O rododendrony i inne rośliny zimozielone musisz zadbać teraz! Nie tylko mróz jest dla nich groźny. Co robić, by dobrze przezimowały?

Rośliny uprawiane w naszych ogrodach różnie radzą sobie zimą. Jedne znoszą ją całkiem dobrze, inne cierpią z powodu mrozu, zimnego wiatru lub suszy. Grupę roślin, dla których zima to prawdziwe wyzwanie stanowią gatunki zimozielone.

W przeciwieństwie do roślin zrzucających liście na zimę i zapadających w głęboki sen, one nie zasypiają. Wprawdzie ich procesy życiowe zwalniają, ale zielone liście i igły nadal prowadzą fotosyntezę oraz pobierają wodę z podłoża i oddają ją z powrotem do atmosfery przez parowanie (czyli transpirację). Kiedy więc nie mogą uzupełnić brakującej wody, gdyż jest uwięziona w zamarzniętym podłożu, cierpią z powodu suszy.

Dodatkowym problemem jest dla nich wiatr i słońce, które sprzyjają odparowaniu wody z liści i wysuszeniu roślin. Dlatego też o zimozielone rośliny w ogrodzie powinniśmy zadbać zimą w szczególny sposób.

Po pierwsze jesienią warto wzmocnić rośliny, stosując specjalny jesienny nawóz, który pomoże im przetrwać trudny okres (nie zawiera azotu lub ma go niewiele, za to jest bogaty w inne uodparniające pierwiastki i mikroelementy).

Jesienią należy też solidnie podlewać rośliny, a przed nastaniem chłodów, starannie wyściółkować podłoże wokół nich grubą warstwą kory lub kompostu, które zabezpieczą glebę przed zamarzaniem i wysychaniem.

Rośliny zimozielone trzeba też czasami podlać. Zimą robimy to w okresach odwilży, aby mogły uzupełnić potrzebną im wodę. Podlewaniem nie musimy się martwić jedynie wtedy, gdy zima jest śnieżna, ponieważ woda z roztapiającego się podczas odwilży śniegu zwykle zaspokaja potrzeby roślin.

Kolejna sprawa to ochrona roślin zimozielonych przed słońcem i wiatrem, które sprzyjają parowaniu wody z tkanek i wysuszają rośliny. Mocne słońce pobudza też zimozielone do wznowienia intensywnej wegetacji, prowadząc do ich rozhartowania i czyniąc je bardziej podatnymi na przemarzanie.

Jeśli więc chcemy zapobiec szkodom, jakie zimą może wyrządzić wiatr i słońce, powinniśmy ochronić rośliny przed słońcem specjalną cieniówką, a przed wiatrem parawanem (siatki cieniujące oraz ochronne parawany, dostępne są w centrach ogrodniczych oraz w internecie).

Cieniówki można rozpiąć nad roślinami na stelażu w formie daszku, ale można też zainstalować je na ażurowym ogrodzeniu, znajdującym się w pobliżu rabaty. Z kolei gotowe parawany przeciw wiatrom mają już na ogół dołączone do kompletu odpowiednie paliki, co bardzo ułatwia ich montaż, ale jeśli zdecydujemy się na zakup samej tkaniny, paliki możemy przygotować samodzielnie, wbijając je wokół roślin i mocując do nich materiał.

Choć zimą rośliny zimozielone są największą ozdobą ogrodu, nie wszystkie można podziwiać bez przeszkód, gdyż gatunki i odmiany szczególnie delikatne będą potrzebowały ochrony przed mrozem i całkowitego okrycia włókniną, słomianymi matami lub jutą, szczególnie w chłodniejszych rejonach kraju.

Do grona takich roślin należą głównie zimozielone gatunki liściaste, jak np.: laurowiśnia wschodnia, aukuba japońska, pieris japoński, ligustr jajolistny, mahonia pośrednia i pospolita, skimia japońska, ostrokrzew kolczasty, berberys Juliany, wrażliwe na mróz odmiany różaneczników, ale także niektóre delikatniejsze iglaki, m.in. odmiany cyprysika groszkowego i tępołuskowego czy cedru himalajskiego.

Zima nie powinna natomiast zaszkodzić większości zimozielonych roślin iglastych, jak np. sosnom, świerkom czy jałowcom (z wyjątkiem delikatniejszych odmian), ale także dostatecznie mrozoodpornym gatunkom liściastym, takim jak: bagno grenlandzkie, pragnia syberyjska, modrzewnica pospolita, borówka brusznica, bergenie, dąbrówka rozłogowa czy niektóre mrozoodporne różaneczniki (np. różanecznik „Hellikki” z grupy mieszańców Catawbiense czy seria odmian polskich władców, np. „Królowa Jadwiga” i „Jan III Sobieski”).

Warunkiem dobrej kondycji iglaków w okresie zimowym jest odpowiednie nawodnienie, gdyż zimą częściej wysychają niż przemarzają. Pewnym zagrożeniem dla iglaków może być też śnieg. Zalegając grubą warstwą na gałązkach, potrafi zdeformować, a nawet połamać pędy, szczególnie u kolumnowych odmian jałowców i cisów, dlatego przed zimą dobrze jest obwiązać je sznurkiem.