Kawa na nadciśnienie? Chroni serce i reguluje ciśnienie krwi. Ile filiżanek kawy dziennie pić, aby zmniejszyć ryzyko zawału czy udaru?

Większość z nas pije kawę codziennie, a nawet kilka razy dziennie. Wcześniejsze badania dowiodły, że kawa działa korzystnie na serce i zmniejsza ryzyko zawału czy udaru. Jednak niedawne badanie japońskich naukowców wykazało, że spożywanie zbyt dużych ilości kawy zwiększa ryzyko śmierci z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego u osób z poważnym nadciśnieniem tętniczym (powyżej 160/100 mmHg). Nie stwierdzono jednak takiego ryzyka u osób z mniejszym nadciśnieniem.

Kliknij i zobacz galerię. Poznaj właściwości zdrowotne kawy. Sprawdź, z czym pić kawę, co dodać do kawy na odchudzanie?

Naukowcy z Włoch chcieli więc sprawdzić⁣, w jaki sposób regularne picie kawy wpływa na ciśnienie krwi. Badacze z Uniwersytetu Bolońskiego oraz Szpitala Uniwersyteckiego Sant'Orsola-Malpighi w Bolonii (Włochy) w ramach badania ocenili dane zdrowotne 1503 osób (720 mężczyzn i 783 kobiet) z Brisighella Heart Study (włoskie badanie monitorujące ryzyko miażdżycy i częstość występowania choroby niedokrwiennej serca w populacji wiejskiej). Badanie rozpoczęło się w 1972 roku i oceniało uczestników co 4 lata.

Wśród uczestników:

• 14,6 proc. nie piło kawy regularnie,
• 27 proc. piło 1 filiżankę kawy dziennie,
• 48,3 proc. piło 2 filiżanki kawy dziennie,
• 6,6 proc. piło 3 filiżanki kawy dziennie,
• 3,5 proc. piło więcej niż 3 filiżanki kawy dziennie.

Okazało się, że osoby pijące 2 filiżanki kawy dziennie oraz te, pijące więcej niż 3 filiżanki dziennie miały znacznie niższe ciśnienie skurczowe krwi niż te, które nie piły kawy regularnie. W przypadku osób pijących 2 filiżanki ich ciśnienie było o ok. 5,2 mmHg niższe, a u osób spożywających więcej niż 3 filiżanki o ok. 9,7 mmHg niższe w porównaniu do osób niespożywających napoju regularnie. Skurczowe ciśnienie krwi to pierwsza wartość w dwucyfrowym oznaczeniu ciśnienia tętniczego. Podwyższone skurczowe ciśnienie wiąże się wyższym ryzykiem zawału serca i udaru mózgu. Badanie wykazało również obniżenie ciśnienia rozkurczowego krwi.

Okazuje się więc, że regularne picie 2-3 filiżanek kawy dziennie, a także więcej obniża ciśnienie krwi i zmniejsza ryzyko chorób sercowo-naczyniowych takich jak zawał serca, udar mózgu czy choroba wieńcowa.

– Ta tendencja do obniżania ciśnienia krwi przy większym spożyciu kawy utrzymywała się w przypadku różnych rodzajów pomiarów ciśnienia krwi, w tym oszacowania bardziej wiarygodnego pomiaru ciśnienia krwi zwanego centralnym ciśnieniem krwi. Niedawna metaanaliza czterech podobnych badań wykazała podobne wyniki, więc to badanie uzupełnia istniejący zbiór dowodów sugerujących związek między większym spożyciem kawy a niższym ciśnieniem krwi - powiedział dr Yu-Ming Ni, kardiolog z MemorialCare Heart and Vascular Isntytute w Orange Coast Medical Center w Fountain w Kalifornii, niezaangażowany w badanie.

Jak wyjaśniają naukowcy, jednorazowe wypicie kawy podnosi ciśnienie krwi, ale tylko na chwilę. W dłuższej perspektywie regularne spożywanie kawy reguluje ciśnienie.

– Kofeina zawarta w kawie może tymczasowo podnieść ciśnienie krwi poprzez stymulację współczulnego układu nerwowego, ale w dłuższej perspektywie regularne spożywanie kawy może prowadzić do niewielkiego obniżenia ciśnienia krwi ze względu na lepszą wrażliwość na insulinę i działanie przeciwutleniające – wyjaśnia dr Robert Segal, założyciel Manhattan Cardiology, Medical Offices of Manhattan i współzałożyciel LabFinder, niezaangażowany w badanie.

Zobacz też: Tak kawa wpływa na nasze zachowanie. Zobacz, co dzieje się z poziomem aktywności i snem, gdy pijemy ten napój, oraz jak wpływa na serce

Jak dokładnie działa ten mechanizm wyjaśnia dla Medical News Today dr. John Higgins, kardiolog sportowy w UTHealth Science Center w Houston – McGovern Medical School i Memorial Hermann Ironman Sports Medicine Institute (Houston, Stany Zjednoczone), niebiorący udziału w badaniu:

– Niektóre przeciwutleniacze w kawie, np. flawonoidy, zwiększają produkcję tlenku azotu, który pomaga rozszerzać ściany naczyń krwionośnych i obniżać ciśnienie krwi, a także inne składniki mineralne, takie jak magnez, potas, niacyna i witamina E, mogą przeciwdziałać starzeniu się naczyń krwionośnych poprzez blokowanie niszczącego je procesu utleniania i zmniejszając szkodliwe stany zapalne. Mniej stanów zapalnych i więcej tlenku azotu oznacza niższe ciśnienie krwi.

Badanie ma też swoje ograniczenia. Przede wszystkim nie podano w nim jaki rodzaj kawy spożywali uczestnicy oraz jaką pojemność miała jedna filiżanka. Badanie zostało przeprowadzone na osobach z jednego rejonu Włoch, które zapewne mają podobne nawyki żywieniowe czy poziom aktywności fizycznej i stresu, co również może wpływać na wynik pomiaru ciśnienia krwi.

Dodatkowo Włosi zwykle piją espresso i kawy na jego bazie, czyli mocną kawę bez żadnych dodatków, która ma dużo więcej wartości odżywczych w tym korzystnych dla układu krążenia i serca przeciwutleniaczy, magnezu, potasu i witamin niż kawa z dodatkiem np. bitej śmietany czy cukru.

Ważne jest również, aby pamiętać, że spożycie kawy zostało zgłoszone samodzielnie. Włosi piją głównie kawę na bazie espresso, która jest znacznie mniejsza i lżejsza niż kawa parzona w Stanach Zjednoczonych. Nie mówiąc już o kawach słodzonych syropami smakowymi, o różnych metodach palenia i parzenia, które wpływają na poziom zdrowych przeciwutleniaczy w kawie. Niezdolność do pełnego uwzględnienia tych różnic nadal uniemożliwia ostateczne określenie korzyści zdrowotnych kawy – powiedział dr. Ni.

W dalszych badaniach należałoby więc uwzględnić większą i bardziej różnorodną kohortę osób oraz wziąć pod uwagę ich tryb życia, dietę czy aktywność fizyczną oraz uwzględnić rodzaj spożywanej kawy. Wszystkie te czynniki mają bowiem znaczący wpływ na ciśnienie krwi i zdrowie układu sercowo-naczyniowego.

Wszystko to jednak nie zaprzecza wnioskom z innych badań, że kawa wpływa na regulację ciśnienia krwi. Badanie to potwierdza więc wcześniejsze ustalenia, że spożywanie kawy w ilości 2-3 filiżanek dziennie o poj. 250 ml o łącznej dawce kofeiny nieprzekraczającej 400 mg dziennie jest bezpieczne i korzystnie wpływa na pracę serca oraz układu krążenia.

Źródło:
Self-Reported Coffee Consumption and Central and Peripheral Blood Pressure in the Cohort of the Brisighella Heart Study Nutrients