Stara Wieś - skarby w muzeum jezuitów

[galeria_glowna]
Jadąc na wycieczkę w Bieszczady, warto zajrzeć do Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Południowej. Mieści się ono w późnobarokowym Sanktuarium Maryjnym w Starej Wsi.

Tylko nieliczni wiedzą, jak cenne rzeczy skrywa tutejszy skarbiec. Specjalnie dla Nowin odkrył je Mieczysław Kożuch SJ, rektor tutejszego Kolegium Jezuitów.

Jezuici trzymają tu m.in. pamiątki po Janie Pawle II, podarowane przez kardynała Stanisława Dziwisza. Dlaczego trafiły właśnie tu?

- Stara Wieś była ostatnim miejscem, gdzie z wizytą duszpasterską przyjechał kardynał Karol Wojtyła - tłumaczy rektor. - Było to we wrześniu 1978 r., w setną rocznicę koronacji cudownego obrazu Matki Boskiej Starowiejskiej. Kilkanaście dni później pojechał prosto na konklawe do Watykanu.

Ornat traktujemy jak relikwię

W wysokiej gablocie wisi jeden z ostatnich ornatów papieża, w którym odprawiał msze w kaplicy Pałacu Watykańskiego. Złoty, z wyhaftowaną z przodu statuą Matki Boskiej z dzieciątkiem. Z widoczną plamą po ślinie.

- Plama to ślad choroby - pokazuje rektor. - Wzruszające jest, że Jan Paweł II odprawiła mszę, choć był tak chory. Z szacunku do Ojca Świętego nie praliśmy ornatu.

Skarbiec skrywa też stułę, którą miał papież podczas mszy w Rzymie w 50. rocznicę swych święceń kapłańskich. Są też: kielich z pateną - pamiątka mszy na krakowskich Błoniach (2002 r.), czy przybornik do papieru z czarnej skóry, który przez cały pontyfikat leżał na biurku Papieża.

- Papież zawsze pisał ręcznie, nigdy na maszynie, ani na komputerze. Pośród pamiątek mamy Jego długopis - mówi Andrzej Sułkowski, kustosz Muzeum. - Obok leży biała chusteczka, podpisana po hiszpańsku imieniem papieża. Ofiarowana mu przez karmelitki z Saragossy w Hiszpanii.

Czy wiesz, że...

Czy wiesz, że...

* W ołtarzu głównym bazyliki w Starej Wsi znajduje się cudowny obraz przedstawiający scenę Zaśnięcia i Wniebowzięcia NMP ukoronowany 8 września 1877 r. Jest to kopia, gdyż oryginał spłonął w "tajemniczych okolicznościach" w 1968 r. 11 sierpnia 2006 r. IPN oficjalnie potwierdził spalenie obrazów przez UB i zakwalifikował to wydarzenie jako zbrodnię komunistyczną. Sprawca podpalenia pozostał nieznany. Każdego roku w dniu 15 sierpnia tysiące pielgrzymów przybywa do stóp Maryi, by oddać jej cześć.

Pantofelek Piusa VI

W muzeum zgromadzono również pamiątki po poprzednikach Jana Pawła II. Nasza uwagę zwrócił np. filigranowy aksamitny pantofelek. Dawniej w purpurowo-złotych barwach, dziś nieco przygaszonych przez upływ lat. Należał do papieża Piusa VI (1775 - 1799). Inny eksponat - jedwabny pas - to z kolei pamiątka po Piusie IX (1846 - 1878), wielkim przyjacielu Polski. To ten papież podpisał dekret zezwalający na koronację obrazu Matki Boskiej Starowiejskiej.

Ciekawą historię kryje liść klonu.

- Pochodzi z nieistniejącego już drzewa, które rosło w Gietrzwałdzie na Warmii, a na którym objawiła się Matka Boska w 1877 r. - tłumaczy kustosz.

W drewnianym relikwiarzu przechowywana jest kość przedramienia ks. Piotra Skargi SJ. Największa relikwia poza Krakowem. Wzrok przykuwa też malutka lampka oliwna. Jedyna pamiątka po ks. Karolu Antoniewiczu SJ, autorze najpiękniejszych polskich pieśni maryjnych, takich jak: "Chwalcie łąki umajone", "Matko nie opuszczaj nas…"
We wnętrzach muzeum odkrywamy też najstarszą datowaną kopię cudownego obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej. Przedstawia obraz takim, jakim był za czasów króla Zygmunta III Wazy.

Jak dojechać

Jak dojechać

Stara Wieś leży w pow. brzozowskim ok. godzinę drogi od Rzeszowa. Najlepiej jechać trasą przez Boguchwałę na Domaradz. Można dojechać autobusem PKS.

Czaszka szympansa i noga słonia

W kolejnych salach prezentowana jest kolekcja pamiątek przywożonych przez jezuickich misjonarzy z Afryki, Ameryki Południowej, Azji, Australii i Oceanii. Wzrok przykuwają zoologiczne eksponaty. Choćby olbrzymi, jasnobrązowy, wypchany pyton leżący za szybą, na konarze.

- Został upolowany przez jednego z misjonarzy w Zambii, gdy zaatakował kury. Po latach spędzonych w Afryce, misjonarz przyjechał do Starej Wsi i tu zmarł.

Inny dar to olbrzymia, wyprawiona noga słonia. Zwierze zostało zabite w czasach, kiedy jeszcze wolno było na nie polować. Noga służyła jako wyszukany mebel w domu - miejsce na parasole.

Osobna kolekcja to bogaty zbiór muszli mórz tropikalnych. Uwagę zwracają szczęki rekina, egzotyczne ryby, poroża afrykańskich antylop, włócznie i oszczepy, dziewiętnastowieczny kufer podróżny obity skórą zebry, kask korkowy charakterystyczny dla misjonarzy początku minionego stulecia (podobny nosił Staś Tarkowski z "W pustyni i w puszczy"), czaszka szympansa, skóra z kangura, kolce jeżozwierza, jaja strusia. I coś, co nas najbardziej zadziwia. Przywieziony z Ameryki Południowej obraz wyklejony z... różnobarwnych, delikatnych skrzydeł motyli.

Przydatne adresy

Przydatne adresy

Adres muzeum: Stara Wieś 778, tel. (013) 434 11 13. Strona internetowa: http://jezuici.pl/muzeum/. Zwiedzanie od poniedziałku do soboty (trzeba wcześniej uzgodnić termin). Przewodnicy oprowadzają za dobrowolną ofiarą na potrzeby Muzeum. Zgłaszanie grup pod nr tel. (013) 430-90-93 i (013) 434-11-13.

Muzeum zgromadziło także ponad 100 szopek z najbardziej egzotycznych zakątków świata. Nas zachwyciły: święta rodzina z Karaibów - czarnoskóra Maria w czerwonych szortach, topie w białe grochy i Święty Józef z długimi, czarnymi lokami oraz papuaska, gdzie dzieciątko leży na ogromnych liściach, a obok czuwa pantera.