MKTG SR - pasek na kartach artykułów

Podczas czyszczenia zarośniętego cmentarza w Przemyślu odkryto ciekawą mogiłę 21-letniego żołnierza [ZDJĘCIA]

Norbert Ziętal
Mogiły na zaniedbanej części cmentarza wojennego przy ul. Przemysława w Przemyślu. Nz. grób Stanisława Nowoświeckiego.
Mogiły na zaniedbanej części cmentarza wojennego przy ul. Przemysława w Przemyślu. Nz. grób Stanisława Nowoświeckiego. Mirosław Majkowski
Jeszcze do niedawna w tej części cmentarza wojennego w Przemyślu królowała "dzika dżungla". Od jesieni trwają prace porządkowe, a obecnie także kwerenda archiwalna. Dzięki temu udało się ustalić, kto jest pochowany w pięknej, dobrze zachowanej mogile. To 21-letni legionista Stanisław Nowoświecki.

Jesienią wykonywane były prace porządkowe w zaniedbanej części cmentarza wojennego przy ul. Przemysława w Przemyślu, obecnie trwa kwerenda archiwalna. Prowadzi je Związek Gmin Fortecznych Twierdzy Przemyśl, Przemyskie Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej "X D.O.K." oraz przedstawiciele węgierskich instytucji.

- Podczas porządkowania znaleźliśmy bogato zdobiony, kamienny nagrobek, z dużym krzyżem na głównej płycie. Nie wiedzieliśmy czyj to grób. Dziś, po kilku miesiącach ciężkiej pracy przy kwerendzie dokumentów archiwalnych, wiemy już, kto tu spoczywa

— mówi Mirosław Majkowski, przewodniczący Związku,

To Stanisław Nowoświecki. Legionista, żołnierz 4 kompanii 3 pułku Polskiego Korpusu Posiłkowego, przeformowanego w Przemyślu w II Brygadę Legionów. Data śmierci 3 września1917 roku, dwa dni później został pochowany na polu VI w grobie nr 82. W chwili śmierci miał 21 lat.

Znany jest późniejszy los grobu.

- Podczas komasacji cmentarza i przenoszenia szczątków żołnierzy polskich na tzw. pola polskie, mniej więcej w rejon dzisiejszego Grobu Nieznanego Żołnierza, rodzina nie wyraziła zgody na ekshumację i nadal opiekowała się grobem. Betonowy nagrobek powstał z pewnością przed 1930 rokiem. W dobrym stanie przetrwał do dzisiaj. Odkrycie grobu i tożsamości tego żołnierza to kolejny puzzel do naszej układanki i kolejny krok do rekonstrukcji cmentarza wojennego. Jednego z największych w tej części Polski — twierdzi Majkowski.

Na całym cmentarzu wojennym ul. Przemysława zachowane zostały tylko groby z tabliczkami z nazwiskami żołnierzy. Jeden z nich to Mieczysław Prohaska. Drugi, którego udało się odnaleźć w spisie to Karol Podbilski. Szeregowy Schütz.R.18 zmarły 20 sierpnia 1917 r. Pochowany dwa dni później na polu VI. Grób nr 70.

- Ten grób pomógł nam ustalić, że po jego lewej stronie spoczywa sz. Jan Kiernicki, a po prawej Karl Kadocky. Mamy namierzone kolejne pole i kolejny punkt odniesienia — wyjaśnia Majkowski.

Grób Karola Podbilskiego jest zadbany, widać, że ktoś o niego dba. Przewodniczący Związku prosi o kontakt osoby opiekujące się tym grobem. Kontakt poprzez redakcję Nowin.

Ta część cmentarza kryje szczątki łącznie 912 żołnierzy CK Armii, rosyjskich oraz cywilów,najczęściej furmanów z kolumn transportowych lub aresztantów. Lata pochówków to 1915-1918. Wśród spoczywających tutaj jest siedmiu żołnierzy tureckich i co najmniej trzech bośniackich.

Gotowy jest już plan rekonstrukcji Cmentarza Wojennego w Drohojowie w gminie Orły, niedaleko Przemyśla. Został opracowany na podstawie archiwalnej dokumentacji z okresu I wojny światowej. Później rekonstruowane będą kolejne cmentarzem m.in. w Hnatkowicach i Chałupkach Bełwińskich.Na Cmentarzu Wojennym w Drohojowie spoczywają szczątki żołnierzy niemieckich i rosyjskich. Niemieckie mogiły mają wyryte nazwiska żołnierzy, część z nich ma polskie brzmienie. Projekt rekonstrukcji cmentarza został sfinansowany przez Gminę Orły.ZOBACZ TEŻ: Forty Twierdzy Przemyśl

Tak po rekonstrukcji będzie wyglądał Cmentarz Wojenny w Droh...


ZOBACZ: Forty Twierdzy Przemyśl

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na nowiny24.pl Nowiny 24