Przerwana misja

- Pobyt w macedońskim szpitalu uratował synowi życie. Dlaczego jednak wojsko nie poinformowało mnie o jego chorobie? Gdyby Hubert nie miał telefonu komórkowego, o niczym bym nie wiedziała. I nie mogłabym pomóc synowi - mówi Krystyna Z., mieszkanka Jarosławia.

Hubert ukończył technikum w Jarosławiu. Po szkole postanowił zarabiać na siebie. Założył warsztat samochodowy. Mechanikiem był dobrym, na brak klientów nie narzekał. Latem 2001 r. przyszło wezwanie do wojska. Mając 21 lat znalazł się w koszarach 5. batalionu strzelców podhalańskich w Rzeszowie. Przeszedł szkolenia, zrobił prawo jazdy na ciężarówki i postanowił jechać na rok na Bałkany. - Jak już poszedł do wojska, to przynajmniej mógł coś przy okazji zarobić - wyjaśnia jego matka.
Pod koniec lutego br. wyruszył do Kosowa. Sprawdził się tam jako kierowca i mechanik. Otrzymywał wyróżnienia, nagrody.

Płk Bogdan Tworkowski, komendant Wojskowego Centrum Szkolenia dla Sił Pokojowych ONZ w Kielcach:

- Wszyscy żołnierze wyjeżdżający na misję zagraniczną przechodzą kompleksowe badania. Niezaliczenie przez żołnierza choćby jednego, automatycznie eliminuje go z wyjazdu. Szczegółowo badani i poddawani kwarantannie są także po powrocie do kraju.

Zachorował w połowie września. Jego ciało pokryły ropne bąble. Trafił do obozowej Izby Chorych. Słabł, rosła gorączka. Pisał o tym w SMSach do matki. Czytała je przerażona i bezradna, bo jak pomóc dziecku na odległość?
Chorego żołnierza przewieziono do Szpitala Akademickiego w Skopje, stolicy Macedonii. - W drodze syn pisał, że na zaplanowany urlop przyjedzie chyba w plastykowym worku - opowiada Krystyna Z. - To znaczy, że się bardzo bał.
Lekarze macedońscy stwierdzili ospę. - Oddałem żołnierzowi do dyspozycji lekarza i sanitariusza - wyjaśnia ppłk Wojciech Marchwica, dowódca Polskiego Kontyngentu Wojskowego KFOR w Kosowie.
- Od godziny 22 do 6 szpital był zamknięty dla ludzi spoza personelu, więc syn pozostawał sam - twierdzi matka Huberta. - Nie miał sił wstać z łóżka, leżał w cienkiej pidżamie, pod kocem w nieogrzewanym pomieszczeniu. Dopiero moja interwencja w kancelarii prezydenta Kwaśniewskiego i w Sztabie Generalnym doprowadziła do całodobowej opieki polskiego sanitariusza nad synem.
- Nasi żołnierze musieli początkowo dostosować się do zwyczajów macedońskich, gdzie są gośćmi - odpowiada płk Jan Brzozowski, dowódca 21. Brygady Strzelców Podhalańskich.

Zginęło 50 żołnierzy

Płk Zdzisław Gnatowski: - Poza granicami kraju służy obecnie 2 tys. żołnierzy. Na Wzgórzach Golan, w Libanie, Bośni i Hercegowinie, Kosowie, Macedonii. Od 1973 r. na misjach zginęło 50 żołnierzy, w tym 2 w Kosowie, kilkuset odniosło rany. Zarzuty matki są nieprawdziwe.

W połowie października Hubert Z. powrócił do Izby Chorych w bazie "Biały Orzeł" w Starym Kacaniku. - Wbrew moim prośbom, nie puszczono go do Polski na dalsze leczenie - mówi Krystyna Z.
- Musiał być pod obserwacją, nabrać sił - wyjaśnia W. Marchwica.
- Spalili mu rzeczy osobiste. Sam kupił dres i bieliznę za pieniądze pozbierane przez kolegów.
- Niszcząc ubranie postąpiono zgodnie z procedurą. Żołnierz oświadczył, że przyjmuje 360 dolarów i nie rości sobie pretensji - twierdzi J. Brzozowski.
Pod koniec miesiąca Hubert Z. wyruszył autobusem urlopowym do kraju. - Jechał 20 godz. Cierpiał. Zażył ponad 20 tabletek przeciwbólowych - zarzuca wojsku Krystyna Z.
- Pisemnie poprosił o wysłanie go do kraju właśnie z turą urlopową. W drodze towarzyszył mu lekarz i sanitariusz - odpiera zarzut płk Brzozowski. - W autobusie ich nie było - ripostuje pani Krystyna. Brzozowski:- Mamy oświadczenie sanitariusza całą drogę opiekującego się chorym.

[obrazek5] W polskim Obozie "Biały Orzeł" w Starym Kacaniku na ponad 550 żołnierzy przypada 5 lekarzy. W razie potrzeby mogą uzyskać pomoc od specjalistów amerykańskich, w ostateczności skorzystać ze szpitala w Skopje. W dziejach bałkańskiej misji z udziałem pododdziałów 21. BSP tak poważny przypadek choroby zdarzył się po raz pierwszy. Wcześniej miały miejsce przypadki grypy, biegunki, anginy, drobne kontuzje. (fot. BARTOSZ BĄCAL)Trafił do 114 Szpitala Wojskowego w Przemyślu, gdzie przebywał 5 nocy i 4 dni. Na oddziale dermatologii, potem wewnętrznym. W miejscu pękających bąbli pojawiały się brunatne strupy i nowe bąble. Karetką przewieziono go więc do Kliniki Wojskowej w Warszawie. Tam kontynuowano badania rozpoczęte w Przemyślu.
- Po trzech dniach spędzonych u nas, chory już nie gorączkował. Zaobserwowaliśmy miejscowe gojenie się ran. Jednak nie potrafiliśmy rozpoznać choroby. Dlatego zdecydowaliśmy się przekazać pacjenta naszym transportem do Warszawy - mówi płk lek. med. Andrzej Chojak, zastępca komendanta 114. Szpitala Wojskowego w Przemyślu.
W Warszawie stan zdrowia Huberta poprawił się na tyle, że tydzień temu lekarze pozwolili mu jechać do domu. Do szpitala ma wrócić 12. grudnia br.

Płk Jan Brzozowski, dowódca 21. BSP:

- Ppłk Wojciech Marchwica, dowódca Polskiego Kontyngentu Wojskowego KFOR w Kosowie zachował się zgodnie z obowiązującymi procedurami, nie popełnił żadnego uchybienia. Oddając choremu do dyspozycji sanitariusza zrobił więcej niż wymagają przepisy.

Jak dowiedzieliśmy się w warszawskiej klinice, lekarze mają kilka hipotez choroby. Może to być bardzo rzadka choroba Becheta. Brak jednak stuprocentowej pewności.
Być może żołnierz padł ofiarą tzw. Syndromu Bałkańskiego, czyli choroby występującej w wyniku bombardowania, wiosną 1999 r. przez NATO, pozycji serbskich wojsk stacjonujących w Kosowie, pociskami zawierającymi zubożony uran. W 2000 r. zachorowało prawdopodobnie z tego powodu kilku włoskich żołnierzy.
- Może Hubert podczas patrolu miał kontakt z resztką amunicji. Organizm nie był wystarczająco odporny i nie obronił się przed jakąś inną chorobą. Pozostali żołnierze czują się dobrze - zapewnia Brzozowski.
- Żołnierz korzystał z obozowej siłowni i od marca 2002 r. zażywał środki przyspieszające rozwój mięśni. One mogły osłabić organizm, wpłynąć na nietypowy przebieg choroby - wyjaśnia płk Zdzisław Gnatowski, rzecznik Sztabu Generalnego w Warszawie.
- Hubert nie ukrywał, że korzysta z odżywek, ale na pewno nie były to sterydy. Moim zdaniem wojsko zaniedbało obowiązki wobec chorego żołnierza. Zamierzam domagać się odszkodowania od armii - mówi Krystyna Z.
- Przecież mama żołnierza dziękowała dowódcy Kontyngentu za opiekę nad synem - przypomina płk Gnatowski.