Związek Rodowy Dzieduszyckich herbu Sas podjął starania, w wyniku których dzięki pomocy Instytutu Polonika w 2020 r. zostały poddane renowacji dwa XIX-wieczne nagrobki rodzinne, położone niedaleko głównego wejścia na Cmentarz Łyczakowski we Lwowie. To najbardziej uczęszczane aleje tej nekropolii.
- Zadania renowacji podjął się zespół konserwatorów pracujących pod kierownictwem Anny Kudzi i nadzorem prof. Janusza Smazy - informuje Melania Dzieduszycka, sekretarz Rady Związku Rodowego Dzieduszyckich herbu Sas.
Rodzina Dzieduszyckich jest mocno związana z Podkarpaciem.
Na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie odrestaurowane zostały dwa nagrobki. Nagrobek z krzyżem i koroną cierniową znajduje się w kwaterze 68. Oznaczony jest sygnaturą Henryka Périera, wybitnego lwowskiego rzemieślnika, twórcy niezwykle cennych artystycznie łyczakowskich upamiętnień. Nagrobek wykonany z piaskowca wieńczy monumentalny, prosty w formie krzyż z koroną cierniową. Na jego powierzchni w wielu miejscach widoczne są ślady po kulach, będące świadkiem walk prowadzonych na cmentarzu podczas drugiej wojny światowej.
Odnowiony przez konserwatorów został również wyposażony w nowe tablice inskrypcyjne, ponieważ po starych zachował się tylko fragment płytki kamiennej z kilkoma literami. Dzięki zachowanym dokumentom wiadomo, że są tu pochowani trzej potomkowie protoplasty starszej linii rodziny Dzieduszyckich. Tadeusza Gerwazego (1724-1777), z których Edward Maria (1896-1928) za czyny wojenne 1918-1920 został odznaczony Krzyżem Walecznych i Orderem Virtuti Militari.
Decyzja rządu spowodowała, że na cmentarze w Przemyślu ruszy...
Drugi poddany konserwacji nagrobek z filigranową figurą Matki Boskiej, wykonaną z wapienia, tzw. Nagrobek z Matką Boską, znajduje się w kwaterze 5, tuż obok grobu Artura Grottgera. Pochowanych jest tutaj ośmiu członków rodziny Jana Karola Dzieduszyckiego, syna Dominika Herakliusza (1727-1831), który zapoczątkował młodszą linię Dzieduszyckich.
W pierwszej kolejności zostały usunięte warstwy zanieczyszczeń atmosferycznych i mikrobiologicznych, a następnie odnowione marmurowe tablice z inskrypcjami, które zostały również pięknie pozłocone. Rekonstrukcji poddano także zniszczone ogrodzenie nagrobka. Oba nagrobki pieczołowicie zaimpregnowano, aby jak najdłużej zostały zachowane efekty pracy konserwatorów.
- Większość z 15 udokumentowanych nagrobków rodziny Dzieduszyckich, znajdujących się na Cmentarzu Łyczakowskim, zachowana jest we względnie dobrym stanie, ale konserwatorzy alarmują, że to jest ostatni moment, aby te historyczne upamiętnienia nie zaczęły popadać w ruinę. Wyjątek stanowi kaplica rodzinna, która jako jedyny obiekt na Cmentarzu Łyczakowskim została zniszczona podczas II wojny światowej przez „zawieruszoną” niemiecką bombę. Ocalałe resztki fundamentów mają być w przyszłości poddane konserwacji i zabezpieczone przed deptaniem. Ma się też pojawić tablica pamiątkowa, aby oddać hołd spoczywającym tutaj zasłużonym dla ojczyzny potomkom Dzieduszyckich — dodaje Melania Dzieduszycka.
FLESZ: Oni odeszli w tym roku
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
