktycznie istniejącą korupcję.

Gdzie jest największy problem, w sektorze publicznym czy prywatnym?

Ostatnie badania na ten temat dotyczą międzynarodowej firmy. Wynikało z niego, że przedsiębiorcy uważają, iż ok. 20 proc. projektów biznesowych jest skażonych korupcją. Połowa z nich dotyczyła projektów zawieranych między przedsiębiorcami.

Jakie są najskuteczniejsze sposoby zapobiegania korupcji?

To zależy, o jakiej korupcji mówimy. Trochę innymi metodami zapobiega się korupcji w biznesie, trochę innymi w administracji publicznej. W inny też sposób należy zapobiegać zwykłej urzędniczej korupcji, a w nieco inny - przy wydawaniu dużych pieniędzy publicznych.

Na jaką metodę kładzie nacisk Fundacja Batorego?

Bardzo ważna jest profilaktyka, czyli zapobieganie i stosowanie różnych narzędzi prewencyjnych. Na przykład jeszcze kilka lat temu poważnym problemem była korupcja w drogówce. Często rozpoczynało się rozmowy z policją "a co możemy zaoferować, by nie dostać mandatu". Wprowadzenie fotoradarów wiele zmieniło w tej sprawie. W urzędach pomogło wprowadzenie biura obsługi klienta, bo nie dochodzi do bezpośredniego kontaktu między urzędnikiem a petentem. Tych okazji jest więc mniej.