PROGRAM LOWE - „Lokalne Ośrodki Wiedzy i Edukacji na rzecz aktywizacji osób dorosłych” w konkursie Nasze Dobre Podkarpackie

LOWE jest dla Ciebie

To hasło promujące jeden z Lokalnych Ośrodków Wiedzy i Edukacji dla osób dorosłych, który powstał w Szkole Podstawowej w Rudnej Wielkiej w Gminie Świlcza w województwie podkarpackim.

Z hasła promocyjnego bardzo szybko przerodziło się w stały zwrot, który towarzyszy kadrze i uczestnikom projektu „Lokalny Ośrodek Wiedzy i Edukacji w w gminie Świlcza”. Jednocześnie stało się tematem konferencji dotyczącej projektu zorganizowanej w Rzeszowie, której znaczenie uświetniła swoją obecnością Anna Zalewska - Minister Edukacji Narodowej.

A czym jest LOWE?

LOWE to Lokalny Ośrodek Wiedzy i Edukacji – centrum organizowania i animowania edukacji pozaformalnej i nieformalnej dla osób dorosłych, uruchomiony przy szkole funkcjonującej w systemie oświaty. Celem LOWE jest wykorzystanie potencjału szkoły do prowadzenia działań na rzecz aktywności edukacyjnej osób dorosłych, w zakresie rozwijania kompetencji kluczowych, w tym kompetencji potrzebnych na rynku pracy oraz rozwijania metod i narzędzi pracy kadry nauczycielskiej szkoły z osobami dorosłymi, w szczególności w małych środowiskach lokalnych i na terenach defaworyzowanych.

LOWE obejmuje swoim oddziaływaniem i wspiera osoby dorosłe (rodziców i opiekunów dzieci) w rozwoju kompetencji w całym przebiegu ich życia. Działalność LOWE skierowana jest szczególnie do tych osób, które napotykają na istotne problemy edukacyjne, społeczne i środowiskowe (przerwały edukację, brakuje im kompetencji, w tym społecznych, wykazują się tzw. wyuczoną bezradnością itp.).

Działalność LOWE ma służyć zwiększeniu udziału dorosłych w edukacji. Chodzi o to, by aktywność dorosłych wychodziła poza działania bezpośrednio związane z podstawową, tradycyjnie rozumianą rolą rodziców w szkole, tj. zainteresowaniem postępami edukacyjnymi dzieci. LOWE stwarza dorosłym możliwości do tego, by stopniowo angażowali się we wspólne działania „dla siebie”, a nie tylko dla dzieci oraz postrzegali szkołę także jako miejsce, gdzie mogą uzyskać wsparcie w rozwoju własnych kompetencji.

A jak powstało LOWE?

Fundacja Małopolska Izba Samorządowa realizuje projekt „Lokalne Ośrodki Wiedzy i Edukacji na rzecz aktywizacji edukacyjnej osób dorosłych” w partnerstwie z Uniwersytetem Jagiellońskim w Krakowie, Związkiem Powiatów Polskich oraz Wyższą Szkołą Ekonomii i Informatyki w Krakowie w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.

W 2017 r. przeprowadzono procedurę naboru i oceny wniosków aplikacyjnych na uruchomienie pilotażowych LOWE. Ocenie podlegało w sumie 24 wnioski z 12 województw. Finalnie w ramach tego projektu wdrażanych jest 15, w tym w 3 podkarpackich szkołach. Każdy ośrodek otrzymał grant w wysokości nieprzekraczającej 249 tys. zł na działalność edukacyjną skierowaną do osób dorosłych.

Wśród wspomnianych wcześniej 15 ośrodków LOWE w województwie podkarpackim wymienić możemy: Szkołę Podstawową w Rudnej Wielkiej w gminie Świlcza, Publiczną Szkołę Podstawową w Krzeszowie Górnym w powiecie niżańskim prowadzoną przez Stowarzyszenie Naszym Dzieciom, Regionalne Centrum Edukacji Zawodowej w Nisku w powiecie niżańskim.

A jak to wygląda w praktyce?

LOWE to miejsce, które dzięki realizacji specyficznej, przygotowanej pod potrzeby społeczności lokalnej oferty edukacyjnej, stało się swoistym centrum integracji tejże społeczności. Poszczególne ośrodki dysponując wiedzą co do zapotrzebowania na określone formy edukacji, jakie wskazali mieszkańcy poszczególnych terenów, przygotowały propozycje różnorodnych, ciekawych form, w których uczestnicy projektu biorą udział.

Na tzw. pierwszy rzut oka wygląda to jak jeden z wielu projektów unijnych „miękkich”, w których założeniem jest najczęściej aktywizacja edukacyjna bądź zawodowa.

Różnica jest jednak kolosalna. Z uwagi na to, że pilotażowy projekt wdrożenia LOWE daje możliwość elastycznego podejścia do stworzenia i prowadzenia zajęć w różnych obszarach i w różnej formie – sprawia to, że każdy ośrodek dokładnie odpowiada na lokalne potrzeby. Im bardziej słucha się osób, które stają się uczestnikami projektu, tym efekty działań są jeszcze bardziej zdumiewające. Uczestnicy dzieląc się swoimi opiniami na temat projektu wręcz zachwycają się pomysłem utworzenia takiego miejsca, gdzie jednocześnie mogą wzmocnić swoje kompetencje kluczowe i odświeżyć bądź poznać osoby ze środowiska lokalnego.
Zajęcia w salach lekcyjnych, w których zazwyczaj dzieci zdobywają wiedzę, nagle stają się dodatkowo miejscem edukacji osób dorosłych. Natomiast dodatkowa możliwość zaproponowania form zajęć poza murami szkoły, poprzez organizację wyjazdów integracyjnych do miejsc kulturalnych, wzmacnia poczucie więzi, integruje i staje się nawet przestrzenią do generowania nowych pomysłów czy wręcz inicjatyw.

Model LOWE zakładał, że Ośrodki Wiedzy staną się impulsem rozwojowym szkoły, szansą na jeszcze lepsze i skuteczniejsze działanie w środowisku lokalnym, innowacją edukacyjną i społeczną, nowoczesnym i przyjaznym miejscem dla ludzi, którzy nie do końca radzą sobie ze sobą, wychowaniem i edukacją swoich dzieci, a jednocześnie szkołą integrującą wiedzę, możliwości i lokalne zasoby z potrzebami tych, którzy uważają, że edukacja chyba jest już im niepotrzebna.

Dzięki takiemu założeniu i wdrożeniu w terenie można na teraz powiedzieć, że wydarzyło się wiele dobrego i to zarówno dla organów prowadzących (powiatów, gmin, organizacji pozarządowych czy firm), jak i dla szkół. Ważnym jest jednak to, że bardzo dużą wartość uzyskali uczestnicy, którzy wielokrotnie podkreślają korzyści wynikające z udziału w projekcie.

Założenia i korzyści LOWE, o których mowa, zostały szeroko przedstawione podczas Konferencji „LOWE jest dla Ciebie! – Lokalne Ośrodki Wiedzy i Edukacji szansą na wzmocnienie i aktywizację społeczności lokalnej”, która odbyła się w dniu 23.04.2018 r. w Rzeszowie, dzięki współpracy nawiązanej pomiędzy LOWE w Rudnej Wielkiej (Gmina Świlcza) a Kuratorium Oświaty w Rzeszowie.
Podczas konferencji uczestnicy spotkania zapoznali się z tym, w jaki sposób wykorzystywać potencjał szkół w celu przygotowania ich do pełnienia funkcji Lokalnych Ośrodków Wiedzy i Edukacji dla osób dorosłych (rozszerzenie ich funkcji o edukację osób dorosłych). Zaprezentowano również dobre praktyki zwiększania dostępu osób dorosłych do różnych form uczenia się przez całe życie oraz efekty pilotażowego wdrożenia oferty edukacyjnej przez Lokalne Ośrodki Wiedzy i Edukacji z terenu województwa podkarpackiego.

I rok za nami

W czerwcu został zakończony pierwszy rok projektu LOWE finansowanego ze środków EFS. W ciągu tego roku tłumnie odwiedzali naszą szkołę od poniedziałku do soboty w godzinach popołudniowo-wieczornych mieszkańcy gminy Świlcza. Mieliśmy wśród uczestników naszego Ośrodka osoby dorosłe ze Świlczy, Trzciany, Bratkowic, Mrowli i oczywiście najwięcej z Rudnej Wielkiej. W projekcie wzięło udział 125 osób dorosłych. W tym momencie wskaźnik liczby osób uczestniczących w projekcie w stosunku do zakładanych we wniosku danych wynosi ponad 119%. Średnia ilość udzielonych form wsparcia dla jednego uczestnika to 4, ale są i rekordziści z 10 formami udzielonego wsparcia.

To był zdecydowanie czas na LOWE

Obecne czasy stawiają przed każdym dorosłym człowiekiem konieczność stałego kształcenia, ciągłego samokształcenia. Konieczność ta wynika z potrzeby nadążania ze swoja wiedzą ogólną i zawodową za nieustannym postępem nauki i techniki. Tempo zmian technologicznych jest oszałamiające. Szkoła teoretycznie dysponuje możliwością sprostania temu zadaniu. Nikt nie zaprzeczy, że wykształcenie zdobyte w szkole nie wystarcza człowiekowi na długo zarówno w zakresie przygotowania do pracy zawodowej, jak i w ogóle do życia. Wymusza to na społeczeństwie dążenie do ustawicznego odnawiania i pogłębiania wiedzy z różnych dziedzin. W LOWE zależało nam na holistycznym podejściu do rozwoju człowieka, dlatego w projekcie położyliśmy nacisk na uczenie się dla własnego rozwoju, uczenie się dla dobrego życia i w środowisku naturalnym, uczenie się dla harmonijnego życia z innymi, uczenie się w celu rozwoju zawodowego i na rynek pracy, uczenie się z dziećmi, a więc podniesienie poziomu kompetencji językowych oraz wzmocnienie kompetencji informatycznych.

Szeroka edukacja społeczna rozwijała się poprzez zajęcia międzypokoleniowe, wspólne imprezy plenerowe. Zajęliśmy się także tworzeniem sieci partnerów. Sojusznikami w tych poczynaniach byli między innymi: Dom Tradycji Ludowych w Trzcianie, Strefa Sportu w Rzeszowie, firmy: Hammerland i Explores z Rzeszowa, „Owocowe Smaki”. Zarysowało się szerokie pole do popisu dla współpracy merytorycznej z PUP w Rzeszowie, z Urzędem Marszałkowskim, z Kuratorium Oświaty.

Efekty…

.
Proponowane przez nas formy aktywności zamykają się liczbą 1138 przepracowanych godzin, w tym na język angielski przypadło 219 godzin, na niemiecki 78 godzin, zajęcia komputerowo-informatyczne 156 godzin, zajęcia ruchowe 119 godzin, zajęcia realizujące hobby uczestników 35 godzin, zajęcia kulturalno-edukacyjne 40 godzin, zajęcia zdrowotne 15 godzin, zajęcia z mentoringu 195 godzin, spotkania integracyjne wszystkich uczestników 20 godzin, warsztaty prowadzone przez partnerów projektu 20 godzin, indywidualne spotkania, rozmowy, motywacje 246 godzin. Sami niejednokrotnie byliśmy zaskoczeni rozmachem i bogactwem naszych działań. Zaobserwowaliśmy zacieśnienie więzi wspólnotowych, utożsamianie się z lokalnym środowiskiem. Realizacja zaś zajęć oceniana była na podstawie ankiet wypełnianych przez uczestników i instruktorów oraz trenerów LOWE, a także rozmów i opinii przysyłanych na pocztę szkoły. Uzyskaliśmy praktyczną ocenę prowadzonych zajęć - bardzo pozytywną. Z kolei nauczyciele podkreślali, że pogłębili kompetencje zawodowe i, że uczenie dorosłych w ramach programu LOWE dało im wiele satysfakcji.

Ukoronowaniem całorocznej pracy i swoistym jej podsumowaniem było spotkanie 14 czerwca br., które nazwano dużym Finałem LOWE.

PROGRAM LOWE - „Lokalne Ośrodki Wiedzy i Edukacji na rzecz aktywizacji osób dorosłych” w Szkole Podstawowej w Rudnej Wielkiej wdrażanego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020, Oś priorytetowa II – Efektywne polityki publiczne dla rynku pracy, gospodarki i edukacji, Działanie 2.14 Rozwój narzędzi dla uczenia się przez całe życie, wspófinansowanego ze środków Europejskiego Fundusz Społecznego.