Zabytkowa cerkiew w Bystrem może jeszcze odzyskać dawną świetność

Pieniędzy nie ma za wiele, ale wystarczy, by zabezpieczyć dziurawy dach świątyni. 10 tys. zł dał starosta bieszczadzki, 5 tys. zł - wojewoda podkarpacki.

- Pogoda dopisuje, więc roboty trwają od rana do zmierzchu - mówi Bogusław Augustyn z bieszczadzkiego oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami.

Cerkiew nie jest użytkowana, należy do skarbu państwa. Od lat opiekują się nią społecznicy z TOnZ. Nikt nie ma dziś wątpliwości, że głównie dzięki ich zabiegom i determinacji ta unikatowa cerkiew w narodowym stylu ukraińskim jeszcze stoi.

- Ostatnio za grant uzyskany z programu "Działaj Lokalnie" udało się nam ogrodzić świątynię, przygotowaliśmy też tablicę informacyjną o wsi Bystre i tutejszej cerkwi oraz zaplanowaliśmy wydanie folderu - informuje Mieczysław Darocha, prezes bieszczadzkiego oddziału TOnZ. - Tablicę wmontujemy jednak dopiero wiosną. Na zimę nie jest konieczna, bo rzadko kto tu zagląda. Za to od wiosny do jesieni nie ma dnia, by turyści nie odwiedzili Bystrego.
W przyszłym roku opiekunowie zabytku chcą ogrodzić przycerkiewny cmentarz i zabezpieczyć okienka w najwyższej części świątyni, przez które wlatują do środka ptaki. Zaplanowano również wystawę fotograficzną poświęconą bieszczadzkim cerkwiom. Żeby świątynia odzyskała dawny wygląd, potrzeba kilkuset tysięcy złotych. Nie da ich ani wojewoda, ani starosta, dlatego TOnZ szuka możliwości finansowego wsparcia w programach pomocowych.
- Napisaliśmy projekt dotyczący dalszego remontu bystrzańskiej cerkwi do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego - mówi Darocha. - Nie mamy pewności, czy zostanie zaakceptowany, ale musimy próbować.
Cerkiew greckokatolicka w Bystrem koło Czarnej pw. św. Michała Archanioła została zbudowana w 1902 r. według projektu architektów ze Lwowa. W 1951 r. rdzennych mieszkańców wysiedlono do ZSRR, a wieś wróciła do Polski (po wymianie części terytoriów między ZSRR a Polską). Świątynia służyła krótko wiernym wyznania rzymskokatolickiego, jednak władze zakazały odprawiania w niej nabożeństw i ją zamknęły. Od tego czasu była dewastowana, skradziono również część wyposażenia. W 1983 r. pieczę nad zrujnowaną cerkwią przejęło TOnZ.