Rzeszów. Pomnik Czynu Rewolucyjnego wpisany do rejestru zabytków. Po sześciu latach jest decyzja!

W decyzji z 8 sierpnia czytamy, że konserwator postanawia "wpisać do rejestru zabytków nieruchomych województwa podkarpackiego pod numerem rejestru A-1827 następujący zabytek: rzeźbę monumentalną - Pomnik Walk Rewolucyjnych w Rzeszowie". Jednakże wpisem nie objęto "tablic inskrypcyjnych wmurowanych u podstawy pomnika od strony południowo-wschodniej oraz tablic z herbem miasta znajdujących się u szczytu pomnika".

Z informacji zadowolona jest Ilona Dusza Rzeszowska z Fundacji Rzeszowskiej. To właśnie działacze grupy „Stacja Rzeszów Dziki”, skupieni wokół tej organizacji wnioskowali o wpis jeszcze w 2018 roku. W 2019 roku konserwator odmówił takiego wpisu (ze względu na brak wyraźniej zgody ówczesnego właściciela działki, czyli Klasztoru OO. Bernardynów w Rzeszowie).

Decyzję tę fundacja zaskarżyła, a minister kultury i dziedzictwa narodowego uchylił w całości postanowienie i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. Wskazując na konieczność ustalenia czy dzieło Mariana Koniecznego ma charakter zabytku ruchomego, czy nie.

Po czterech latach, w lipcu 2023 r. Pracownia Projektowa i Konserwatorska Ewy Sowy-Mróz z Warszawy ustaliła, iż "niewątpliwie obiekt z konstrukcyjnego punktu widzenia jest rzeczą nieruchomą".

Dlatego 14 czerwca 2024 roku konserwator w rozpoczął procedurę wpisania pomnika do rejestru zabytków. I 8 sierpnia to się wydarzyło.

- Cieszymy się, że udało nam się sprawę dociągnąć do końca, a pomnik uzyskał należytą ochronę - raduje się Ilona Dusza Rzeszowska z Fundacji Rzeszowskiej. - Teraz czas na renowację i ożywienie tego miejsca, w czym chcemy brać udział, jako fundacja - zaznacza prezeska.

To jednak będzie trudne, ponieważ teren, na jakim stoi monument, należy do Stowarzyszenia Rodzin Żołnierzy Niezłomnych Podkarpacia.

- Na nim ciąży odpowiedzialność, aby doprowadzić go do należytego stanu. Kibicujemy, żeby wyszło im to jak najlepiej, jeżeli chodzi o piękny wygląd tego pomnika - zaznacza Ilona Dusza Rzeszowska.

Od niniejszej decyzji przysługuje stronom postępowania administracyjnego odwołanie do ministra kultury i dziedzictwa narodowego w terminie 14 dni od jej doręczenia. Czy Marcin Maruszak, prezes stowarzyszenia to zrobi? Nie wiemy, bo nie odebrał od nas telefonu.

Od wielu miesięcy słynny symbol Rzeszowa jest otoczony wysoką siatką. To dlatego, że Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego wydał nakaz odrestaurowania niektórych jego elementów. Ówcześni właściciele terenu nie chcieli tego robić, zaskarżając decyzję w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym.

Sędziowie odrzucili ich zażalenia, nakazując właścicielom remont. Mimo to pomnik nadal niszczeje z dnia na dzień. Tymczasem zakonnicy przekazali pomnik Stowarzyszeniu Rodzin Żołnierzy Niezłomnych Podkarpacia. Ta decyzja zaskoczyła wszystkich, najbardziej miejskich urzędników, ponieważ od wielu miesięcy starali się oni o przejęcie monumentu. Reakcja prezydenta Konrada Fijołka była natychmiastowa: wymówił umowę, w której miasto zobowiązało się do sprzątania Ogrodów Bernardyńskich. W lipcu zaś miasto złożyło pozew do sądu, w którym dopatruje się błędów w procedurze przekazania pomnika bernardynom w 2006 roku oraz uchwale podjętej przez ówczesnych rannych miejskich.

Do sprawy wrócimy.