Niezwykłe odkrycia podczas remontu Oranżerii w Łańcucie! M.in. dawna prochownia

- Budynek ten został wzniesiony dzięki decyzji księżnej Marszałkowej Lubomirskiej. Według projektu Chrystiana Piotra Aignera, jednego z najwspanialszych architektów z XVIII i początku XIX w., który głównie pracował w Puławach, ale w Łańcucie też miał spory dorobek, jak np. Sala Balowa, Wielka Jadalnia, neogotycka elewacja - mówi Wit Karol Wojtowicz, dyrektor Muzeum - Zamku w Łańcucie. - Najpierw funkcjonował jako Oranżeria, gdzie w okresie chłodów wnoszono rośliny kubłowe, które normalnie ustawiane były przed elewacją zachodnią i przy głównej drodze prowadzącej do zamku oraz na tarasach wokół. Odbywały się tu spektakle teatralne, spotkania, rauty.

Po wojnie wybudowano tu ogród zimowy, który z pewnością cieszył oczy odwiedzających egzotycznymi roślinami i zwierzętami (żyły tu małpki). Jak słyszymy, decyzja o ogrodzie nie była najszczęśliwsza. Egzotyczne rośliny rozrosły się, zapuściły korzenie, napierały jedne na drugie. Budynek coraz bardziej niszczał, bo murom szkodziła nadmierna wilgotność.

- Pojawił się pomysł, by wykorzystać ten obiekt na Centrum Edukacji, Kultury i Tradycji. Prawdopodobnie imienia Jana Potockiego, wielkiego literata, podróżnika, badacza, pierwszego Polaka, który wzleciał balonem - mówi dyrektor Wit Karol Wojtowicz.

Stąd też pomysł na atrapę balonu w jednym z narożników. Instalacja ma obrazować domniemany lot nad Łańcutem

Prace ruszyły przed rokiem i potrwają do grudnia 2020.

- Chcemy pokazywać, uczyć, przybliżać historię. Stąd też na parterze planujemy Słownik Terminologiczny Sztuk Pięknych i Słownik Sztuki Ogrodowej. Pokażemy historię tego domu, bogactwo jego zbiorów, ogrody baroku, renesansu. W jednym z narożników odtworzony zostanie teatr łańcucki, gdzie zaprezentujemy wszystkie dekoracje, jakie posiadamy. W przeciwległym narożniku stanie wspomniana atrapa balonu.

Na piętrze znajduje się długi korytarz i cztery sale.

- Korytarz będzie poświęcony początkom Łańcuta. W pierwszej sali zaprezentowana zostanie historia rodziny Szreniawitów Lubomirskich, druga poświęcona będzie księżnej Marszałkowej i Janowi Potockiemu, trzecia - Pilawitom Potockim, a ostatnia przeznaczona będzie na warsztaty dla dzieci i młodzieży. W każdej zainstalowane zostaną rzutniki i ekrany. Przy pomocy mappingu goście przeniosą się do zamkowych wnętrz, np. gabinetu, sali balowej.

Bożena Knotz - Beda z Muzeum - Zamku mówi, że prace budowlano - konstrukcyjne i elewacyjne są już na ukończeniu. Pozostały roboty instalacyjne i ogromny zakres związany z wystawami. - Oranżeria bardzo nas zaskoczyła. Pod posadzką głównej sali odkryliśmy dawny system ogrzewania z murowanymi z cegły piecami i kanałami, którymi rozprowadzane było ciepłe powietrze. W porozumieniu z konserwatorem zabytków zrobiliśmy skaning filmowy tego systemu. Wybraliśmy elementy, które będą pokazywane zwiedzającym.

Znaleziono też fragment skorup i kafli, malowidła na ścianie oraz drewniany obiekt - prawdopodobnie prochownię.