Żeń-szeń, siemię lniane i rokitnik

W 1989 roku w rejsie po rzekach Syberii, aż za koło podbiegunowe, spotkałem małżeństwo z Podkarpacia, które szukało "oblepichy", czyli oleju uzyskiwanego z rokitnika syberyjskiego. Wówczas nie znaleźliśmy go ani poza kręgiem polarnym w eskimoskich wioskach, ani nawet w 3-milionowym Nowosybirsku.

Lekarstwo potrzebne było ciężko chorej córce małżeństwa. O skuteczności tego leku dowiedzieli się z audycji radiowej. Pół roku później przywieźliśmy "oblepichę" z podróży do Azowa nad Morzem Azowskim. Dziewczynka wyzdrowiała, jednak stuprocentowych dowodów na to, że rokitnik zwalcza komórki rakowe nadal nie ma.

Jedynie w rosyjskich podręcznikach medycyny naturalnej olej rokitnika doczekał się nobilitacji, jako środek leczący wczesne etapy nowotworów. Był tradycyjnym, stosowanym od wieków, lekiem na Syberii oraz na Zakaukaziu.

Polski rokitnik jest gorszy

Leczono i nadal leczy się nim wszelkie dolegliwości skórne i wrzodowe. Rokitnik jest u nas popularny zwłaszcza na Pomorzu, gdzie z racji silnego ukorzenienia służy jako roślina zatrzymująca wędrujące wydmy.

Europejskie odmiany rokitnika nie posiadają właściwości leczniczych. Na Ukrainie i w Rosji olej rokitnika jest bardzo tani. We Lwowie w każdej aptece (pod nazwą "oblebicznoj olij") 30 gramów kosztuje 5 hrywien, czyli jednego dolara. W Rosji "oblepicznoje masło" jest równie tanie.

Jednak kilkanaście dni temu to nie rokitnik, tylko żeń-szeń (Panax ginseng), zdobył sławę uzdrawiającej rośliny. Wprawdzie jego skuteczne działanie zostało udowodnione w zakresie likwidowania zmęczenia towarzyszącego chorobie nowotworowej, ale naukowe hipotezy mówią także o większym oddziaływaniu żeń-szenia na komórki rakowe.

Specjaliści są ostrożni w formułowaniu zbyt optymistycznych prognoz, lecz żeń-szeń, do tej pory doceniany tylko w medycynie naturalnej, wszedł na farmakologiczne salony.

Siemię dla mężczyzn

Jeszcze większa okazała się skuteczność siemienia lnianego, zwłaszcza w walce z rakiem prostaty. Badania właściwości siemienia przeprowadzono wśród 160 amerykańskich ochotników chorych na raka prostaty. Podzielono ich na cztery grupy.

Dwie grupy chorych, w różnych dawkach spożywały codziennie przez miesiąc po 30 mg siemienia lnianego. Jak wykazały badania, u tych, którzy spożywali siemię, tempo rozmnażania się komórek rakowych było mniejsze o 30-40 procent.

Naukowcy są ostrożni w formułowaniu zbyt śmiałych hipotez o wynalezieniu ziołowego antidotum na raka, ale amerykańskie badania dowiodły, że rośliny i substancje naturalne mogą kryć niedoceniane do tej pory bogactwo składników pomocnych w walce z ciężkimi chorobami, w tym z rakiem.

Wprawdzie medycyna naturalna odżegnuje się od wszelkich "znachorstw" i ziołolecznictwa, ale faktem jest, że ponad połowa stosowanych dziś w onkologii leków ma strukturę chemiczną, którą poznano na podstawie badań składu roślin. Np. znany w leczeniu nowotworów piersi i jajnika Taksol wyodrębniono z kory cisu.

Winogrona przegryzane bobem

Warto pamiętać przestrogi lekarzy, że żadna terapia roślinna nie może kolidować z leczeniem farmakologicznym, ani szpitalnym.

Wiele ziół i warzyw zapobiega rozwojowi tkanek nowotworowych.

Udowodnione działanie antyrakowe posiadają:
- Czosnek i cebula. Wzmacniają układ odpornościowy zwalczający wirusy, w tym także rozwój komórek nowotworowych.

- Zielona herbata. Zawiera polifenole, wykazujące zbawienne działanie, zwłaszcza w przypadku nowotworów żołądka i przełyku.

- Winogrona. Zawierają resweratrol hamujący raka jelit już w pierwszej fazie jego powstawania, na etapie DNA w jądrach komórek.

- Bób. Znajdująca się w nim lektyna hamuje rozmnażanie zmutowanych komórek raka zagrażających jelitu grubemu.

- Pomidory. Znajdujący się w nich likopen zmniejsza ryzyko zachorowania na raka prostaty. Zdrowotne właściwości mają zwłaszcza przeciery (także ketchup!).