Ok. 300 kg fragmentów cennego moździerza trafi do muzeum

Działo było używane przez wojska austro-węgierskie w Twierdzy Przemyśl, podczas I wojny światowej. Na jego ślad jakiś czas temu natrafiono podczas poszukiwań w bezpośrednim sąsiedztwie Fortu Va Biadoliny w Grochowcach. W międzyczasie ktoś nielegalnie zaczął kopać w tym miejscu. Nie wiadomo, ile części udało się tej osobie lub osobom znaleźć i ukraść. Sprawa została zgłoszona prokuraturze i policji. Niestety, nie udało się ustalić sprawców nielegalnych wykopalisk.

W tej sytuacji, aby uchronić teren przed dalszymi, nielegalnymi wykopaliskami, pasjonaci z Kaponiery, za zgodą odpowiednich służb zdecydowali się na wykopaliska ratownicze. Prace trwały dwa dni.

- Wszystkie fragmenty zostaną umyte, oczyszczone. Wraz z dokumentacją przekażemy je do Muzeum Narodowego Twierdzy Przemyśl. Już mamy pomysł na ciekawe wyeksponowanie znalezionych fragmentów - mówi Jacek Dzik, prezes Grupa Badawczej „Kaponiera” - Eksploracja, Pasja i Historia, której członkowie przeprowadzili wykopaliska. Były one wykonywane za zgodą i pod nadzorem Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Moździerz Skody, kal. 24 cm, ważył aż 8,6 tony. Dlaczego udało się odnaleźć go we fragmentach? Tuż przed poddaniem Twierdzy Przemyśl żołnierze austro - węgierscy wysadzili m.in. wszystkie działa. Osoba, która podkładała ładunki wybuchowe pod moździerz, solidnie wykonała swoje zadanie. Wybuch rozszarpał potężne działo. Niemniej, pomimo, że we fragmentach to i tak jest to niezwykle cenne znalezisko. Armia Austro - Węgierska miała zaledwie 48 takich dział, a w Twierdzy Przemyśl tylko od czterech do ośmiu. W Polsce nie ma ani jednego wyeksponowanego moździerza Skody M98. Pasjonatom udało się znaleźć elementy z napisami.

- Mam nadzieję, że na elementach z brązu znajdziemy numer seryjny moździerza - mówi pan Jacek.