Każą dzieciom obliczyć, jak utopić Turków

- Obrzydliwe, dyskryminujące, rasistowskie - oburzają się matematycy. - Najgorsze, że trafiło do dzieci - mówi Ozan Yetkin Karatas, student z Turcji.

Liczmy jak topić

"Na pokładzie przechylonego sztormem statku, który w każdej chwili może zatonąć, przebywa 15 chrześcijan i 15 Turków. Aby uratować łódź, trzeba sprawić, by była lżejsza, dlatego połowa ludzi musi być wyrzucona za burtę. Jeden z chrześcijan zaproponował, by wszyscy ustawili się wkoło i za burtę wyskakiwała każda co 9 osoba. Jak powinni ustawić się chrześcijanie, aby zginęli sami Turcy?". Tak brzmi zadanie z broszury przygotowującej "matematyczne talenty" ze szkół podstawowych do jednego z bardziej znanych konkursów. Znalazło się w zeszycie "Uczymy się myśleć poprzez rozrywkę". Obok innych, sensownych zadań.

To skandal

- To żart? Nie wierzę. Co za okropne zadanie. Czego ono ma uczyć? - nie kryje oburzenia Henryk Brzozowski, dyr. SP nr 25 w Rzeszowie. - Moje dzieci nie brały udziału w tym konkursie, bo jest płatny.
Oburzona jest także Barbara Machniak, dyrektor SP nr 13 w Rzeszowie, matematyczka: - Zadanie o zabijaniu? Jak ktoś mógł mieć taki pomysł?

Także siostra Helena Matras, dyrektor rzeszowskiej Szkoły Podstawowej Sióstr Pijarek, której uczniowie startowali w "Kangurze" nie kryje, że zadanie logiczne ma wydźwięk bulwersujący.

Zabrakło kontekstu

- To bardzo ciekawy problem matematyczny, ale istotnie: zadanie ma nieszczęśliwą treść - ubolewał w "Tygodniku Powszechnym" współautor zeszytu ćwiczeń Zbigniew Bobiński z Wydziału Matematyki i Informatyki UMK w Toruniu - Gdyby przynajmniej opisano historię tego zadania, wytłumaczono kontekst... Z drugiej strony jest on niepotrzebny, nic nie wnosi w sensie matematycznym. Z czystym sumieniem mogę zresztą powiedzieć, że ostrzegałem moich kolegów przed zamieszczaniem zadania o takiej treści. Ale ktoś się uparł.

Wydawca tłumaczy się w mediach, że nie miał złych intencji, nie chciał nawoływać do nienawiści. Chodziło tylko o model matematyczny.

Iwona Marzec, koordynator konkursu na region sandomierski przekonuje, że zadanie nie będzie już powielane w broszurach. - Pokazało się przed rokiem. Już go nie powielamy w zeszytach - mówi.
Wielu nauczycieli korzysta jednak z wcześniejszych, dostępnych na rynku. - Być może, stąd problem znów ujrzał światło dzienne - dodaje Iwona Marzec.

To gruba przesada

Podobne zadanie znane jest od dawna i ma podłoże historyczne. Publikowane było w kilku polskich książkach i wielu zagranicznych. - Do XVII w. byliśmy w konflikcie z Turkami, ale Turcja później była jedynym krajem, który nie uznał rozbioru Polski. Choćby z tego tytułu zasługuje na szacunek. W ogóle to zadanie jest dla mnie nie do przyjęcia. Nie zgadzam się z formą uderzającą w narodowość i religię. W zbiorze dla uczniów podstawówek jest grubą przesadą - mówi Andrzej Szymanek, historyk, dyrektor II LO w Rzeszowie.