W Jaśle oddano hołd żołnierzom niezłomnym [ZDJĘCIA]

Przed rozpoczęciem uroczystości z udziałem przedstawicieli władz samorządowych, służb mundurowych, instytucji i urzędów, licznych pocztów sztandarowych szkół i młodzieży, minutą ciszy uczczono ofiary wojny na Ukrainie po zbrojnej agresji Rosji. Wartę honorową przy pomniku zaciągnęli przedstawiciele Strzelca z JS 2091 im. gen. Józefa Hallera z Zespołu Szkół SASR w Trzcinicy, uświetniając ceremoniałem wojskowym podniosłą uroczystość. W apelu pamięci przywołano bohaterów narodowych z różnych formacji zbrojnych i antykomunistycznego podziemia.

- Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych to święto tych, którzy po 1944 roku nie zgodzili się, by podporządkować Polskę Związkowi Sowieckiemu i narzucić jej obywatelom ustrój komunistyczny. Obecnie do świadomości społecznej z opóźnieniem dociera prawda o walce i cierpieniu tysięcy Żołnierzy Wyklętych

- powiedział starosta jasielski Adam Pawluś.

- Kiedy w 1944 roku Armia Czerwona przekraczała przedwojenne granice Polski, Związek Sowiecki oprócz realizacji celów wojennych, zakładał podporządkowanie Polski i narzucenie jej ustroju komunistycznego. Aby to osiągnąć musieli spacyfikować społeczeństwo przez pozbawienie go kadry przywódczej, jednostek wartościowych i osób stawiających opór ich zamierzeniom. Represje resortu bezpieczeństwa publicznego dotknęły około 200 tysięcy osób, z czego około 30 tysięcy utraciło życie. Do dnia dzisiejszego zbrodnie te nie zostały ukarane

- podkreślił Adam Pawluś.

W powiecie jasielskim w walkę z reżimem komunistycznym zaangażowanych było wiele osób. Adam Pawluś przypomniał sylwetkę ks. Floriana Zająca, proboszcza parafii w Bączalu Dolnym (w latach 1939 - 1948), działacza Polskiego Państwa Podziemnego, aresztowanego, prześladowanego, więzionego i torturowanego przez władze komunistyczne. Był aktywnym członkiem Stronnictwa Narodowego, kapelanem Narodowej Organizacji Wojskowej i Armii Krajowej, gorliwym duszpasterzem i patriotą zatroskanym o losy lokalnego kościoła i grona parafian. Podczas II wojny światowej wspierał i chronił parafian przed wywózkami na roboty przymusowe, przypominał o świętach państwowych zniesionych przez okupanta niemieckiego (3 Maja i 11 Listopada), ratował Żydów mieszkających w Bączalu i okolicach, m.in. wystawiając im fałszywe metryki chrztu. Ukrywał żołnierzy i więźniów politycznych uwolnionych w akcji „Pensjonat” przeprowadzonej w nocy z 5 na 6 sierpnia 1943 r.

Pomagał ludności podczas masowych wysiedleń Jasła jesienią i zimą 1944 r. Organizował wyprawy do płonącego Jasła, by ratować sprzęt liturgiczny z kościołów - farnego i franciszkanów. W okresie okupacji był zaangażowany w działalność konspiracyjną. Pomimo wykorzystywania dolnej kondygnacji przez żołnierzy niemieckich, jego plebania była miejscem narad przywódców i oficerów ruchu oporu. Udostępniał ją także dla potrzeb tajnego nauczania. W 1935 r. wstąpił do Stronnictwa Narodowego, był także współzałożycielem miejscowej placówki Narodowej Organizacji Wojskowej, która w 1943 r. weszła w skład Armii Krajowej. Był opiekunem duchowym i członkiem sztabu powiatowego struktur NOW w powiecie jasielskim. Po zajęciu terenów przez Armię Czerwoną włączył się w akcję ochrony ludności poszukiwanej przez UB, MO i NKWD.

Po rewizji 26 czerwca 1948 r. przez funkcjonariuszy UB został oskarżony o aktywną współpracę z organizacjami antykomunistycznymi, za drukowanie i kolportowanie książek i ulotek o charakterze patriotycznym, został aresztowany. Zarzucono mu również nakłanianie do zabicia trzech sowieckich żołnierzy i dwóch członków PPR z Jabłonicy. Był przetrzymywany w karcerze siedziby PUBP w Jaśle-Ulaszowicach. W wyniku brutalnych przesłuchań w znacznym stopniu utracił słuch. Potem został przeniesiony do więzienia karno-śledczego w Sanoku.

21 września 1948 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Rzeszowie na sesji wyjazdowej w Sanoku skazał ks. Floriana Zająca w pokazowym procesie na karę dożywotniego więzienia, którą obniżono do 10 lat pozbawienia wolności. Prokurator domagał się kary śmierci. Ksiądz odbywał wyrok w więzieniu we Wronkach oraz w Rawiczu. Na mocy amnestii w październiku 1953 r. odzyskał wolność. Podupadły na zdrowiu, schorowany zamieszkał w Kruhelu. W lutym 1954 r. podjął posługę kapłańską. W 1968 wobec pogarszającego się stanu zdrowia został emerytem. Mieszkał w Chmielniku, u rodziny w Kruhelu oraz w Krasiczynie. Zmarł nagle w wieku 74 lat na udar mózgu w szpitalu w Przemyślu.

W powiecie jasielskim działały oddziały walczące z komunistami m.in. Karola Żabińskiego, Romana Myśliwca ps. Wrzos, Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, Młodzieży Wielkiej Polski, Stronnictwa Narodowego i Polskiego Stronnictwa Ludowego.

- Szczególną pamięć jesteśmy winni tym, którzy oddali życie za wolną Polskę. Byli wśród nich Władysław Rosół, Józef Pięta, Jan Skrzyszowski, Wojciech Najbar i Władysław Stanula oraz tym, którzy najdłużej przebywali w więzieniach komunistycznych, a byli to Stanisław Budziak (7 lat), Edward Bożek (6 lat), Stanisław Opiela (6 lat), Eugeniusz Niziołek, Katarzyna Pec - Garbarz, Roman Myśliwiec „Bogdan”, Władysław Igielski, Kazimierz Budziak i ksiądz Stanisław Kułak

- przypomniał starosta Adam Pawluś.

Kwiaty przed Pomnikiem Żołnierzy Niezłomnych złożyli m.in. senator Alicja Zając, poseł Maria Kurowska, starosta Adam Pawluś i członek zarządu powiatu Jan Muzyka, asystentka europosła Bogdana Rzońcy - Marta Grzyb, sekretarz Miasta Jasła Paweł Rzońca, przewodniczący Rady Miejskiej Jasła Henryk Rak, wójtowie gmin: Skołyszyna - Bogusław Kręcisz, Osieka Jasielskiego - Andrzej Stachurski i Jasła - Wojciech Piękoś, naczelnik Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Rzeszowie Piotr Szopa, przedstawiciele rodzin żołnierzy wyklętych - Ryszard Siepietowski, Małgorzata i Danuta Niziołek, wiceprzewodniczący ZR NSZZ Solidarność (oddział w Jaśle) Paweł Pietrusza oraz członkowie Stowarzyszenia Solidarni z przewodniczącym Kazimierzem Rozenbeigerem, komendanci służb mundurowych: policji - inspektor Robert Wróbel, PSP - brygadier Piotr Śmietana, WKU - ppłk Andrzej Nykiel, Straży Miejskiej - Kazimierz Wiśniowski, porucznik Piotr Cikowski z WOT.

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych to święto tych, którzy po 1944 roku nie zgodzili się, by Polską rządziła władza komunistyczna. Mimo grożących im represji nie złożyli broni. Niejednokrotnie za tę postawę płacąc najwyższą cenę. W 2011 roku Sejm dzień 1 marca ustanowił świętem państwowym, poświęconym żołnierzom zbrojnego podziemia antykomunistycznego, którzy nie chcieli podporządkować Polski Związkowi Radzieckiemu i nie pozwalali narzucić jej obywatelom ustroju komunistycznego.