Maria Rzeszutek z Cmolasu kończy 90 lat. To kobieta z sercem na dłoni. O takich społeczników niezwykle trudno

22 lutego to piękna data w rodzinie państwa Rzeszutków. Nestorka rodu kończy bowiem 90 lat. Pani Maria urodziła się w 1931 roku w Mechowcu w powiecie kolbuszowskim, a od początku lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku mieszka w Cmolasie. Wychowała dziewięcioro własnych dzieci i jednocześnie przez prawie 10 lat trójkę pociech siostry, która wyjechała za granicę. Cała dwunastka założyła szczęśliwe rodziny a własne dzieci obdarzyły jubilatkę pięknym wianuszkiem 28 wnuków i 16 prawnuków.

- Mama całe swoje życie była bardzo aktywna, za co ją podziwiam - zwraca uwagę Tadeusz Rzeszutek. - Pomimo licznych obowiązków rodzinnych potrafiła dokończyć przerwaną przez wojnę edukację zdobywając najpierw średnie a następnie pomaturalne wykształcenie zawodowe.

Z jej inicjatywy powstali Cmolasianie

Była radną kilku kadencji, współzałożycielką Koła Gospodyń Wiejskich w Cmolasie, któremu nieprzerwanie przewodniczyła aż do 2014 r. i mimo wieku... nadal uczestniczy w jego życiu. Pochłaniała ją także działalność w Lidze Kobiet - przez klika kadencji była przewodnicząca powiatowej rady tej organizacji. To współtwórczyni monografii "Koło Gospodyń Wiejskich w Cmolasie", współautorka książki kucharskiej "Kuchnia w Cmolaskiej tradycji" napisanej na podstawie własnych wieloletnich doświadczeń kulinarnych i pozbieranych tradycyjnych przepisów kuchni lasowiackiej.

Między innymi z jej inicjatywy w 2002 r. powstał zespół folklorystyczny Cmolasianie odtwarzający zwyczaje i obrzędy z dawnego życia mieszkańców wsi. Pod jej kierownictwem w repertuarze znalazły się liczne przyśpiewki, kolędy, piosenki biesiadne, a także widowiska obrzędowe, związane np. z Wielkanocą, Bożym Narodzeniem, chrzcinami, weselami, Andrzejkami.

Najpierw grupie akompaniował znany skrzypek - Władysław Pogoda, a później akordeonista Jarosław Mazur. Co ciekawe, "Wesele Cmolaskie" zostało nagrane w wersji filmowej, według scenariusza pani Marii, w reżyserii Jerzego Dyni. Przedstawia wykupywanie panny młodej, błogosławieństwo, przemarsz orszaku weselnego z marszałkiem i rózgą, witanie chlebem i solą, zaczepiny, krojenie kołacza. Idealną scenografią okazał się kolbuszowski skansen. Cmolasianie przywozili z różnych przeglądów, konkursów, festiwali liczne nagrody, dyplomy i wyróżnienia. Zespól został też uhonorowany (2014 r.) nagrodą Zarządu Województwa Podkarpackiego za szczególne osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony kultury. W grudniu 2016 r. wydana została płyta „Jak żem chodził do dziewczyny", a dwa lata później „Narodzenia czas”.

- Panią Rzeszutkową znam od 1974 roku - mówi Stefania Michałek. - Gdy przyszłam do pracy, właśnie z nią stawiałam pierwsze kroki jako koordynator ds. kół gospodyń wiejskich przy Wojewódzkim Związku Rolników Kółek I Organizacji Rolniczych. Była takim moim instruktorem, nauczycielem dającym wiele wskazówek.

Chwali, że pani Maria to fachowiec, człowiek niesamowicie oddany innym, wielka miłośniczka kultury i tradycji ludowej. - Starała się organizować szkolenia, żeby jak najwięcej przekazać młodemu pokoleniu, szczególnie z gospodarstwa domowego i rękodzieła. Wspaniale gotowała. Pomagała starszym. Wiedziała, gdzie ktoś ma problem i starała się temu zaradzić.

Za co najbardziej ceni 90-latkę?

- Między innymi właśnie za to, że we wspaniały sposób potrafiła pokazać piękno naszej kultury. Za upór, za chęć pomocy drugiej osobie. Nasza jubilatka jako pierwsza w województwie została odznaczona krajowym "Orderem Serca Matkom Wsi". Bardzo to sobie ceniła, bo była mamą swoich dzieci, a my uznawaliśmy ją jako matkę środowiska wiejskiego.

Niezwykle ciepła, gościnna, rodzinna osoba

Edyta Kus-Mokrzycka, dyrektor Samorządowego Ośrodka Kultury w Cmolasie przyznaje, że od początku zwróciła uwagę na ogromne zaangażowanie pani Marii w tworzenie kultury i umiejętność integracji społecznej regionu.

- Podejmowała się niezliczonej liczby przedsięwzięć. Można rzec, że wszystko, co miało ludowy charakter naszej gminy, a także i regionu, było z nią związane. Chętnie uczestniczyła we wszelkich prezentacjach, konferencjach, uroczystościach, zebraniach.

Zwraca uwagę, że pani Marysia postrzegana jest jako niezwykle ciepła, gościnna, rodzinna osoba. Tęskni za czasami, kiedy odwiedzała ich ze świeżym ciastem, żeby przy herbatce porozmawiać o planach zespołu. Przez pandemię, ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne, te kontakty musiały zostać ograniczone.

Eugeniusz Galek, wójt gminy Cmolas, panią Rzeszutek zna ponad 40 lat.

- Cóż to za pracowita osoba, jaka twórcza i wartościowa - wymienia. - Typowy społecznik. Gdziekolwiek by się nie pojawiła, zawsze reprezentowała przede wszystkim gminę i starała się robić wiele dobrego dla naszego społeczeństwa. Kobieta przedsiębiorcza, zorganizowana, ambitna, z takim zacięciem i mocnym charakterem. Uważam, że mimo upływu lat pani Maria ciągle jest taka sama, nadal tak zaangażowana. Dla niej jakby czas się zatrzymał.

Wójt przypomina, że założyła społeczny komitet budowy domu kultury, bo czuła, że taki jest tu mieszkańcom bardzo potrzebny.

- Pani Marysia ma ogromne serce dla ludzi. To się rzuca w oczy. Wiele robiła i robi, by mieszkańcy czuli tu jedność. Dziś wybieram się do niej z bukietem kwiatów i życzeniami. Bo warto takich ludzi uszanować, podziękować im i o nich pamiętać. Oni tworzą historię małych miejscowości.