Rynek pracy hamuje wzrost gospodarczy

Rozpędzona gospodarka potrzebuje nowych pracowników, których na rynku nie ma. Imigranci zarobkowi z Ukrainy i Białorusi ratują sytuację, ale na dłuższą metę nie rozwiązuje to problemu, a problem się pogłębi, kiedy w ciągu najbliższych kilku miesięcy ponad 300 tysięcy pracowników w Polsce zdecyduje się odejść na emeryturę.

I bardzo trudno będzie ich zastąpić.
- Brakuje fachowców, a dostępni pracownicy nie posiadają wymaganych kwalifikacji – ocenia Katarzyna Lorenc, ekspertka Business Centre Club ds. rynku pracy oraz zarządzania i efektywności pracy. - Obecnie zatrudnieni fachowcy są bardzo obciążeni pracą, duża liczba nadgodzin powoduje przemęczenie, które nie pozostaje bez echa dla ich wydajności w dłuższym okresie. Nowi pracownicy oczekują wynagrodzeń, które są trudne do spełnienia przez przedsiębiorców. Rosnący koszt pozyskania i wyszkolenia oraz utrzymania pracownika wydłuża czas zwrotu z inwestycji nawet do roku, to często o połowę dłużej niż jeszcze 3 lata temu.
Wojna o pracowników w niektórych branżach powoduje, że wielu z nich odchodzi wcześniej do innego pracodawcy. Oznacza to, że nakłady na wzrost lub odtworzenie zatrudnienia przestają być opłacalne, a czasami są wręcz niemożliwe. Szacunki BCC wskazują na potrzebę 200 tys. pracowników rocznie, których dziś nie ma na rynku, by utrzymać aktualną dynamikę wzrostu gospodarczego. Eksperci BCC podpowiadają, że w takiej sytuacji naturalne byłyby inwestycje w automatyzację i sprzęt, które zwiększą efektywność pracy. Jednak przedsiębiorcy obawiają się niestabilnego prawa i dodatkowych obciążeń. Trudno bowiem policzyć zwrot z inwestycji w sytuacji, gdy prawo zmienia się z dnia na dzień. Więcej uwagi, niż inwestycjom w efektywność produkcji, przedsiębiorcy muszą poświęcać w „inwestycje” wymuszone coraz to nowymi przepisami, inspirowanymi przez rząd: jednolity plik kontrolny, dopasowanie firm do wymogów ustawy o ochronie danych osobowych, przeglądy energetyczne, czyli działania nijak mające się do operacyjnej działalności. Dla dużych korporacji finansowe sprostacie tym wymaganiom nie stanowi większego problemu, dla małych firm to spory wysiłek.

W dodatku niestabilność prawna i wprowadzanie coraz to nowych obowiązków wywołuje u przedsiębiorców swoistą ostrożność: wstrzymują się z inwestycjami we wzrost efektywności pracy, jakby w obawie „co przyniesie jutro”. A wstrzymując się, nie wytwarzają tyle, ile mógłby wchłonąć rynek. Jak wynika z obserwacji BCC - opóźnienia w dostawach są obecnie najdłuższe od 2013 roku. Dlatego firmy poważnie rozważają zmniejszenie skali działalności i pozostawienie najbardziej opłacalnych kontraktów.
- Środki, które będzie trzeba wydać na rekrutację i szkolenie inwestują w utrzymanie kadry poprzez monitorowanie adekwatności wynagrodzeń oraz dbałość o przyjazne środowisko pracy i tzw. miękkie aspekty zarządzania, jak szkolenie, coaching, monitoring satysfakcji, dopasowanie stylu zarządzania – zauważa Katarzyna Lorenc. - Z uwagi na przeciążenie najbardziej zaangażowanych pracowników, konieczne jest zadbanie o profilaktykę wypalenia zawodowego. Coraz więcej firm małych i średnich decyduje się na outsourcing HR, który jest w stanie dostarczyć wysokiej jakości usługi na rzecz pracowników i efektywności pracy po przystępnych cenach.