Niemcy powinni zapłacić Polsce reparacje wojenne. To oni napadli, zniszczyli i rozgrabili nasz kraj

Przed II wojną światową w Przemyślu mieszkało ponad 62 tys. mieszkańców. Miasto było najważniejszym ośrodkiem pomiędzy dwoma dużymi, polskimi miastami Krakowem i Lwowem. Z powodu działań wojennych i represji Przemyśl stracił grubo ponad połowę mieszkańców.

- W czasie wojny, według danych biura ewidencji ludności, miasto straciło 35 188 mieszkańców. To oznacza, że pozostało zaledwie 43 proc. przedwojennego stanu. 57 proc. mieszkańców zginęło lub zostało wymordowanych. Te dane są przerażające, rekordowe w skali Polski i świata. W rozwoju cofnęło to miejscową społeczność o pół wieku - mówił w wywiadzie dla "Nowin" Leszek Włodek, historyk z Instytutu Kresów Wschodnich im. św. Brunona Bonifacego w Przemyślu.

Jasło, według szacunków, Niemcy zniszczyli w 96 - 97 proc. Żadne miasto w Polsce nie zostało tak potraktowane, jak liczące wówczas 15 tys. mieszkańców Jasło. Najtragiczniejsze jest to, że tych potężnych strat w Jaśle nie spowodowały działania frontowe, lecz systematyczna i zaplanowana akcja niszczenia tego miasta. Stało się to pod koniec wojny, jesienią 1944 r., gdy wobec zbliżającego się ze wschodu frontu Niemcy najpierw wysiedlili ludność Jasła i sąsiednich miejscowości, a potem rozpoczęli akcję systematycznej dewastacji miasta.

Oczywiście, ucierpiały również inne miejscowości naszego regionu, m.in. Rzeszów, gdzie zniszczonych zostało wiele zabytków, zakładów i budynków.

Bezpośrednio po II wojnie światowej straty wojenne zostały oszacowane w "Sprawozdaniu Biura Odszkodowań Wojennych w przedmiocie strat i szkód wojennych Polski 1939–1945". Ubytki w majątku narodowym oszacowano na 38 proc. Najdotkliwiej wojnę odczuły duże ośrodki miejskie i przemysłowe. Np. Warszawa została zdewastowana w 85 proc. Niemcy zniszczyli 43 proc. polskich dóbr kultury, a ocenia się, że ukradli i wywieźli ok. 516 tys. pojedynczych dzień sztuki. Łączne straty materialne z powodu agresji i okupacji niemieckiej, bezpośrednio po II wojnie oszacowano na ok. 50 mln dolarów amerykańskich. W przeliczeniu na obecną wartość nabywczą dolara i przeliczając na złotówki, jest to ok. 900 mld obecnych złotych.

Raport na temat zniszczeń wojennych dokonanych przez Niemców w Polsce przygotowuje zespół, którego liderem jest poseł Prawa i Sprawiedliwości Arkadiusz Mularczyk. Dokument jest już prawie na ukończeniu. Lada chwila ma być upubliczniony.

- Jestem przekonany, że Polska powinna skierować notę do Niemiec w sprawie reparacji wojennych - w lipcu obecnego roku mówił Mularczyk w wywiadzie dla Polskiego Radia. Dodał, że "sprawa odszkodowań od Niemiec nigdy nie została uregulowana w cywilizowany sposób".

Jako przykład podobnych działań w stosunku do Niemców poseł Mularczyk podaje Grecję.

- Grecy przygotowali raport i został on przez grecki parlament uchwalony, następnie wystosowano notę dyplomatyczną do Niemiec. Jestem przekonany, że rząd polski również taką decyzję powinien podjąć, oczywiście wcześniej ta decyzja powinna mieć mandat parlamentu - stwierdził w rozmowie z radiową Jedynką.

CZYTAJ TEŻ: Podczas II wojny światowej Niemcy wywieźli z Podkarpacia wiele cennych dzieł. Jaki jest ich los?

- Zdecydowanie Polsce należą się reparacje wojenne od Niemców. To oni napadli nasz kraj, wymordowali miliony ludzi, ograbili majątek, dokonali niewyobrażalnych zniszczeń. Powinniśmy się starać o odszkodowanie od Niemców - twierdzi senator Solidarnej Polski Mieczysław Golba z Jarosławia.

Jego zdaniem jest duża szansa, że Niemcy zapłacą reparacje.

- Potrzeba jest różnych działań. Od prawnych, po zabiegi dyplomatyczne - dodaje Golba.

Za koniecznością wypłaty przez Niemców odszkodowania Polsce opowiada się również poseł Polskiego Stronnictwa Ludowego Mieczysław Kasprzak z Jarosławia.

- Oczywiście, naszemu krajowi należą się reparacje od Niemców. Jednak jeżeli Prawo i Sprawiedliwość jest o tym też przekonane, to powinno podjąć w tym zakresie zdecydowane działania. Jeżeli powiedziało się A, to trzeba powiedzieć również B, inaczej są to tylko odnawiane co jakiś czas działania propagandowe z ich strony - ocenia Kasprzak.

Według niedawnego sondażu pracowni Social Changes na zlecenie portalu wpolityce.pl wypłaty reparacji chce 59 proc. ankietowanych Polaków, z czego 34 proc. wybrało odpowiedź „zdecydowanie tak”, a 25 proc. „raczej tak”. Najwięcej zwolenników jest wśród wyborów Zjednoczonej Prawicy.