Szczepienie przeciw HPV chroni przed rakiem. Niestety chętnych jest mało

Jak wylicza Małgorzata Koszur, rzeczniczka zachodniopomorskiego NFZ, ogółem w kraju z darmowych szczepień skorzystało 256 290 nastolatków (dane na 18 kwietnia tego roku). Program rozpoczął się 1 czerwca minionego roku. Jest kierowany do dziewcząt i chłopców, którzy skończyli 11 lat, a nie ukończyli jeszcze 14 roku życia.  Ale nie tylko nastolatki mogą skorzystać z darmowych szczepień. - Od wejścia w ubiegłym roku programu bezpłatnych leków dla osób do 18 roku życia i powyżej 65 roku życia,  szczepionka 2-walentna Cervarix przeciw HPV jest bezpłatna dla wszystkich dzieci od 9 do 18. roku życia. Jeśli zatem dziecko nie kwalifikuje się do programu szczepień ze względu na wiek (jest młodsze lub starsze niż adresaci programu), to 2-walentny Cervarix też będzie mieć za darmo: dostanie go w aptece na podstawie e-recepty wystawionej przez jego lekarza rodzinnego - wyjaśnia Małgorzata Koszur. - Wtedy rodzic realizuje e-receptę w aptece i przychodzi z dzieckiem na szczepienie do lekarza rodzinnego, do którego dziecko jest zapisane, by ten dokonał kwalifikacji do szczepienia. Najlepiej, by odbiór szczepionki z apteki i szczepienie odbyły się tego samego dnia, by uniknąć potrzeby przechowywania szczepionki.

Szczepionki na rynku dostępne są od ponad 15 lat. Szczepionki przeciw HPV są bezpieczne i dobrze tolerowane. Stosowane są w 125 krajach, w tym w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Australii jako jeden z podstawowych elementów profilaktyki raka szyjki macicy oraz innych nowotworów wywoływanych przez wirusy HPV. Dotychczas na świecie podano ponad 72 mln dawek szczepionki. Bezpieczeństwo szczepionek przeciw HPV jest dokładnie monitorowane od 2006 roku. Są to jedne z najwnikliwiej przebadanych preparatów.

- Jak pokazują badania, te szczepienia są skuteczne. Badania w Australii są tego przykładem. Tam zaszczepiono praktycznie całą populację w tym wieku i okazało się, że zmiany na szyjce macicy, przednowotworowe i nowotworowe, praktycznie spadły do zera. To dobitnie pokazuje, że skuteczność szczepień na HPV jest bardzo wiarygodna i przynosi znakomite efekty - komentuje Dr n. med.Przemysław Kaczanowski, Koordynator Oddziału Położniczo – Ginekologicznego w Szpitalu Wojewódzkim w Koszalinie.

Szczepienie przeciwko HPV jest najskuteczniejsze, jeśli nastąpi przed potencjalnym narażeniem na zakażenie HPV, do którego dochodzi głównie drogą kontaktów seksualnych. Dlatego powszechne programy szczepień przeciw HPV adresowane są do nastolatków. 

Po 10 latach programów szczepień przeciw HPV, kraje oceniające ich efektywność odnotowały 90% redukcję infekcji wirusem HPV oraz 90% zmniejszenie zachorowalności na brodawki narządów płciowych. Ponadto aż o 85% zmniejszyła się liczba patologii wysokiego stopnia szyjki macicy.

W Polsce można było korzystać z programów bezpłatnych szczepień finansowanych przez samorządy, lub zapłacić za preparat. Dziś szasuje się, że takiemu szczepieniu poddało się zaledwie 5 procent dorosłej populacji. To za mało by wyeliminować brodawczaka.

Wirus brodawczaka ludzkiego odpowiada niemal za 100 proc. przypadków raka szyjki macicy u kobiet, ale też za zachorowania na inne nowotwory złośliwe, w tym raka pochwy i sromu u kobiet, prącia u mężczyzn oraz u obu płci - raka odbytu, a także za znaczny odsetek nowotworów głowy i szyi, jak rak gardła, krtani i przełyku.

Na szczepienie  w ramach programu bezpłatnych szczepień dla nastolatków można się zgłosić do dowolnej, jednej ze 140 przychodni POZ, które realizują program w naszym województwie. W województwie zachodniopomorskim takich przychodni jest ponad 140. W ramach programu dziecko można zapisać na szczepienie przez infolinię 800 100 101, czynną w godzinach od 8.00-18.00, przez Internetowe Konto Pacjenta lub w przychodni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), która bierze udział w szczepieniach.