Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Rak piersi nie boli i rozwija się skrycie. To najczęściej diagnozowany nowotwór na świecie [ROZMOWA]

Barbara Galas
Barbara Galas
Kliniczny Szpital Wojewódzki Nr 1
W Polsce każdego roku wykrywa się raka piersi u 19 tys. kobiet, co oznacza, że codziennie ponad 50 Polek dowiaduje się o chorobie, a 15 również każdego dnia umiera. W ciągu ostatnich 20 lat całkowita liczba nowotworów piersi na świecie zwiększyła się prawie o 100 procent, a do 2040 możliwy jest wzrost o dalsze 50 procent. Październik od dawna uznawany jest za miesiąc świadomości raka piersi. Wczesne wykrycie daje większe szanse na pełne wyleczenie, dlatego warto regularnie się badać. O profilaktyce raka piersi rozmawiamy z dr n. med. Justyną Filipowską, radiologiem w Klinicznym Szpitalu Wojewódzkim nr 1 im. Fryderyka Chopina w Rzeszowie.

Spis treści

Rak piersi jest obecnie najczęściej diagnozowanym nowotworem na świecie, tak wynika z najnowszych danych dostarczonych przez Światową Organizację Zdrowia (WHO). Wyprzedził tym samym raka płuc. Czym to jest spowodowane?

Rak piersi jest chorobą cywilizacyjną. Przyczyną wzrostu zachorowalności jest niska dzietność kobiet, stres, zanieczyszczenie środowiska, otyłość, nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, mała aktywność fizyczna. Nowotworów piersi wykrywanych jest coraz więcej. Lekarzy martwi dodatkowo fakt, że rośnie również śmiertelność kobiet związana z tą chorobą, ponieważ nowotwór jest późno wykrywany co często prowadzi do śmierci. Dzieje się tak ponieważ mamy problem z profilaktyką, czyli wczesnym wykrywaniem tego nowotworu, ponieważ niewiele pań poddaje się ogólnodostępnym regularnym badaniom mającym na celu wczesne wykrycie tego nowotworu.

Na czym polega profilaktyka raka piersi?

Profilaktykę możemy podzielić na pierwotną i wtórną. Profilaktyka pierwotna polega na zapobieganiu chorobie poprzez ograniczeniu narażenia na zewnętrzne czynniki ryzyka. Do zachorowaniu może przyczynić się nieodpowiednia dieta, brak aktywności fizycznej, otyłość, palenie papierosów, a także spożywanie alkoholu. Najpoważniejszym czynnikiem sprzyjającym tej chorobie jest przede wszystkim wiek. Chorują głównie pacjentki w starszym wieku. Obserwujemy dwa szczyty zachorowalności na tę chorobę około 50 i 70 roku życia. Przy czym w ostatnich latach obserwujemy, że ten pierwszy szczyt troszeczkę się przesuwa i już w okolicy 40-stego roku życia mają miejsce zachorowania na ten nowotwór. Profilaktyka pierwotna to po prostu zdrowy tryb życia i unikanie w codziennym życiu wymienionych powyżej czynników ryzyka. Profilaktyka wtórna to regularne korzystanie z badań profilaktycznych, których celem jest wczesne wykrycie tego nowotworu umożliwiające całkowite wyleczenie tej zmiany. Te badania to mammografia i badanie USG piersi.

Czy istnieje grupa o podwyższonym ryzyku i kto najczęściej choruje na raka piersi?

Do grupy podwyższonego ryzyka możemy zaliczyć kobiety, u których raka piersi występował w ich rodzinie, narażone są również kobiety które późno rodziły i które krótko karmiły piersią. Karmienie piersią jest najpoważniejszym czynnikiem ochronnym. Im dłużej kobieta karmiła piersią tym zagrożenie zachorowania na raka piersi jest mniejsze.

Co z młodymi kobietami, mogą się nie martwić zachorowaniem?

Choroba ta to nie tylko problem starszych kobiet. Rak piersi choć sporadycznie, ale również dotyka młode kobiety. Obserwujemy również zachorowania wśród 20-30-letnich kobiet. Dlatego ważna jest wczesna edukacja młodych kobiet dotycząc czynników ryzyka, objawów choroby i dostępnych badań diagnostycznych. Szczególne znaczenie ma u młodych kobiet wyrobienie nawyku regularnej, comiesięcznej samokontroli piersi. Taka wiedza i umiejętności procentować będą w kolejnych latach chroniąc panie przed tym schorzeniem.

Rak piersi często jest wykrywany przez kobiety przypadkowo. Na co trzeba zwrócić uwagę badając piersi samemu?

To bardzo ważne, aby kobiety wykonywały regularną samokontrolę piersi. Dzięki temu poznają ich budowę i jeżeli kobieta wyczuje w trakcie badania jakąś zmianę to od razu powinna zgłosić się do lekarza. Każda zmiana w obrębie piersi powinna być sygnałem ostrzegawczym. Najbardziej charakterystycznym objawem jest guzek: twardy, niebolesny. Zmiana zarysu piersi, wgłębienie lub jej uwypuklenie. Niepokojącym objawem są zmiany w brodawce: wciągniecie lub wyciek, szczególnie kiedy on jest krwisty. Kolejnym niepokojącym objawem może by zmiana struktury skóry piersi, kiedy jest pogrubiała i przypomina owoc pomarańczy. Bardzo istotnym objawem to powiększone węzły chłonne pod pachami.

Czy można zapobiec zachorowaniu?

Całkowicie nie jest to możliwe, ale przy stosowaniu profilaktyki pierwotnej i wtórnej można zmniejszyć ryzyko zachorowania albo wykryć nowotwór na wczesnym jego etapie, kiedy jeszcze kobieta nie ma żadnych objawów. W badaniach obrazowych jesteśmy w stanie wykryć bardzo małe zmiany, już nawet 3 milimetrowe. Szansa na całkowite wyleczenie tak małej zmiany jest praktycznie stu procentowa.

Nowotwór piersi jest bolesny?

Nowotwór piersi nie boli! Bardzo skrycie rozwija się nie dając żadnych objawów. Dopóki nie zostanie wykryty to kobieta nie jest świadoma, że ma nowotwór. Dlatego tak ważna jest regularna samokontrola i wykonywanie badań profilaktycznych.

Dlaczego tak ważne jest, aby po wykryciu guza jak najszybciej udać się do specjalisty?

Rak piersi to choroba, w której czas ma ogromne znaczenie. Nowotwór może szybko rozwijać się i dawać przerzuty. Im wcześniej więc zmiana zostanie wykryta i podjęte zostanie leczenie tym szanse na pełne wyleczenie jest większe. Wielkość guz ma więc duże znaczenie. Przyjmuje się, że wielkość guza do dwóch cm. oznacza zmianę na wczesnym etapie i zmiana taka jest wyleczalna prawie w stu procentach. Niestety większa zmiana może być już trudniejsza do wyleczenia i podjęte wówczas leczenie nie zawsze daje gwarancję na całkowite wyleczenie. Regularna samokontrola piersi i wykonywanie badań profilaktycznych pozwala na wykrycie guza na wczesnym etapie jego rozwoju w czasie, gdy jest całkowicie wyleczalny.

Dla wielu kobiet rak piersi kojarzy się z bolesnym długim leczeniem i całkowitym odjęciem piersi.

Mastektomia, czyli całkowite odjęcie piersi to ostateczność. W tej chwili wykonuje się głownie operacje oszczędzające. W trakcie zabiegu wycinany jest tylko guzek oszczędzając tkanki piersi po czy miejsce po wycięciu guza jest napromieniane przez radioterapeutów. W większości przypadków ten dwustopniowy proces kończy leczenie. W innych przypadkach przy większych zmianach wykonuje się mastektomie podskórną, czyli usuwa się cały gruczoł, a w to miejsce umieszcza się tzw. implant, dzięki któremu pierś po zabiegu zachowuje naturalny kształt. Kobieta nie ma wówczas poczucia okaleczenia. Oczywiście bardzo istotne jest czas i wykrycia raka na wczesnym etapie jego rozwoju. Powtórzę: nie należy zwlekać z pójściem do lekarza, kiedy wyczujemy jakeś zgrubienie w piersi, a jeśli nie wyczuwamy żadnych zmian to i tak należy regularnie robić badania profilaktyczne. Na wczesnym etapie rozwoju raka, leczenie nie jest tak inwazyjne. Guz zostaje usunięty, wykonujemy radioterapię i pacjentka zdrowa idzie do domu. Ale jeżeli ta sama kobieta przeczeka ten moment i pojawi się rok później to ten rak nie będzie już taki sam. Będzie dużo większy. Wtedy należy zastosować chemioterapię, która jest bardzo obciążająca dla organizmu, a dalsze leczenie chirurgiczne może skutkować całkowitym odjęciem piersi.

Czy każda kobieta ma dostęp do bezpłatnych badań?

Obecnie w ramach profilaktyki raka piersi wszystkie kobiety pomiędzy 50 a 69 rokiem życia mają możliwość wykonania bezpłatnie badanie mammograficzne. Ośrodków na podkarpaciu, gdzie można wykonać te badania jest dużo. Po naszym województwie jeżdżą również specjalistyczne mammobusy, w których można wykonać to badanie i uzyskać fachową poradę personelu medycznego. Mammobusy odwiedzają te gminy, które oddalone są od stacjonarnych ośrodków diagnostycznych. Niestety zgłaszalność na bezpłatne badania profilaktyczne nadal jest bardzo niska. Tylko ok 30 proc. kobiet w Polsce świadomie te badania przechodzą. Są takie miejsca, gdzie ta zgłaszalność dochodzi do 50 proc. ale jest to efekt wielu kampanii społecznych pokazujących korzyści z ich wykonywania. Oczywiście w każdym momencie można wykonać mammografię prywatnie. Badanie to choć płatne (kosztuje mniej niż letni sukienka czy bluzeczka zakupiona w popularnej „ sieciówce ”) wykonuje wiele pań poniżej 50 roku życia chroniąc się przed ta chorobą. Czy życie nie jest więcej warte niż kolejna letnia bluzeczka? W miesiącu październiku organizujemy dużo akcji promujących wiedzę o raku piersi, uczących prawidłowej techniki samokontroli i umożliwiających wykonania badań profilaktycznych (USG i mammografia). Serdecznie zapraszam wszystkie panie na „ Różową Sobotę”: 29 października do szpitala przy ul. Szopena w Rzeszowie. Pacjentki bez rejestracji będą mogły zdobyć niezbędną wiedzę o tej chorobie oraz wykonać bezpłatnie mammografie oraz USG piersi. Będzie również możliwość otrzymania porady onkologicznej.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Te produkty powodują cukrzycę u Polaków

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nowiny24.pl Nowiny 24