Rzeszów na pocztówkach z dawnych lat. Był piękniejszy? Porównajmy [ZDJĘCIA]

Kartki pocztowe, czyli popularne u nas pocztówki, po raz pierwszy wprowadzone zostały do obiegu w monarchii austro-węgierskiej. Były tańsze od listów, ta forma korespondencji oszczędzała czas i papier.

Pierwsze karty zdobiło godło państwowe i nadruk z nazwą karty. Awers zarezerwowany był wyłącznie na adres. Jeżeli tylko ktoś napisał wiadomość na tej stronie, poczta kartę niszczyła. Rewers był miejscem przeznaczonym na korespondencję.

W 1904 r. Światowy Związek Pocztowy wprowadził podział na awers z miejscem na znaczek i wiadomość, oraz rewers z obrazkiem.
Początkowo karty pocztowe nie cieszyły dużym zainteresowaniem. Konserwatywne społeczeństwa uważały, że posługiwanie się nimi to „pogwałcenie tajemnicy korespondencji”. Z czasem pocztówki zyskiwały na popularności, choćby dlatego, że były tańsze, łatwiejsze w obsłudze, a przy tym... stały się ładne. Zaczęły się na nich pojawiać rysunki i napisy okolicznościowe. Początkowo nieśmiało, w rogu kartki, aż stopniowo zajęły cały rewers.

Ilustrowana pocztówka upowszechniła się w latach 90. XIX w. Do jej ozdabiania stosowano drzeworyt, miedzioryt, akwafortę, litografię i oczywiście fotografię.

Pojawiły się też rożne formy i wzory kart: małe, bardzo duże, wycinanki, rozkładane, np. w wachlarze. Produkowano karty z puzderkami albo kopertami, w które można było coś włożyć czy wsypać.

Powstawały także kartki zapachowe, fosforyzujące oraz trójwymiarowe, które to oglądane pod światło pokazywały drugi rysunek.
Podczas wojny francusko-pruskiej walczący żołnierze wysyłali je masowo, chcąc dać znać bliskim, że żyją.

Z końcem I wojny światowej pocztówki straciły wyraźnie na znaczeniu, bo konkurencją dla nich stało się upowszechnienie telegrafu i telefonu.

Określenie pocztówka w języku polskim zawdzięczamy Henrykowi Sienkiewiczowi. W 1900 r. ogłoszono konkurs na nazwę karty pocztowej w naszym języku. Jury składało się z członków redakcji „Słownika Języka Polskiego”. Wybrano 5 propozycji:

• liścik,
• listówka,
• otwartka,
• pisanka
• pocztówka.

Właśnie tę ostatnią nazwę zaproponował, występujący anonimowo, Henryk Sienkiewicz i konkurs wygrał.

W Polsce najstarsze karty pocztowe pojawiły się, oczywiście, w zaborze austriackim. Pierwsze - z 1892 r. zostały wydane w Krakowie i Przemyślu.

Dziś prezentujemy pocztówki Rzeszowa z czasów Galicji (niektóre są z czasów nieco późniejszych,) pochodzące ze zbiorów Muzeum Historii Miasta Rzeszowa. Wydawcami pocztówek byli rzeszowski fotograf Edward Janusz oraz znany drukarz i księgarz z Rzeszowa, Edward Arvay.

Publikacja powstała w ramach współpracy portalu Rzeszów Nasze Miasto oraz Muzeum Historii Miasta Rzeszowa. Polecamy bardzo interesujący profil Muzeum Historii Miasta Rzeszowa, z którego zaczerpnęliśmy także opis do publikacji.

Więcej ciekawych informacji o Rzeszowie znajdziesz też na stronie Muzeum Historii Miasta Rzeszowa.

ZOBACZ TEŻ: 6 rzeczy, których nie wiedziałeś o Pomniku Walk Rewolucyjnych w Rzeszowie