W Łańcucie świętują jubileusz Jana Potockiego [ZDJĘCIA]

Wczoraj w Muzeum - Zamku w Łańcucie rozpoczął się Jubileusz Jana Potockiego w 200. rocznicę jego śmierci. Jest to pierwsze światowe monograficzne, muzealne wydarzenie poświecone badaczowi, podróżnikowi i pisarzowi, znanemu przede wszzystkim z powieści
"Rękopis znaleziony w Saragossie". Z tej okazji przygotowano trzy wystawy poświęcone Potockiemu, urządzone w specjalnie zaaranżowanych reprezentacyjnych wnętrzach pierwszego piętra zamku. - Większość udostępnionych eksponatów pochodzących ze zbiorów prywatnych i państwowych z Polski i z zagranicy, pokazywana jest po raz pierwszy - zwraca uwagę Wit Karol Wojtowicz, dyrektor Muzeum Zamku w Łańcucie.

W Jadalni Nad Bramą można podziwiać wystawę "W rodzinnym kręgu", prezentującą portrety antenatów i potomków Jana Potockiego. - W Wielkiej Jadalni mamy wystawę "Grand Tour, czyli podróż życia Jana Potockiego". Ukazuje wszystkie znane jego portrety, a także rękopisy, korespondencję, dokumenty, pierwodruki prac i pamiątki - mówi Aldona Cholewianka-Kruszyńska, historyk sztuki, kustosz w Muzeum - Zamku w Łańcucie. - Wystawę w Galerii Rzeźb tworzy cykl współczesnych ilustracji do "Rękopisu znalezionego w Saragossie" autorstwa Slavi Chrystowa, należących do kolekcji Marka Potockiego.
Wystawy czynne będą do 30 września. Goście mogli podziwiać lot na uwięzi balonu Montgolfier - Roleski w wykonaniu grupy rekonstrukcyjnej awiacji historycznej. - Hrabia wiedzą, otwartością umysłu, chęcią poznawania świata, a także dorobkiem artystycznym i naukowym wykraczał poza epokę, w której żył - zwrócił uwagę Władysław Ortyl, marszałek województwa. - Warto przypomnieć, że Jan Potocki był pierwszym Polakiem, który poleciał balonem. Dolina Lotnicza może uznać ten moment za czas powstania.

Marek Potocki z żalem zwrócił uwagę, że jego wyjątkowy przodek jest dziś daleko bardziej znany i uznany we Francji, Ameryce, Rosji, Izraelu i na świecie, niż w Polsce, a szkoda. Przyznaje, że po części stało się tak także z powodu podejścia rodziny. - Pamiętam ludzi z pokolenia rodziców, dla których Jan był bezecnikiem, człowiekiem niepatriotycznym, bo w "Rękopisie..." nie ma ani jednego słowa: "polski, polska, polskiego". Poza tym służył Aleksandrowi I, carowi, okupantowi, więc patrzenie się na Jana było niespecjalnie łaskawe. Teraz się to poprawia, dzięki bogu.

Małgorzata Omilanowska, minister kultury i sztuki uważa, ze Potocki zasłużył na to, by przywrócić pamięć o nim. - Gdyby nie film Hasa, nie wiem, czy Polacy potrafiliby skojarzyć go z utworami, a przecież jego wkład w literaturę światową jest niezwykły. Był jednym z pierwszych pisarzy europejskich, który sięgnął po wschodnie wzory tworzenia utworu literackiego, tak zachwycający w "Rękopisie". Ten dopiero niedawno doczekał się publikacji w tłumaczeniu na polski w wersji, którą autor uważał za najdoskonalszą. Potocki to postać ważna. Jego cechą była niezwykła ciekawość świata. Interesował go przemysł, wynalazki. Był niezwykle otwartym na poznawanie ludzi inaczej myślących, niż otoczenie, w którym wyrastał.

Jan Potocki jako pierwszy zajmował się także historią słowiańszczyzny. Wydawał również dzieła z zakresu matematyki, logiki, ekonomii i polityki.
- Zadziwił warszawian, kiedy w maju 1790 roku jako pierwszy z Polaków, towarzysząc słynnemu aeronaucie J.P. Blanchardowi, odbył podróż balonem, w którego budowę wcześniej się zaangażował - przybliża życiorys Aldona Cholewianka - Kruszyńska.- Zabrał w nią swego służącego Ibrahima i białego pudla. Lot trwał zaledwie pół godziny, gdyż hrabia spieszył się na posiedzenie sejmu. Jan Potocki jest także autorem utworów scenicznych, z których najsłynniejsze są "Parady", jednoaktówki napisane dla łańcuckiego teatru jego teściowej, księżnej Izabelli Lubomirskiej i na scenie łańcuckiej po raz pierwszy wystawione.

Wczoraj po raz pierwszy pokazano znaczek "Rok Jana Potockiego" Poczty Polskiej i nową publikację wydaną przez Muzeum-Zamek.

Nad uroczystościami łańcuckimi honorowy patronat objęli Marszałek Senatu RP Pan Bogdan Borusewicz, były prezydent Republiki Francuskiej Valéry Giscard d'Estaing oraz Międzynarodowy Komitet UNESCO, który ogłosił także rok 2015 Rokiem Jana Potockiego obchodzonym na całym świecie. Rokiem Jana Potockiego obchodzonym na terenie Podkarpacia ogłosił Samorząd Województwa Podkarpackiego.

Wczoraj rozpoczęła się także Międzynarodowa Konferencja poświęcona Janowi Potockiemu, współorganizowana przez uniwersytety w Lozannie i w Montpellier, z komitetem naukowym w osobach prof. François'a Rosseta i prof. Dominiq'a Triaire'a.

Na wyjątkową uroczystość do Łańcuta zjechali arystokraci - przedstawiciele rodzin Potockich i Lubomirskich z całej Europy.