Żydzi dostaną 70 tys. zł za utraconą synagogę w Ustrzykach

To efekt ugody zawartej między burmistrzem Ustrzyk Dolnych a Komisją Regulacyjną do spraw Gmin Wyznaniowych Żydowskich w Warszawie.

- Początkowo żądano od nas 100 tys. zł, ale na taką kwotę nie było nas stać - mówi burmistrz Henryk Sułuja. - Po negocjacjach ostatecznie zaproponowaliśmy 70 tys. zł. Na to Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich (ZGWŻ) przystał. Żeby przelać pieniądze potrzebujemy jeszcze zgody starostwa powiatowego i wojewody.

O zwrot majątku utraconego w wyniku II wojny światowej lub odszkodowanie z tego tytułu Żydzi starali się od 2002 r. Oprócz synagogi z pierwszej połowy XIX wieku wymienili łaźnię rytualną (mykwę) przy ul. Słowackiego, budynek stowarzyszenia Jad Charuzim przy ul. Dolnej, budynek stowarzyszenia dobroczynności Gemilas Chesed przy ul. Dolnej oraz drugą synagogę przy ul. Rynek 15.

Z pism wysyłanych do Urzędu Miasta w Ustrzykach wynika, że dokumenty potwierdzające własność społeczności żydowskiej znajdują się w archiwach we Lwowie, a ich kopie posiada ZGWŻ.
Dzisiaj żadna z wymienianych przez ZGWŻ ulic (oprócz Rynku) nie ma takiej nazwy.

- Poza byłą synagogą, a obecnie biblioteką, gmina nie jest właścicielem ani jednego z wymienionych obiektów - wyjaśnia Sułuja.

Łaźnia rytualna została rozebrana wiele lat temu, tak samo bożnica przy północnym rynku. Z kolei jedna z kamienic, o którą upomina się ZGWŻ jest w rękach prywatnych.
Władze Ustrzyk Dolnych są zadowolone z zawarcia ugody w sprawie wypłaty odszkodowania. Oprócz tego w czerwcu br. magistrat ponowił propozycję, by na frontonie biblioteki umieścić tablicę upamiętniającą wielowiekową obecność Żydów w Ustrzykach.

- Czuję się tym bardziej zobowiązany, że wielu moich poprzedników na fotelu burmistrza było żydowskiego pochodzenia - dodaje Sułuja.
W sprawie pamiątkowej tablicy Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich nie odpowiedział. Podobnie jak na wniosek ustrzyckich władz dotyczący przejęcia przez ZGWŻ położonego nieopodal byłej synagogi kirkutu.