Już 8 tysięcy sprzedanych biletów do Podkarpackiego Centrum Nauki "Łukasiewicz" [ZDJĘCIA, WIDEO]

- Jestem bardzo dumny z tego, że po tylu latach starań udało się otworzyć PCN oraz z ludzi, którzy współpracowali, aby tę ideę wcielić w życie - mówi Tomasz Michalski, zastępca dyrektora rzeszowskiego WDK ds. Podkarpackiego Centrum Nauki „Łukasiewicz”. - I mamy naszego "Łukasiewicza", pierwsze tego typu centrum nauki w tej części kraju. I mamy też ambicje, żeby być nie tylko dla Podkarpacia, ale też stworzyć pewną przestrzeń popularyzacji nauki dla naszych sąsiednich regionów, ale też dla gości z Ukrainy i Słowacji. Istnieją ku temu warunki i predyspozycje, aby stać się rzeczywiście taką instytucją, która po tej stronie Wisły będzie popularyzować naukę w nowoczesny i przyjazny dla wszystkich sposób, pokazywać, jaki świat jest atrakcyjny, ciekawy, co można odkryć. Bo odkrywanie to jest sedno naszego istnienia i budowania naszej cywilizacji.

Najciekawsze, najoryginalniejsze eksponaty? - Myślę, że posiadamy naprawdę fajne eksponaty związane z lotnictwem, jak choćby symulator, w którym czuje się również przechyły, przeciążenia. Wystawa lotnicza jest naszą perełką. Podobnie, jak cała strefa "Żyję", gdzie w wielkim przekroju widzimy, jak wygląda nasze ciało - wymienia.

Na ekspozycjach przyciągają wzrok np. ryczący niedźwiedź, wielki aligator i żubr, eksponat "operacja", szkielet na rowerze, wielka szczęka z językiem dotycząca tematu smaków, ucho, oko, układ nerwowy. Przy specjalnym stole można skomponować wartościowy posiłek. Inny eksponat pokazuje jak wygląda mięsień oddechowy, kolejny pozwala krzyczeć do woli, by zmierzyć decybele i porównać je z głośnymi dźwiękami. Kolejne to np. gdzie jest echo, słyszę i widzę fale, złudzenia optyczne, wirujące lustra, portret pamięciowy, segregacja odpadów, turbiny wiatrowe. Można obejrzeć budowę drewna, sprawdzić, które jest najcięższe, zobaczyć rodzaje korzeni i ulistnienia, popróbować jak się steruje łazikami marsjańskimi, zobaczyć, czym pokryty jest samolot. Dowiedzieć się, jak postrzegamy kolory, czy światło i które widzimy jako białe naprawdę takie jest, poznać działanie sonaru i ultrasonografu. Jest dział opisujący działania człowieka wpływające niekorzystnie na ekosystem. To tutaj pojawia się temat zaśmiecania, zanieczyszczeń, wysypisk śmieci dryfujących po oceanach, smogu czy deficytu wody. Widzimy takie zjawiska, jak energia słońca, wody, wiatru, ziemi.

- Nie jest to muzeum, ale też nie plac zabaw. Utworzone nieopodal Rzeszowa centrum nauki to nieograniczona przestrzeń dla umysłu, dająca tyle możliwości, ile podpowie odważna wyobraźnia i niezaspokojona ciekawość odkrywcy - podczas dzisiejszej konferencji prasowej podkreślała Ilona Dusza Rzeszowska, kierownik Zespołu Rozwoju i Współpracy w PCN. - Tutaj można eksperymentować do woli, testować, pytać, doświadczać… Służy do tego prawie 200 interaktywnych eksponatów oraz 5 w pełni wyposażonych pracowni warsztatowych: Fablab, Pracownia Robotyka, Pracownia Biologia i Ekologia, Pracownia Chemia, Pracownia Fizyka. Zapraszamy wszystkich, bez względu na wiek.

Przypomnijmy. Ekspozycja podstawowa prezentuje w prosty sposób wiedzę naukową, jako wzajemnie powiązane i przenikające się trzy „makroobszary”:

• Świat Wokół Nas - czyli to, co naturalne - przyroda, prawa rządzące światem, zjawiska fizyczne, chemiczne, budowa materii ożywionej i nieożywionej, systemy ekologiczne itp.;
• Nasza Cywilizacja - czyli to, co ludzkość wytworzyła korzystając z własnych umiejętności i pozyskanej wiedzy - artefakty, technika i technologia, matematyka, kultura itp.;
• My, Ludzie - czyli, jak funkcjonuje organizm człowieka - zmysły, anatomia i fizjologia, procesy poznawcze, rozum - logiczne myślenie itd.

Całość ekspozycji podzielona jest na 6 wystaw o zróżnicowanej tematyce:

• Lotnictwo - specjalistyczna, stacjonarna wystawa główna
• Żyję - interdyscyplinarna, stacjonarna wystawa główna
• Przyroda - specjalistyczna, stacjonarna wystawa główna
• Wystawa uzupełniająca - interdyscyplinarna, stacjonarna
• Zabawki edukacyjne - interdyscyplinarna, stacjonarna wystawa dla dzieci w wieku 3 - 6 lat
• Wystawa mobilna - interdyscyplinarna, mobilna.

Damian Drąg, dyrektor Wojewódzkiego Domu Kultury podczas konferencji prasowej zaznaczał, że PCN jest w ciągłym rozwoju. - To nie jest tak, że dziś zamykamy pewien okres i w takim constansie będziemy trwać już przez lata. Oferta programowa, zwłaszcza pracowni laboratoryjnych, będzie się zmieniała. Chcemy inspirować do działania, ale też łączyć wątki naukowe z humanistycznymi i kulturowym dziedzictwem województwa podkarpackiego.

W planach jest zakup mobilnego planetarium.

Kamil Dawidowicz, kierownik zespołu warsztatów i laboratoriów oprowadził nas po pracowniach, gdzie odbywają się zajęcia zorganizowane trwające 1,5 godziny. - W tej chwili czynne są cztery z pięciu. Wyposażamy jeszcze pracownię fizyczną, gdzie będziemy operować na gotowych demonstratorach. Optyka, elektronika, elektromagnetyzm - m.in. te tematy chcemy tu poruszać.

W sąsiedniej sali zorganizowana została pracownia chemiczna, gdzie odbywały się już zajęcia z... perfumerii. Wśród olejków eterycznych jest m.in. sztuczny cywet (ekstrakt z wysuszonych gruczołów okołoodbytniczych, wydzielających feromony). Tu organizowane będą też zajęcia dotyczące cukrów, PH, witaminy C i detergentów. - To nie jest tak, że uczymy jakiejś hermetycznej wiedzy w sposób teoretyczny. W całej tej zabawie chodzi o to, żeby dotknąć, zobaczyć, przekonać się.

- Uczestnicy zajęć będą mogli tutaj sami przeprowadzać doświadczenia. Na odczynnikach typowo domowych, jak wywar z czerwonej kapusty a także na odczynnikach typowo laboratoryjnych - mówi Ewa Leśniak - Roman, instruktor zajęć laboratoryjnych z chemii.

Następna jest pracownia biologiczno - ekologiczna z rzędem mikroskopów poustawianych na stolikach. Goście poznają tu m.in. skutki zmian klimatu i tajniki pracy laboranta, biologiczną fabrykę piany, mikroświat zamknięty w kropli wody i w jaki sposób rośliny produkują tlen, jak wyizolować DNA banana, tajniki pracy detektywa i kolorowy świat mikroorganizmów.

Jest też pracownia z mnóstwem klocków Lego, kabli, układów scalonych i elektronicznych elementów. Widzimy złożone, przykładowe roboty i drona. To pracownia robotyki. Idealna dla tych, którzy stawiają pierwsze kroki w programowaniu robotów i chcą się nauczyć podstaw myślenia algorytmicznego.

W ostatniej - FabLab znajduje się sprzęt do tworzenia, budowania i projektowania, ale nie jest to zwykły warsztat. Są drukarki 3D, frezarki CNC, laser CO2, skaner 3D i inne elektronarzędzia. Tu odbywały się już warsztaty tworzenia budek dla ptaków.

Powierzchnia budynku PCN to ok 6,5 tys. m kw., w tym przestrzeń wystawiennicza zajmuje ok. 3 tys. m kw. Owalny budynek PCN nawiązuje kształtem do wyglądu sterowca, rakiety, balonu, statku kosmicznego, helisy DNA zaś otaczające go orbity są niczym orbity satelitów, a także pierścienie Jowisza. Wnętrze zainspirowane jest kształtem komórki żywego organizmu. Zgodnie z założeniami autora projektu, forma łączy w sobie inspiracje przestrzenią powietrzną, kosmiczną, gwiazdami i niebem.

Centrum działa 6 dni w tygodniu.

Godziny otwarcia:

• poniedziałek nieczynne
• wtorek 9:00 - 15:00
• środa 9:00 - 15:00
• czwartek 9:00 - 15:00
• piątek 9:00 - 20:00
• sobota 14:00 - 20:00
• niedziela 14:00 - 20:00

Cennik biletów na Strefę Ekspozycji Wewnętrznej:

• 35 zł / os. - bilet normalny
• 25 zł / os. - bilet ulgowy
• 25 zł / os. - bilet grupowy (10+)
• 20 zł / os. - bilet dla zorganizowanej grupy dzieci i młodzieży szkolnej
• 90 zł / 4 os. - bilet rodzinny

Bilety na warsztaty w pracowniach: Fablab, Robotyka, Biologia i Ekologia, Chemia, Fizyka.

• 25 zł / os. - bilet wstępu

Rezerwacja biletów jest możliwa na miesiąc przed planowaną wizytą poprzez internetowy system rezerwacji i sprzedaży biletów, który jest dostępny na stronie https://pcn.org.pl/kupbilet/

Starania o powstanie na Podkarpaciu dużego, klasycznego centrum nauki rozpoczęły się już na przełomie 2007 i 2008 roku. Inicjatorami były powstałe wówczas Stowarzyszenie Upowszechniania Wiedzy Explores oraz Stowarzyszenie Grupy Przedsiębiorców Przemysłu Lotniczego „Dolina Lotnicza”, które wraz z przedstawicielami rzeszowskich uczelni wyższych opracowały w 2008 roku pierwszy opis placówki pod nazwą Projekt Interaktywnego Centrum Edukacji Naukowo-Technicznej (Projekt ICENT). Po wielu latach idea budowy centrum nauki trafiła na podatny grunt. Samorząd Województwa Podkarpackiego wpisał realizację takiego ośrodka w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Podkarpackie na lata 2014-2020. Prace koncepcyjne ruszyły w 2016 r., gdy specjalnie powołany zespół ekspercki opracował dokument „Założenia programowo-organizacyjne podkarpackiego centrum nauki”.

Realizacja projektu „Utworzenie podkarpackiego centrum nauki” dofinansowanego z funduszy UE rozpoczęła się w połowie 2018 r. Inwestycję koordynował Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie.

Budynek centrum powstał w latach 2020-2022 zaś jego wyposażanie trwa nadal. Planowane zakończenie realizacji projektu to czerwiec b.r. zaś wystawy i pracownie są udostępniane na bieżąco w miarę zakończenia dostaw i uruchamiania.

Podkarpackie Centrum Nauki kosztowało ponad 94 mln zł.