Na pierwszym miejscu rankingu uplasowała się firma ASSECO Poland z Rzeszowa, na drugim ORLEN – PETROTANK z Widełki, na trzecim PGE Obrót z Rzeszowa.
W Złotej Siódemce
Tradycyjnie już uhonorowaliśmy także przedsiębiorstwa liderujące w 7 specjalistycznych kategoriach. I tak swój sukces odnotowały firmy: GOODRICH – Krosno (dynamika przychodów ze sprzedaży), ASSECO Poland (zysk netto), PGE Elektrociepłownia Rzeszów (rentowność sprzedaży), Firma Oponiarska DĘBICA (sprzedaż eksportowa), FEDERAL – MOGUL Gorzyce (udział eksportu w sprzedaży), Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego PZL – Rzeszów (wielkość zatrudnienia), ASSECO Poland (najwyższa kapitalizacja giełdowa).
Setka prawdę mówi
Prezentujący wyniki rankingu dr Krzysztof Kaszuba, rektor Wyższej Szkoły Zarządzania w Rzeszowie stwierdził, że wyniki osiągane przez przedsiębiorstwa bardzo dobrze zaświadczają o kadrze menadżerskiej. A ona bardzo często legitymuje się dyplomami regionalnych uczelni.
Gratulacje, gratulacje
W czasie gali Złotej Setki najlepszych z najlepszych uhonorowaliśmy okolicznościowymi statuetkami i grawertonami. Wręczali je m.in. dyrektor zarządzający Oddziału Media Regionalne, wydawcy Gazety Codziennej Nowiny Robert Glinkowski i red. naczelny Nowin Stanisław Sowa.
Rozmowy ludzi z branży
Gala w salach hotelu Pałac była okazją do spotkania ludzi tworzących i rozwijających lokalny biznes. A w zagonionym coraz bardziej świecie tych okazji do rozmów ludzi z branży jest bardzo mało.
Zaśpiewała Anna Sroka
Dla gości tegorocznej edycji Złotej Setki 2010 przygotowaliśmy także ucztę duchową. Znakomita Anna Sroka uraczyła wszystkich piosenkami Edith Piaf.
Specjalny dodatek
W środę, 23 czerwca, ukaże się specjalny dodatek do Nowin – Złota Setka, w którym pomieścimy wyniki rankingu, prezentacje wybranych przedsiębiorstw z listy stu oraz relację z gali w hotelu Pałac.
Złota Setka – Ranking Największych Firm Podkarpacia 2010 powstał dzięki wspólnemu wysiłkowi redakcji Nowin, Wyższej Szkoły Zarządzania w Rzeszowie oraz marszałka województwa podkarpackiego.
Oto nasza Złota Setka
Miejsce Pozycja na "Liście 100" za rok 2008 Nazwa firmy Lokalizacja Przychody ze sprzedaży 2009 r. (tys. zł) Dynamika przychodów ze sprzedaży (2008=100%) Sprzedaż eksportowa 2009 r. (tys. zł) Zatrudnienie (etaty)
1 1 ASSECO Poland S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Rzeszów 3 050 252 109,5% bd 7 883
2 2 ORLEN-PETROTANK Sp. z o.o. Widełka 1 729 820 97,9% 0,0 86
3 - PGE Obrót S.A. Rzeszów 1 528 599 108,7% 0,0 245
4 3 Firma Oponiarska DĘBICA S.A. Dębica 1 422 559 97,0% 1 049 848,5 2 674
5 7 Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego PZL-RZESZÓW S.A. 1 Rzeszów 770 539 117,5% 712 340,0 3 832
6 5 BAĆ-POL S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Rzeszów 750 377 105,3% 22 693,0 881
7 8 PGE Dystrybucja Rzeszów Sp. z o.o. Rzeszów 651 432 103,8% 0,0 1 731
8 - KIRCHHOFF Polska Sp. z o.o. Mielec 548 934 109,3% 293 614,0 bd
9 11 Huta STALOWA WOLA S.A. 2 Stalowa Wola 530 000 99,1% bd 2 100
10 12 Fabryka Farb i Lakierów ŚNIEŻKA S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Lubzina 526 224 100,6% 168 764,0 1 045
11 16 HANDLOPEX S.A. Rzeszów 500 319 119,5% 221 608,0 272
12 14 ZELMER Rzeszów S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Rzeszów 485 281 105,2% 132 628,0 2 247
13 9 Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe SPECJAŁ Sp. z o.o. Rzeszów 445 965 74,4% bd 2 593
14 - ASSECO South Eastern Group S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Rzeszów 436 654 128,7% bd 926
15 18 ICN POLFA Rzeszów S.A. Rzeszów 424 984 102,3% 114 272,0 779
16 - FEDERAL-MOGUL Gorzyce S.A. Gorzyce 412 186 77,6% 410 112,0 1 166
17 19 Sanockie Zakłady Przemysłu Gumowego STOMIL Sanok S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Sanok 390 241 97,2% 204 462,0 2 431
18 17 NOWY STYL Krosno Sp. z o.o. Krosno 355 718 85,3% 177 735,0 2 073
19 32 PGE Elektrociepłownia Rzeszów S.A. Rzeszów 350 334 147,6% 0,0 259
20 20 Zakłady Chemiczne ORGANIKA - SARZYNA S.A. Nowa Sarzyna 348 267 88,0% 39 787,0 698
21 24 FHU MERKURY Sp. z o.o. Krosno 345 251 118,0% bd bd
22 15 Zakłady Magnezytowe ROPCZYCE S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Ropczyce 314 007 72,3% 73 578,0 1 050
23 29 Elektrownia STALOWA WOLA S.A. Stalowa Wola 313 265 121,2% 0,0 527
24 26 LERG S.A. Pustków 232 721 83,2% 86 344,0 432
25 36 LOTOS PARAFINY Sp. z o.o. 3 Jasło 205 405 107,6% bd bd
26 34 Zakłady Tworzyw Sztucznych GAMRAT S.A. Jasło 198 196 97,3% 35 052,0 867
27 37 Przedsiębiorstwo Przemysłowo-Handlowe TRANSSYSTEM S.A. Wola Dalsza 173 389 91,6% 99 708,0 1 025
28 39 ENESTA Sp. z o.o. Stalowa Wola 166 078 89,3% 0,0 130
29 77 GOODRICH - Krosno Sp. z o.o. Krosno 163 172 221,0% 152 823,0 416
30 41 Rzeszowska Centrala Materiałów Budowlanych S.A. Rzeszów 162 507 90,2% 66,0 471
31 33 BESTA Przedsiębiorstwo Budowlane Sp.z o.o. Rzeszów 156 224 67,9% 63 794,0 449
32 51 Firma Handlowa BOZ S.A. Rzeszów 153 660 104,6% 2 337,0 231
33 43 ALIMA-GERBER S.A. Zakład Produkcyjny w Rzeszowie Rzeszów 149 096 84,0% 47 948,0 389
34 47 ZM INVEST S.A. Ropczyce 146 327 91,4% 1 401,0 168
35 49 GROSAR Sp. z o.o. Sanok 135 500 87,4% 0,0 bd
36 55 SMAK SERWIS Sp. z o.o. Łańcut 133 312 109,0% 0,0 136
37 71 Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o. Rzeszów 130 107 162,9% 0,0 271
38 53 PIOTRUŚ PAN Sp. z o.o. Przemyśl 129 937 101,6% 0,0 310
39 61 Zakład Wykonawstwa Sieci Elektrycznych Rzeszów Sp. z o.o. Rzeszów 128 642 117,7% 0,0 276
40 50 ELEKTROMONTAŻ Rzeszów S.A. Rzeszów 128 371 91,8% 2 160,0 594
41 52 Przedsiębiorstwo Produkcji Kruszywa i Usług Geologicznych KRUSZGEO S.A. Rzeszów 126 456 88,9% 740,0 690
42 28 BEEF-SAN Zakłady Mięsne S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 4 Sanok 121 872 46,9% bd 58
43 40 Zakład Metalurgiczny WSK Rzeszów Sp. z o.o. Rzeszów 120 349 63,3% 105 587,0 714
44 69 Makarony Polskie S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Rzeszów 117 551 132,5% 12 156,0 331
45 57 INŻYNIERIA Rzeszów Sp. z o.o. Rzeszów 112 974 100,1% 0,0 209
46 60 MARSPOL Grupa Sp. z o.o. Rzeszów 112 733 101,9% 2 609,0 bd
47 - BorgWarner Turbo Systems Poland Sp. z o.o. Jasionka 104 059 bd 3 446,0 109
48 80 AUTOPART S.A. Mielec 100 211 140,2% 25 364,0 63
49 63 Zakłady Porcelany Elektrotechnicznej ZAPEL S.A. Boguchwała 97 923 92,2% 62 989,0 628
50 65 Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Jasienicy Rosielnej Jasienica Rosielna 94 714 100,4% 0,0 218
51 - BALTIC WOOD S.A. Jasło 92 690 85,6% 60 115,0 294
52 72 Wytwórnia Salami IGLOOMEAT-SOKOŁÓW Sp. z o.o. Dębica 89 019 112,3% 164,0 211
53 59 HARTBEX Przedsiębiorstwo Budowlane Sp. z o.o. Trzebownisko 88 026 73,8% 8 526,0 266
54 54 SLOVRUR Sp.z o.o. Stalowa Wola 86 827 68,9% 22,0 10
55 - GALICJA Sp. z o.o. Brzeźnica 86 466 118,6% 221,0 264
56 66 GREINPLAST Sp. z o.o. Krasne 85 314 91,6% 1 179,0 160
57 73 TROPICANA Sp. z o.o. Krosno 83 727 109,6% 1 679,0 94
58 64 Onduline Production Sp. z o.o. 3 Mielec 81 824 78,9% bd bd
59 79 Fabryka Armatur JAFAR S.A. Jasło 81 522 113,5% 20 308,0 231
60 100 Przedsiębiorstwo Budowlane BUDOMONT Sp. z o.o. Łańcut 79 582 161,4% 0,0 164
61 82 Krośnieńskie Przedsiębiorstwo Budowlane w Krośnie S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Krosno 78 229 114,8% 4 419,0 276
62 - INSTALBUD Sp. z o.o. Rzeszów 76 263 166,7% 18 701,0 214
63 84 FIBRIS S.A. Przemyśl 74 459 105,5% 65 595,0 390
64 - RES MOTORS Sp. z o.o. Rzeszów 72 458 bd 9,0 109
65 74 POLIKAT S.A. Brzozów 71 633 93,8% 58 857,0 148
66 81 Karpacka Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. - Oddz. Zakł. Gazowniczy w Rzeszowie Rzeszów 69 688 99,6% 0,0 357
67 85 ELTEL Networks Rzeszów S.A. Widełka 68 067 109,9% 0,0 220
68 75 WATKEM Sp. z o.o. Rzeszów 66 538 87,9% 0,0 85
69 - TASTA Armatura Sp. z o.o. Stalowa Wola 65 946 83,9% 7 298,0 104
70 89 SPLAST Sp.z o.o. Jedlicze 64 192 115,2% 25 090,0 165
71 95 Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. Rzeszów 63 149 121,2% 0,0 394
72 87 SPOŁEM Powszechna Spółdzielnia Spożywców w Leżajsku Leżajsk 60 773 104,3% 0,0 238
73 - OPTeam S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Rzeszów 60 186 108,0% 81,0 154
74 86 Danuta i Ryszard CZACH Sp. z o.o. Rzeszów 58 764 96,3% 1 013,0 73
75 - JEDYNKA S.A. Rzeszów 57 022 111,9% 1 455,1 350
76 38 Fabryka Wagonów GNIEWCZYNA S.A. Gniewczyna Łańcucka 56 818 30,0% 33 387,0 839
77 94 Spółdzielnia Mieszkaniowa w Stalowej Woli Stalowa Wola 56 783 108,1% 0,0 262
78 98 Przedsiębiorstwo Wielobranżowe WENTA Sp. z o.o. Frysztak 56 265 110,4% 0,0 229
79 91 REST URBIS Sp. J. Budziwój 55 585 101,5% 104,0 167
80 - Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Montażowe KLIMAWENTEX Sp. z o.o. Rzeszów 54 931 131,5% bd bd
81 92 Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej w Rzeszowie S.A. Chmielnik 54 198 98,9% 2 735,0 443
82 - HEATING-INSTGAZ Sp. z o.o. Rzeszów 51 785 100,2% 0,0 84
83 - ANIA Sp. z o.o. Rzeszów 49 640 111,5% 0,0 104
84 99 Zakłady Mięsne HERMAN S.A. Kielnarowa 48 964 96,7% bd 299
85 90 Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe VIDOK Sp. J. 3 Rudna Mała 48 259 88,1% bd bd
86 - SANFARM Sp. z o.o. Nowa Dęba 46 367 94,6% 0,0 232
87 - Fabryka Firanek WISAN w Skopaniu S.A. Skopanie 44 935 84,0% 8 376,0 258
88 - Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej w Krośnie Sp. z o.o. Krosno 43 427 96,2% 0,0 346
89 96 TIKKURILA COATINGS Sp. z o.o. 3 Dębica 42 470 81,5% bd bd
90 - FERRBUD Sp. z o.o. Rzeszów 42 451 115,4% 97,0 35
91 - BWS Polska Sp. z o.o. Zaczernie 40 491 92,4% 867,0 45
92 78 Przedsiębiorstwo Budowlane RESBEX Sp. z o.o. Przeworsk 40 482 55,9% 0,0 167
93 - TRANS-WIERT Sp. z o.o. Jasło 37 220 91,1% 0,0 234
94 - Dębickie Zakłady Komunalne DEZAKO Sp. z o.o. Dębica 37 026 104,7% 0,0 146
95 ;- ZETO Rzeszów Sp.z o.o. Rzeszów 35 907 78,8% 1 897,0 114
96 97 IGLOOCAR Sp. z o.o. Dębica 31 433 60,8% 4 393,0 185
97 - Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowe SIGMA-CAR Sp. z o.o. Rzeszów 29 897 82,5% 8,0 23
98 - RESGRAPH Sp. z o.o. Rzeszów 29 529 96,2% bd bd
99 - BAUDZIEDZIC Sp. z o.o. Rudna Mała 28 692 176,8% 0,0 52
100 76 RESBUD S.A. GRUPA KAPITAŁOWA Rzeszów 27 850 37,5% bd bd
1 dane z rocznego, zatwierdzonego sprawozdania finansowego
2 dane za "LISTĄ 500" Rzeczpospolitej z dnia 29 kwietnia 2010 r.
3 dane z KRS
4 przychody ze sprzedaży z działalności kontynuowanej i zaniechanej łącznie
"ZŁOTE DZIESIĄTKI"
LISTA 10 NAJWIĘKSZYCH PRZEDSIĘBIORSTW PODKARPACIA
WG DYNAMIKI PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY W 2009 R. W PORÓWNANIU DO 2008 R.
Miejsce Miejsce wg "Listy 100" Nazwa firmy Wzrost (2008=100%)
1 29 GOODRICH - Krosno Sp. z o.o. 221,0%
2 99 BAUDZIEDZIC Sp. z o.o. 176,8%
3 62 INSTALBUD Sp. z o.o. 166,7%
4 37 Miejskie Przedsiębiorstwo Dróg i Mostów Sp. z o.o. 162,9%
5 60 Przedsiębiorstwo Budowlane BUDOMONT Sp. z o.o. 161,4%
6 19 PGE Elektrociepłownia Rzeszów S.A. 147,6%
7 48 AUTOPART S.A. 140,2%
8 44 Makarony Polskie S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 132,5%
9 80 Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Montażowe KLIMAWENTEX Sp. z o.o. 131,5%
10 14 ASSECO South Eastern Group S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 128,7%
LISTA 10 NAJWIĘKSZYCH PRZEDSIĘBIORSTW PODKARPACIA
WG ZYSKU NETTO W 2009 R.
Miejsce Miejsce wg "Listy 100" Nazwa firmy Zysk netto (w tys. zł)
1 1 ASSECO Poland S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 437 866
2 19 PGE Elektrociepłownia Rzeszów S.A. 137 789
3 15 ICN POLFA Rzeszów S.A. 103 028
4 4 Firma Oponiarska DĘBICA S.A. 72 029
5 14 ASSECO South Eastern Group S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 47 379
6 5 Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego PZL-RZESZÓW S.A. 44 370
7 7 PGE Dystrybucja Rzeszów Sp. z o.o. 43 570
8 10 Fabryka Farb i Lakierów ŚNIEŻKA S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 42 448
9 8 KIRCHHOFF Polska Sp. z o.o. 33 368
10 3 PGE Obrót S.A. 27 244
LISTA 10 NAJWIĘKSZYCH PRZEDSIĘBIORSTW PODKARPACIA
WG RENTOWNOŚCI SPRZEDAŻY NETTO W 2009 R.
Miejsce Miejsce wg "Listy 100" Nazwa firmy Stopa rentowności sprzedaży (w %)
1 19 PGE Elektrociepłownia Rzeszów S.A. 39,33%
2 58 Onduline Production Sp. z o.o 30,23%
3 79 REST URBIS Sp. J. 29,52%
4 15 ICN POLFA Rzeszów S.A. 24,24%
5 66 Karpacka Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. - Oddz. Zakł. Gazowniczy w Rzeszowie 20,23%
6 60 Przedsiębiorstwo Budowlane BUDOMONT Sp. z o.o. 16,08%
7 92 Przedsiębiorstwo Budowlane RESBEX Sp. z o.o. 16,06%
8 1 ASSECO Poland S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 14,36%
9 59 Fabryka Armatur JAFAR S.A. 14,34%
10 33 ALIMA-GERBER S.A. Zakład Produkcyjny w Rzeszowie 13,15%
LISTA 10 NAJWIĘKSZYCH PRZEDSIĘBIORSTW PODKARPACIA
WG SPRZEDAŻY EKSPORTOWEJ W 2009 R.
Miejsce Miejsce wg "Listy 100" Nazwa firmy Sprzedaż eksportowa (w tys. zł)
1 4 Firma Oponiarska DĘBICA S.A. 1 049 849
2 5 Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego PZL-RZESZÓW S.A. 712 340
3 16 FEDERAL-MOGUL Gorzyce S.A. 410 112
4 8 KIRCHHOFF Polska Sp. z o.o. 293 614
5 11 HANDLOPEX S.A. 221 608
6 17 Sanockie Zakłady Przemysłu Gumowego STOMIL Sanok S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 204 462
7 18 NOWY STYL Krosno Sp. z o.o. 177 735
8 10 Fabryka Farb i Lakierów ŚNIEŻKA S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 168 764
9 29 GOODRICH - Krosno Sp. z o.o. 152 823
10 12 ZELMER Rzeszów S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 132 628
LISTA 10 NAJWIĘKSZYCH PRZEDSIĘBIORSTW PODKARPACIA
WG UDZIAŁU EKSPORTU W SPRZEDAŻY W 2009 R.
Miejsce Miejsce wg "Listy 100" Nazwa firmy Udział sprzedaży eksportowej (w %)
1 16 FEDERAL-MOGUL Gorzyce S.A. 99,5%
2 29 GOODRICH - Krosno Sp. z o.o. 93,7%
3 5 Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego PZL-RZESZÓW S.A. 92,4%
4 63 FIBRIS S.A. 88,1%
5 43 Zakład Metalurgiczny WSK Rzeszów Sp. z o.o. 87,7%
6 65 POLIKAT S.A. 82,2%
7 4 Firma Oponiarska DĘBICA S.A. 73,8%
8 51 BALTIC WOOD S.A. 64,9%
9 49 Zakłady Porcelany Elektrotechnicznej ZAPEL S.A. 64,3%
10 76 Fabryka Wagonów GNIEWCZYNA S.A. 58,8%
LISTA 10 NAJWIĘKSZYCH PRZEDSIĘBIORSTW PODKARPACIA
WG WIELKOŚCI ZATRUDNIENIA W 2009 R.
Miejsce Miejsce wg "Listy 100" Nazwa firmy
2009 2008 Zmiana (2008=100%)
1 5 Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjnego PZL-RZESZÓW S.A. 3 832 4 228 90,63%
2 4 Firma Oponiarska DĘBICA S.A. 2 674 2 837 94,25%
3 13 Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe SPECJAŁ Sp. z o.o. 2 593 1 492 173,79%
4 17 Sanockie Zakłady Przemysłu Gumowego STOMIL Sanok S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 2 431 2 812 86,45%
5 12 ZELMER Rzeszów S.A. GRUPA KAPITAŁOWA 2 247 2 548 88,19%
6 1 ASSECO Poland S.A. 2 222 1 959 140,85%
7 9 Huta STALOWA WOLA S.A. 2 100 2 659 78,98%
8 18 NOWY STYL Krosno Sp. z o.o. 2 073 2 977 69,63%
9 7 PGE Dystrybucja Rzeszów Sp. z o.o. 1 731 1 791 96,65%
10 16 FEDERAL-MOGUL Gorzyce S.A. 1 166 1 438 81,08%
LISTA 10 SPÓŁEK PODKARPACIA O NAJWYŻSZEJ KAPITALIZACJI GIEŁDOWEJ NA KONIEC 2009 R.
Miejsce Miejsce wg "Listy 100" Nazwa firmy Kapitalizacja (w mln zł) 31.XII.2009 Kapitalizacja (w mln zł) 31.XII.2008
1 1 ASSECO Poland S.A. 4 882,80 3 676,60
2 4 Firma Oponiarska DĘBICA S.A. 916,50 523,10
3 14 ASSECO South Eastern Group S.A. 816,60 -
4 12 ZELMER Rzeszów S.A. 588,20 372,40
5 10 ŚNIEŻKA S.A. 541,90 356,50
6 17 STOMIL Sanok S.A. 271,00 150,50
7 22 Zakłady Magnezytowe ROPCZYCE S.A. 77,40 35,90
8 - Fabryka Śrub w Łańcucie ŚRUBEX S.A. 75,70 87,90
9 44 Makarony Polskie S.A. 50,60 21,20
10 - Zakłady Automatyki POLNA S.A. 31,30 20,80
Jak działają oszuści - fałszywe SMS "od najbliższych"
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
Plotki, sensacje i ciekawostki z życia gwiazd - czytaj dalej na ShowNews.pl
- Kochało się w nim pół Polski. Nie uwierzysz, jak teraz wygląda Makowiecki!
- Miszczak zrobił z Romanowskiej gwiazdę. Osoba z planu mówi, jaka jest naprawdę
- Za komunię u Magdy Gessler zapłacisz krocie! Cena za talerzyk jest powalająca
- Wielkanoc u Derpienski. Tak powinny wyglądać święta każdej SZANUJĄCEJ SIĘ kobiety