Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

NIK o FSUSR: Fundusz marnotrawny. Bazował na ubezpieczonych rolnikach. Składki nie malały, świadczenia też nie szły w górę

OPRAC.:
Katarzyna Zawada
Katarzyna Zawada
Majątek Funduszu Składkowego był wykorzystywany m.in. do nielegalnych i niegospodarnych inwestycji.
Majątek Funduszu Składkowego był wykorzystywany m.in. do nielegalnych i niegospodarnych inwestycji. GettyImages/champpixs
Podstawowym zadaniem Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników jest finansowanie świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego rolników. Jak wykazała Najwyższa Izba Kontroli, rolnicy wpłacali składki znacznie wyższe niż wypłacane im świadczenia, co pozwoliło FSUSR zebrać majątek. Część pieniędzy została przeznaczona na nieefektywne i nielegalne inwestycje, które w badanym okresie wyniosły prawie 36 mln zł.

Nieprawidłowości w latach 2017-2020. Co wykazała kontrola?

- FSUSR prowadził też działalność gospodarczą, która w latach 2017-2020 wygenerowała przeszło 8 mln zł strat. Udzielono bez właściwej podstawy prawnej przeszło 50 mln zł dotacji innym podmiotom, najczęściej organizacjom zawodowym rolników. W przypadku czterech z dotowanych organizacji NIK powiadomiła prokuratury o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstw – czytamy w raporcie NIK.

Kontrola objęła zarówno sam Fundusz, jak i 13 podmiotów realizujących projekty dotowane z jego środków. Na tapet wzięto lata 2017-2020 i okresy działań/rozliczeń w terminach kontroli. Jedna z organizacji utrudniała prace i nie udało się jej sprawdzić.

Fundusz Składkowy ma charakter samofinansujący. Na majątek płacili rolnicy

Z obowiązkowych składek rolniczych finansowane są świadczenia z ubezpieczenia społecznego rolników. Forma funduszu jest samofinansująca.

- Obsługę ubezpieczenia prowadzi Kasa Rolniczego Ubezpieczenia (KRUS) w zamian za odpisy z FSURS będące ekwiwalentem wynagrodzenia. Ewentualna nadwyżka środków FSUSR może być przeznaczona na zwiększenie świadczeń lub realizację innych ściśle określonych celów. W przypadku niedoboru składka może być zwiększona – informuje NIK.

FSUSR bazował na ubezpieczonych rolnikach. Składki nie malały, a świadczenia też nie rosły

Od początku 2017 roku kapitał Funduszu wzrósł z 636 ml złotych do 881 mln złotych na koniec 2020 roku. Na tę kwotę złożyły się przede wszystkim nadwyżki składek nad wypłaconymi świadczeniami. Oznacza to, że majątek FSUSR zwiększał się kosztem ubezpieczonych rolników. Składki nie zmniejszały się, z kolei świadczenia nie rosły. NIK wykazał, że przykładowo, ok. 60 proc. wypłacanych z FSUSR świadczeń dotyczyło zasiłków chorobowych. Do końca 2021 roku zasiłek wynosił 10 zł za jeden dzień niezdolności do pracy, od 30 do 180 dnia choroby. Świadczenia wypłacane zmniejszyły się w stosunku do przypisanej składki z 78,5 proc., które były w 2017 roku do 57,9 proc. w 2020 roku.

W wybranych latach Fundusz podjął się nielegalnych i nieopłacalnych inwestycji. Kwestia zbycia nieruchomości w Supraślu jest przedmiotem sądowego postępowania. Ponadto, doszło do wykupu części udziałów Pocztowego Towarzystwa Ubezpieczeń Wzajemnych (PTUW) za kwotę 27 mln zł. Co więcej, było to niezgodne z ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników. Kontrola wykazała, że wszelkie udziały nie przynosiły dochodu, a niewłaściwe zarządzanie posiadanymi nieruchomościami przyczyniło się do rosnących strat ponoszonych z działalności gospodarczej.

Dotacje na rzecz rolników. Czy były udzielane prawidłowo?

Poza finansowaniem świadczeń Fundusz ponosił wydatki na wspieranie podmiotów działających na rzecz rolników i ich rodzin. Kolonie, promocja zdrowia, profilaktyka i konkursy to część takich działań.

- Do końca 2018 r. Fundusz nie miał prawa udzielać dotacji innym podmiotom. Niemniej robił to od dziesięcioleci i tylko w latach 2017-2018 udzielił nielegalnie dotacji na sumę 49,7 mln zł, głównie organizacjom zawodowym rolników. Podstawą udzielania dotacji były niezgodne z prawem zapisy w Statucie FSUSR. Dopiero zmiana przepisów ustawowych, obowiązująca od początku 2019 r., dopuściła udzielanie przez FSUSR dotacji na ściśle określone zadania realizowane przez organizacje działające na rzecz rolników i ich rodzin – precyzuje raport.

To, w jaki sposób były udzielane dotacje na konkretne cele, naruszało ustawę o finansach publicznych i statut FSUSR. W przypadku podejrzenia przestępstw w zakresie dofinansowań do prokuratury trafiły cztery zawiadomienia. Po kontroli skierowano kilka wniosków o podjęcie działań, m.in. tych w zakresie przywrócenia przepisów ustalających limit kapitałów własnych w dyspozycji Funduszu, zwiększenia nadzoru nad jednostką oraz poprawy zarządzania nieruchomościami w celu ograniczenia strat.

Całość raportu dostępna jest TUTAJ.

Źródło: NIK

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Strefa Biznesu: Rolnicy zapowiadają kolejne protesty, w nowej formie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nowiny24.pl Nowiny 24