Uczymy się pokonać szkolną przemoc

Szkolnym świętom czy imprezom towarzyszy nie tylko beztroska zabawa, ale też nauka.

- Uczymy bawiąc, to nasza dewiza - mówi Agata Dworak, szkolny koordynator kampanii "Szkoła bez przemocy".

Głównym orężem w walce o bezpieczną szkołę są zabawy przeciwdziałające przemocy, w atrakcyjnej dla dzieci formie. Nie są to pogadanki, nie ma nakazów i zakazów. Dzieci same odkrywają dlaczego nie powinno być przemocy i agresji. Zabawy są dostosowane do wieku uczniów, inne dla maluchów, inne dla starszych uczniów. Cel jest ten sam - przekonać dzieci, jak ważne są przyjaźń i szacunek dla innych ludzi.

Nietypową formę miała zabawa andrzejkowa. Kilkoro uczniów przemieniło się na ten dzień w lekarzy: Antyplotkarza, Antynerwusa, Piękną Mowę, Odstresowywacza, Superłagodnego.

- Do ról wybraliśmy niesfornych uczniów, którzy sprawiają największe problemy. Wychodzimy z założenia, że trzeba im okazać zaufanie, pokazać, że złe jest ich zachowanie, a nie oni sami - tłumaczy Dworak. Reszta uczniów opowiadała o objawach niewłaściwych zachowań, np. przeklinanie, popychanie, obgadywanie. Lekarze wypisywali recepty - np. kiedy ktoś cię zezłości, policz do dziesięciu, idź na sanki, maluj.

Dużym powodzeniem cieszyły się też ciasteczka z wróżbą. Zamiast przepowiedni przyszłości, były w nich recepty na dobre zachowanie - uśmiechaj się, mów prawdę.

Młodsi mieli andrzejkowy Dzień Przeciwko Agresji. I znów zabawy, ale z nauką. Dzieci prezentowały różne formy wyładowania złości - od krzyku po tupanie nogą. Potem dyskutowały, jak się czuły, gdy ktoś na nich krzyczał, a jak, gdy to oni krzyczeli. Uczyły się nazywać uczucia, potem malowały na balonach złość i symbolicznie je przekłuwały.

W grudniu dzieci stworzyły Drzewo Dobra, które przystroiły dobrymi zachowaniami. - Przez cały grudzień robiły dobre uczynki dla kolegów i koleżanek, a potem wypisywały je na bombkach i gwiazdkach, którymi obwiesiły choinkę - opowiada Dworak.

W Wigilię uczniowie zanieśli własnoręcznie zrobione stroiki i kartki z życzeniami samotnym, starszym osobom Z Woli Rafałowskiej. Wzięli też udział w akcji "I ty możesz być Aniołem". Przygotowali papierowe Aniołki Dobra, które w Wigilię dawali najmilszej, według siebie, osobie w szkole.

We wrześniu był pokaz mody nauczycielskiej, a w role modeli wcielili się uczniowie. Przebrali się w samodzielnie przygotowane stroje, adekwatne do przedmiotu, którego uczy, np. historyk został przedstawiony jako rycerz.

Najmłodsi przechodzili pasowanie na czytelników, które uświetniły inscenizacje znanych bajek, w wykonaniu starszych kolegów. Wrzesień to też akcja "Kwadrans czytania zamiast biegania". Na długich przerwach starsi uczniowie czytali najmłodszym, którzy dopiero rozpoczynali przygodę z książką.

Zabawa karnawałowa była połączona z nietypową "Randką w ciemno". Pytania dotyczyły radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Każde zaczynało się od słów "Co zrobisz, gdy..., np. dwóch kolegów się bije?" Dzieci przygotowały scenki dramowe. Przedstawiały sytuację, gdy na przykład idą do szkoły i zaczepia je nieznajomy.

Publiczność miała do wyboru kilka możliwych odpowiedzi i wybierała zachowanie, ich zdaniem, najlepsze. W marcu uczniowie będą się głowić nad opracowaniem składu i działania "leku przeciw agresji". W Dzień Wiosny wezmą udział w Korneliadzie. Zaprezentują przygotowane wspólnie z rodzicami koziołki z drewna, wikliny, słomy. Będą też rywalizować w konkursach na najciekawsze zadanie matematyczne i ze znajomości twórczości Kornela Makuszyńskiego.

Ważną rolę wychowawczą pełnią konkursy. Podsuwają pomysły na spędzenie wolnego czasu po lekcjach i uczą współpracy. Lepsi uczniowie pomagają słabszym, dzieci same dbają o porządek w szkole.

- Nasze konkursy dotyczą raczej prac manualnych, bo nie chcemy przeciążać dzieciaków nauką - tłumaczy Dworak. Dla klas I - III jest całoroczny konkurs na "Klasę z uśmiechem", starsi rywalizują o miano "Super Klasy". Oba składają się z kilku mniejszych konkursów, za które klasy otrzymują punkty. Ta, która zgromadzi ich najwięcej, zdobędzie honorowy tytuł.

- Chodzi o to, żeby dzieci cały rok pracowały nad swoim zachowaniem - mówi Dworak.

Punkty są odejmowane za złe zachowanie, dodawane za koleżeństwo, czytelnictwo, udział w olimpiadach i konkursach tematycznych.