Orły wróciły w Bieszczady

- Powodem takiego zachowania jest dość łagodna zima - twierdzi dr Marian Stój, koordynator Komitetu Ochrony Orłów Regionu Podkarpackiego. Dr Marian Stój od ponad 20 lat zajmuje się obserwacją orłów przednich. Do jego zadań należy też ich obrączkowanie. Służy to do ich monitorowaniu.

- Podobnie zachowują się też m.in. kruki i myszołowy - dodaje naukowiec.
W Polsce żyje 35 par orłów przednich: 30 w Karpatach, w tym 7 w Górach Sanocko-Turczańskich i po 6 par w Bieszczadach i Beskidzie Niskim. Poza Karpatami można je spotkać na Wybrzeżu Bałtyckim np. w Słowińskim Parku Narodowym i na Mazurach.

Z reguły orły prowadzą osiadły tryb życia. Jednak te, które gniazda mają w wyższych partiach gór czasami zmuszone są do migracji.

- Obserwujemy ożywienie wśród ptaków. Tokują, odwiedzają gniazda, znosząc materiał budowlany; suche i świeże gałązki drzew - mówi ornitolog.
- Orły przednie tworzą pary monogamiczne. Pozostają sobie wierne przez wiele lat. Nawet do śmierci jednego z partnerów. Po złączeniu w pary manifestują zajęty rewir przez wykonywanie lotów godowych - wyjaśnia Marian Stój. - W trakcie lęgu naprawiają i rozbudowują swoje gniazda.
Okazuje się, że pary mogą mieć ich kilka, po to by co roku lęgi odbywać w innym.

- Samica składa przeważnie dwa żółtawe jaja. Młode wykluwają się w odstępach czasu równych różnicy, w jakiej zostały złożone. Przeważnie przeżywa starsze. Gdy pojawia się drugie pisklę to zaczyna go eliminować. Młode ptaki do samodzielnego lotu są gotowe po około 10 tygodniach - dodaje ornitolog.

W Polsce ptak jest objęty ochroną gatunkową ścisłą. Wymaga ochrony czynnej. Wokół gniazd obowiązuje strefa ochronna: przez cały rok w promieniu do 200 m, a okresowo (od 1.01 do 31.07) - w promieniu do 500 m od gniazda. Czynniki, które zagrażają tym ptakom szczególnie, to zarastanie terenów otwartych pełniących rolę ich żerowisk, niepokojenie ptaków w czasie lęgów i prześladowania ze strony człowieka.