Niewykorzystany urlop

Pracownik, w zależności od stażu pracy ma do wykorzystania 20 lub 26 dni urlopu. Prawo do urlopu jest niezbywalnym prawem pracownika. Nie ma więc możliwości, by samemu - czy też na prośbę pracodawcy - pracownik mógł z niego w całości lub części zrezygnować. Co jednak zrobić z niewykorzystanym urlopem?

Związkowcy domagają się wydłużenia urlopu wypoczynkowego do 31 dni. Zmiany miałyby zostać wprowadzone w Kodeksie pracy. Czy tak długi czas wolny to dobry pomysł w obliczu pandemii, która i tak naraża pracodawcę na duże straty? Przypominamy kilka faktów na temat wydłużenia urlopu wypoczynkowego.

Urlop powinien być zaplanowany z wyprzedzeniem, ale w tym roku epidemia koronawirusa pokrzyżowała niektórym plany urlopowe. Część pracowników nadal ma dni wolne do wykorzystania. I tu pojawia się pytanie: czy szef może zadecydować, kiedy pójdziemy na urlop? Wyjaśniamy, w jakich sytuacjach pracodawca ma prawo polecić pracownikowi wzięcie urlopu wypoczynkowego.

Raz po raz odżywa projekt nowego kodeksu pracy, a wśród zmian rekomendowanych przez ekspertów są przepisy zgodnie z którymi niewykorzystany urlop przepadałby bezpowrotnie. Jak jest teraz? Czy zaległy urlop nie wykorzystany do 30 września przepada?

Pracownikowi zatrudnionemu na etacie przysługuje urlop wypoczynkowy. Jeżeli nie wykorzysta urlopu w danym roku, nie traci prawa do wolnego. Musi jednak wykorzystać zaległy urlop w ściśle określonym czasie.

Aż 59 proc. Polaków deklaruje, że podczas urlopu jest w ciągłym kontakcie ze wszystkimi pracownikami lub przełożonym. A to nie pomaga wypocząć i nabrać sił. Zatem co robić, by naprawdę odpocząć?

Pracodawca może „wysłać” pracownika na zaległy urlop, czyli niewykorzystany w roku 2019, szczególnie w okresie epidemii, tzn. w czasie, gdy jego zakład pracy został zamknięty zgodnie z odrębnymi przepisami lub nastąpiły inne uzasadniające okoliczności związane z epidemią.

Pandemia koronawirusa i jej konsekwencje dla gospodarki – w tym rynku pracy, sprawiły, iż rząd obecnie koncentruje się na legislacji w formie specustaw odnoszących się do zmienionej rzeczywistości. Ale ten stan nadzwyczajny nie będzie trwałe wiecznie – w końcu normalność powróci i będą realizowane bieżące plany. Także te dotyczące nowych ustaw. Dla ministerstwa pracy jedną z kluczowych jest wprowadzenie do obrotu prawnego całkiem nowego kodeksu pracy.

Nie 20 dni, nie 26 dni, ale aż 35 dni za każdy rok pracy miałby wynosić nowy urlop wypoczynkowy dla każdego kto zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę regulowanej kodeksem pracy. Taką propozycję zgłosiły związki zawodowe i jest ona analizowana przez organizacje pracodawców. Nie wiadomo jaki będzie ostateczny los projektu, ale resort pracy niedawno potwierdził, że choć nie będzie nowego kodeksu pracy, to na pewno będą nowelizacje, a w pierwszej kolejności w zakresie czasu pracy.

Każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę ma prawo do urlopu. Niektórym wystarczyć musi coroczny urlop wypoczynkowy, inni skorzystać mogą z innych rodzajów urlopów – ojcowskiego, macierzyńskiego czy wychowawczego. Jak się o nie starać i jak powinien wyglądać wniosek urlopowy?

Każdy kraj ma inne regulacje dotyczące urlopów wypoczynkowych. W Polsce po 10 latach stażu pracy nabywa się prawo do 26 dni wolnych w ciągu roku. To dużo czy mało? Przekonaj się, jak wypadamy na tle innych państw.

Nie każdy wie, że w wielu sytuacjach pracownikom przysługuje zwolnienie od pracy bez utraty wynagrodzenia. W godzinach pracy możesz pójść oddać krew czy uczestniczyć w akcji ratunkowej. Sprawdź, kiedy masz prawo do dni wolnych bez utraty urlopu wypoczynkowego.

Projekt nowelizacji Kodeksu Pracy, który zakładał, że zaległy urlop będzie można wykorzystać wyłącznie do końca pierwszego kwartału nowego roku (w przeciwnym wypadku przepadnie), od początku wzbudzał wiele kontrowersji i otworzył społeczną dyskusję. Planowane zmiany mogły wpłynąć na planowanie przez Polaków wyjazdów na ostatnią chwilę w pierwszych miesiącach roku.

Definicja urlopu wypoczynkowego zapisana jest w art. 152 Kodeksu pracy. Został tam opisany jako coroczny, nieprzerwany i płatny urlop wypoczynkowy, który przysługuje pracownikowi. W przypadku zakończenia umowy, niewykorzystanie przysługującego urlopu wypoczynkowego skutkuje powstaniem obowiązku wypłaty ekwiwalentu. Jak obliczyć jego wysokość, kiedy obowiązek ten powstaje na przełomie roku?

Urlop, by spełnił swoją rolę, czyli dał nam zastrzyk sił i motywację do pracy, musi trwać trzy tygodnie. W okresie urlopowym warto nie włączać komputera czy internetu, za to dużo spacerować itp.

Przed nadchodzącym sezonem warto poznać przepisy dotyczące urlopu. Na pytania odpowiada Łukasz Giergielewicz z Inspektoratu Pracy w Poznaniu

Informuje TOMASZ PŁACHTA, zastępca okręgowego inspektora pracy w Rzeszowie.