Wapnowanie gleby pod rzepak – dlaczego warto stosować ten zabieg?

Główny cel wapnowania to wprowadzane związków zawierających wapń lub wapń i magnez w celu zoptymalizowanie odczynu środowiska glebowego. Prawidłowy odczyn w skali pH pod rzepak wacha się w zakresie 6,0 - 7,2.
Korzyści wynikająca z uregulowanego odczynu.

• eliminacja toksycznego glinu (Al3+),
• lepszy rozwój system korzeniowego,
• dobra struktura gleby,
• korzystne stosunki wodno-powietrzne,
• dobra gospodarka wodna,
• poprawna gospodarka makro składnikami pokarmowymi,
• biologiczne czynna gleba,
• wysoka odporności roślin na czynnik stresowe,
• wysoka dostępność wapnia i magnezu,
• wysokie plony,
• dobra jakość plonów,
• żyzna gleba

Przed podjęciem decyzji o wapnowaniu warto zrobić wcześniej przynajmniej podstawowe badanie gleby. W otrzymanych wynikach znajdziemy informacje o zasobności w główne makroskładniki - fosfor (P), potas (K), magnez (Mg) oraz kwasowość gleby w skali pH wykonaną w roztworze KCl. Na podstawie tych informacji możemy zaplanować nawożenie, ale również wybrać odpowiedni produkt do przeprowadzenia zabiegu wapnowania. Pomocą służą doradcy z Nordkalk .

Wymagania rzepaku a pH gleby
Do najbardziej wymagających pod tym względem ozimin należy rzepak. Optymalny odczyn dla rzepaku to 6,3 -7,2. Na glebach lżejszych tolerować będzie warunkowo obniżenie pH do 6,0Warto o odczyn zadbać już pod przedplon (rysunek 1), a bezpośrednio pod te uprawy planować wapnowanie korekcyjne i możemy liczyć na zmiany o 0,5- 1,0 stopnia. Taka sytuacja w zasadzie dyskwalifikuje pola z pH poniżej 5,0. W tak krótkim czasie od zejścia przedplonu do siewu rzepaku nie jesteśmy w stanie zmienić skutecznie pH, zwłaszcza że są to rośliny lubiące wysoki odczyn, ale niekoniecznie bardzo duże dawki wapna aplikowane bezpośrednio. Dlatego graniczne dawki dla wapnowania pod rzepak i jęczmień ozimy to 1,5 t CaO na glebach lekkich do 2,0 ton na cięższych.

Rekultywacje poprzez wapnowanie na glebach silnie zakwaszonych powinniśmy zacząć od uprawy pszenicy i żyta, następnie kontynuując regulację pod rośliny bardziej wymagające. Uprawa rzepaku i zbóż ozimych na zakwaszonych glebach wpływa negatywnie na plony i opłacalność produkcji.

Prowadząc uprawę na glebie zakwaszonej tracisz poprzez:

• niższe plony (rysunek 2),
• niskie wykorzystanie składników pokarmowych (rysunek3)
• straty składników pokarmowych z nawożenia (rysunek 4)
• gorszej jakości żywność i pasze,
• słabsze rośliny, bardziej podatne na choroby i szkodniki,
• większe zachwaszczenie, ze względu na słabszy wzrost i konkurencje ze strony chwastów kwasolubnych,
• większą wrażliwość na czynniki zewnętrzne - chłody, okresowe niedobory wody
• wyższą zawartość azotanów (słabe rośliny nawozimy obficiej azotem w tym kompostami czy obornikiem, a gorsza gospodarka w roślinie nie pozwala na zagospodarowanie składnika),
• zawartość metali ciężkich (zawartość metali ciężkich w częściach nadziemnych niektórych roślin może być kilkadziesiąt razy wyższa na glebach zakwaszonych),
• niższą wartość odżywczą produktów, mniej niektórych składników odżywczych.
• niższą zawartość wapnia, magnezu i selenu w żywności i paszy

O czym jeszcze warto pamiętać, podczas wapnowania gleby?

• Wapno powinno być równomiernie rozsiane i dobrze wymieszane z całą masą gleby.
• Przy bardzo dużych potrzebach wapnowania, regulacje odczynu warto rozłożyć np. na 2-3 lata, można dzielić dawki nawet w obrębie jednego roku.
• Pod rzepak nie możemy bezpośrednio przed siewem stosować zbyt dużych dawek wapna, ze względu na krótki czas przed siewem niewskazane jest stosowanie form tlenkowych.
• Rzepak jest rośliną bardzo wrażliwą na niski odczyn gleby i toksyczny glin.
• Rzepak posiada bardzo duże zapotrzebowanie na wapń (200-250 kg CaO).