Władze Leżajska bronią swojej koncepcji rewitalizacji Rynku w granicie i bez starych drzew [ZDJĘCIA]

We wtorek 5 lipca reporterzy Nowin odwiedzili Leżajsk, o którym zrobiło się głośno w kraju za sprawą nieekologicznej rewitalizacji Rynku.

W Rynku z powodu parnej, przedburzowej pogody było 5 lipca więcej niż sennie. Niewiele osób siedziało na ławkach stojących na rozgrzanej płycie. Cały plac został wyłożony granitowymi płytami i kostką brukową. W jednej części, tuż przy ratuszu i odrestaurowanej wieży widokowo-obronnej z XVII w., zostały zachowane kilkudziesięcioletnie drzewa liściaste, w drugiej, centralnej części rynku, wycięto 30 takich drzew i zastąpiono je 37 młodymi. Rynek jest nieco pochyły i totalnie pusty. Urozmaicają go jeszcze fontanna, nowe ławki, a od strony sklepu kamienne konstrukcje pod składaną estradę, która ma być dopiero zamontowana. Od granitowych nagrzanych płyt bił we wtorek niemiłosierny gorąc.

Spotkana w rynku starsza mieszkanka Leżajska powiedziała nam, że były konsultacje w sprawie rewitalizacji Rynku, ale ludzie się sprzeciwiali takiej przebudowie. – Osoby przyjeżdżające z zagranicy do rodzin są zszokowane wyglądem rynku. Pytają się, to co to, na nim już nic więcej nie będzie? Drzew nie będzie? – mówi kobieta.

– Gdy słońce świeci, gdy jest ponad 30 stopni C, na rynku jest istna sauna i nie ma żywej duszy. Po co było wycinać te piękne lipki i kasztany? – pyta się retorycznie kobieta. – Nasz rynek był taki piękny, jak pisaneczka, a teraz, o, widzi pan – mówi zdegustowana kobieta. Przy okazji narzeka, że w Rynku jest za mało miejsc parkingowych.

Napotkany mężczyzna w średnim wieku nazywa rewitalizację Rynku „wielką porażką” i „dziadostwem”. - Jakiś idiota to wymyślił – dodaje i odchodzi do swoich obowiązków.

Władze Leżajska nie przyjmują tych krytycznych uwag. Konkurs na rewitalizację Rynku ogłoszono w 2017 roku. Na konkurs wpłynęło 3 prace. Jury złożone z fachowców wybrało projekt firmy Format z Kielc, który następnie został skonsultowany z podkarpackim wojewódzkim konserwatorem zabytków i Narodowym Instytutem Dziedzictwa. Te instytucje, jak mówi wiceburmistrz Andrzej Janas, naniosły swoje poprawki, w których m.in. zaznaczono, by nowe drzewa podkreślały linie południowej, północnej i zachodniej pierzei Rynku. Te uwagi zostały uwzględnione przez projektantów. Po spełnieniu formalności władze Leżajska wystąpiły z wnioskiem do Regionalnego Programu Operacyjnego o dofinansowanie i otrzymały z niego prawie 9 ml z zł.

O takiej koncepcji przebudowy Rynku w Leżajsku z wycięciem drzew posadzonych w latach 60. zdecydowały względy społeczne i historyczne.

– Na etapie konkursu diagnoza była taka, że teren Rynku jest martwy pod względem aktywności społecznej. Życie toczy się w godzinach pracy handlu, a o godz. 17 w sensie pozytywnym zamiera. W sensie negatywnym Rynek otwierał się wieczorem na „okoliczny kwiat”. Trudno było zaprosić matki z dziećmi czy dziadków z wnukami do przestrzeni z wymiocinami i fekaliami i fetorem moczu – tłumaczy wiceburmistrz Andrzej Janas. Natomiast jeśli chodzi o względy historyczne, to tak wyglądał Rynek w Leżajsku na przełomie XIX i XX w. i w latach II RP.

Wiceburmistrz dodaje, że plan przebudowy Rynku był znany mieszkańcom, gdyż został opublikowany w 2019 roku wraz z wizualizacjami na łamach lokalnego biuletynu. Ponadto rewitalizacja Rynku była najważniejszym punktem programu wyborczego Ireneusza Stefańskiego, gdy po raz drugi kandydował na urząd burmistrza miasta i wygrał wybory w I turze. Na wniosek właścicieli sklepów i sklepików w Rynku odbyło się też spotkanie. Na tym spotkaniu mieszkańcy sprzeciwili się tylko ograniczeniu miejsc parkingowych w Rynku.

– Dlatego mówienie teraz, że większość mieszkańców była przeciw tej rewitalizacji jest, delikatnie mówiąc, mijaniem się z prawdą – mówi wiceburmistrz.

Rewitalizacja Rynku zakończyła się pod koniec ub. roku, a w tym roku były wykonane tylko kosmetyczne poprawki. Całość wraz z rewitalizacją placu przy Miejskim Centrum Kultury w Leżajsku i remontem XVII-wiecznej wieży widokowej kosztowała 14 milionów złotych.