Surowe kary z pracę na czarno: do 30 tys. zł dla szefa

Pracujący „na lewo” też nie może się czuć bezpiecznie, bo w skrajnym przypadku pracujący może on także zapłacić grzywnę aż do 5 tys. zł.

Na czarno najczęściej są angażowani budowlańcy, ale nie tylko. Wśród zawodów, w których pracuje się zazwyczaj bez żadnej umowy są również opiekunki do dzieci, gosposie, ale także nauczyciele i tłumacze dorabiający po godzinach pracy.

Czy to się opłaci?

Wbrew temu, co się sądzi, to budowlańcy na czarno nie zarabiają kokosów. Najwyżej 200 zł za cały dzień, ale w naszym regionie przeważnie jest to znacznie mniej. Na dodatek bez żadnego ubezpieczenia i zabezpieczenia socjalnego na wypadek utraty zdrowia czy przejścia na emeryturę… A jest to związane z zagrożeniem wypadkami oraz dużym ryzykiem utraty zdrowia.

Opiekunki do dzieci, gosposie dorabiają często do marnej, ale jednak renty. Nauczyciele i tłumacze dorabiają po godzinach pracy, niekiedy naprawdę rzadko, ale mogą niekiedy dorobić więcej od murarza…

Zysk do podziału

Pracodawcy na omijaniu płacenia składek ubezpieczeń (nota bene wysokich) oraz podatków mogą zaoszczędzić przeważnie kilkaset złotych miesięcznie i dotyczy to prac budowlanych rolnych czy porządkowych. Pracownik dzięki temu dostaje nieco wyższą wypłatę (niż wynikałaby ona z umowy), ale nadwyżka z niepłacenia składek i podatku dzielona jest z pracodawcą.

Duże ryzyko

Niestety praca na czarno wiąże się z dużym ryzykiem, bo tym procederem interesują się inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy (PIP). Mogą oni niespodziewanie pojawić się w każdej firmie.

Co może taki inspektor?

Jeżeli podczas takiej „wizyty” kontroler z PIP stwierdzi nieprawidłowości i uchybienia pod kątem legalności zatrudnienia zaczynają się kłopoty dla zatrudniającego i zatrudnionego czasem też.

Otóż zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 13 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 ze zm.) tych naruszeń prawa może być całkiem sporo. Choćby np. praca bez potwierdzenia na piśmie, albo niezgłoszenia osoby zaangażowanej do pracy np. do ubezpieczenia społecznego. Karą zagrożone jest też zatrudnianie cudzoziemca bez zezwolenia, zwłaszcza gdy jest ono wymagane.

Są także paragrafy na pracowników, zwłaszcza, jeśli są bezrobotnymi, a o znalezieniu zajęcia „zapomnieli” powiadomić swój urząd pracy.

1000-2000 zł za brak umowy

Już za sam brak pisemnej umowy o pracę inspektor PIP może wręczyć pracodawcy mandat karny, w wysokości od 1000 zł do 2000 zł. Jeśli okaże się, że już wcześniej pracodawca był za takie wykroczenia karany to PIP może nałożyć grzywnę do 5000 zł.

Sąd może nawet do 30 tys. zł Warto wiedzieć, że inspektor PIP może zrezygnować z karania mandatem niesfornego pracodawcy i skierować wniosek o rozpatrzenie takiej sprawy (i o ukaranie) do sądu. Tu kara może być znacznie surowsza i sięgnąć nawet 30 000 zł.

Kara także dla pracownika

Jak już wspomniano konsekwencje kontroli PIP mogą okazać się bolesne dla pracującego na czarno, zwłaszcza jeśli był zarejestrowany jako bezrobotny i nie zgłosił faktu zatrudnienia do właściwego urzędu pracy.

Decyzję o ukaraniu podejmuje sąd, który może wymierzyć grzywnę, nawet do 5000 zł, ale musiało by to być bardzo poważne naruszenie prawa w warunkach recydywy.