W Polsce mamy za mało parków narodowych. Trwa kampania na rzecz tworzenia nowych

Polskie parki narodowe to zaledwie 1 procent powierzchni kraju, co stawia nas w bardzo niekorzystnym świetle nawet w uprzemysłowionej Europie. Pewnie tego typu obszarów, ściśle chronionych, mogłoby być więcej, ale obowiązujące prawo skutecznie wiąże ręce orędownikom ochrony przyrodniczego dziedzictwa.
I właśnie o zmianę przepisów, konkretnie ustawy o ochronie przyrody, walczą członkowie Obywatelskiego Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej (OKIU). W jego skład wchodzą m.in. prof. Henryk Okarma z Instytutu Ochrony Przyrody PAN, Adam Wajrak (znany przyrodnik), dr Przemysław Chylarecki z Muzeum i Instytutu Zoologii PAN czy Anna Drążkiewicz z organizacji ekologicznej WWF Polska. Ale nie tylko przyrodnicy, lecz także ludzie kultury (np. Pisarz Kazimierz Orłoś) postanowi8li wesprzeć tę inicjatywę.

- Chcemy, by parki narodowe lepiej pełniły swoją rolę, by znów należały do narodu i skutecznie chroniły przyrodę - mówi Mariusz Duchewicz, pełnomocnik OKIU. -Tymczasem ustawa o ochronie przyrody w obecnym kształcie daje niewielkim, lokalnym grupom interesu wyjątkowy przywilej decydowania o powołaniu lub nie powołaniu parku narodowego i zachowania lub nie dziedzictwa przyrodniczego wyjątkowego w skali kraju, Europy i świata.
Od dawna parki narodowe nie są tworzone ani powiększane, gdyż obowiązujące przepisy dają samorządom wszystkich szczebli prawo liberum veto w tej sprawie. - Ustawa o ochronie przyrody słusznie zapewnia samorządom i prywatnym właścicielom możliwość decydowania o należących do nich gruntach - mówi Duchewicz. - Jednak prawo do blokującego sprzeciwu dla samorządów dotyczy także terenów nie będących ich własnością.

Członkowie OKIU mają nadzieję, że projekt obywatelskiej ustawy poprze i rząd, i Sejm, niezależnie od opcji politycznej. Taką nadzieję mają też dyrektorzy parków narodowych, którzy nie dysponują dzisiaj odpowiednio mocnymi instrumentami, by skutecznie dbać o naturalne dziedzictwo i coraz częściej, kiedy np. nie godzą się na budowę kolejnego parkingu, popadają w konflikt z władzami gmin czy powiatów.
- Podpisuję się dwoma rękami pod inicjatywą OKIU - zaznacza Leszek Leśniak, wicedyrektor Magurskiego Parku Narodowego. - Musimy walczyć o przyrodę, żebyśmy potem nie żałowali, że zmarnowaliśmy być może ostatnią szansę na jej uratowanie. Warto sobie uświadomić, że wiele cennych obszarów już zostało bezpowrotnie utraconych, a były to obszary, które powinny znaleźć się w granicach parków w momencie ich tworzenia.