Zwięczyca - osiedle inne niż myślisz [PODNIEBNY RZESZÓW ODC. 26]

Dokładną datę założenia Zwięczycy trudno określić, wiadomo jednak, że wieś istniała już w XIV wieku i w kolejnych stuleciach była silnie związana z Rzeszowem i jego właścicielami.

Jak pisze Jan Malczewski w „Dzielnicach Rzeszowa” - na terenie Zwięczycy istniał według tradycji w XV w kościół parafialny, a sama parafia przez pewien czas miała nosić miano „heretyckiej”. W 1624 roku kościół spalili Tatarzy. Strona parafiazwieczyca.rzeszow.pl podaje, że budynku nie odbudowano i od tego czasu Zwięczyca podlegała parafii farnej, przez 350 lat nie posiadając własnej świątyni. Tatarzy zresztą samej wsi dawali się we znaki co najmniej kilka razy. Zwięczyca ucierpiała też m.in. w czasach potopu, w trakcie najazdu Rakoczego, wojny północnej, konfederacji barskiej.

Niewielu wie, że w Zwięczycy znajdował się niegdyś pałac wraz z okazałym parkiem. Jan Malczewski opisuje go tak: „pałac w Zwięczycy był murowany, piętrowy i znajdowało się w nim kilkadziesiąt pomieszczeń. Jego dziedziniec otaczały liczne klomby, szpalery i kwietniki. Na dalszym planie wznosiły się zabudowania pałacowe, m.in. powozownia”. Dziś po XVIII-wiecznej budowli niewiele już zostało, jego wspomnienie można odnaleźć w istniejącym starym spichlerzu i rosnącym tu ponad 300-letnim tulipanowcu amerykańskim.

Znaną kartą w dziejach Rzeszowa jest pacyfikacja Staroniwy, niewielu pamięta, że zaledwie tydzień później historia powtórzyła się w Zwięczycy i Boguchwale. 8 czerwca 1943roku, po dokonanej we wsi obławie, Niemcy zastrzelili 19 mężczyzn, a do obozu w Pustkowie zabrali 25 osób. Relację z tych wydarzeń można przeczytać we wspomnieniach naocznego świadka - Jana Gawła (pod red. znanego rzeszowskiego historyka - Tadeusza Ochenduszki). Mieszkańcy uroczyście obchodzą kolejne rocznice tych wydarzeń.

Z gminy do miasta

Granic Zwięczycy na mapie Rzeszowa, w przeciwieństwie do większości miejskich osiedli, nie wyznaczają jasno i wyraźnie ulice. Na wschodzie osiedle „domyka” Wisłok, na północy - fragmentami - ulica Wetlińska, a na południu i zachodzie granice stanowią jednocześnie krańce miasta.

Osiedle przecinają dwie główne arterie: ul. Podkarpacka i ul. Beskidzka. Obecnie na osiedlu mieszka około 3,5 tys. osób. Zwięczyca (razem z częścią Przybyszówki) do Rzeszowa została włączona 1 stycznia 2008 roku, choć nie obyło się bez kłopotów. Jeszcze w połowie grudnia 2007 roku nie było pewne, czy wieś rzeczywiście zostanie przyłączona do miasta. Rzutem na taśmę Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zabrało się bowiem za przygotowywanie nowego projektu rozporządzenia, odraczającego przyłączenie Zwięczycy o kolejny rok.

Do końca o pozostawienie wsi w gminie Boguchwała walczył jej wójt, z kolei prezydent Rzeszowa interweniował u wojewody i w Warszawie. Ostatecznie wspomniane rozporządzenie nie weszło w życie, a mieszkańcy Zwięczycy zostali rzeszowianami.

Konkurs

Jeśli chcesz wziąć udział w konkursie zobacz dwudziestą szóstą część z serii „Podniebny Rzeszów” na portalu nowiny24.pl i wejdź na nasz fanpage na Facebooku.

W komentarzu pod postem dotyczącym dwudziestego szóstego odcinka „Podniebny Rzeszów” udziel odpowiedzi na pytanie konkursowe: Które miejsce w sfilmowanej w tym odcinku części Rzeszowa lubisz najbardziej i dlaczego? Jury nagrodzi najciekawszy komentarz.

Nagroda ufundowana przez partnera naszego konkursu:
Leroy Merlin - Krasne 20A - karta podarunkowa na dowolne zakupy w markecie, w kwocie 150 złotych.

Życzymy powodzenia!