Blisko wawelskiego smoka

Studia w Krakowie, nadal prestiżowe w porównaniu chociażby do Rzeszowa, nie należą do tanich. Ceny akademików nie schodzą poniżej 160 złotych, a za miejsce na stancji w pokoju dwuosobowym trzeba zapłacić ponad 220 zł. Kto nie jest sponsorowany przez rodziców, musi sam zadbać o pieniądze na naukę. Wielu studentów decyduje się na kredyt. Jednak 400 zł miesięcznie z banku nie wystarcza. W Krakowie. Większość studentów szuka legalnej pracy, zdarza się jednak, że ich przedsięwzięcia ledwo mieszczą się w granicach tradycyjnie pojmowanej moralności, dobrego smaku albo nawet prawa.
Ofert pracy dla studentów nie ma zbyt wiele, a jeśli się pojawiają to najczęściej słabo płatne. Tylko szczęśliwcom udaje się zdobyć dobrze płatną, biurową pracę zgodną z ich kwalifikacjami. Najczęściej jednak studenci zmuszeni są podejmować się pracy poniżej swojego poziomu wykształcenia, traktując taką sytuację jako przejściową.

Studentom studiów dziennych trudno jest znaleźć etatową pracę nawet jako kelner czy sprzedawca. Pracodawcy bowiem mają liczne wymagania. Niektórzy nawet twierdzą bez ogródek: "to po co się pan tyle uczy?" traktując wykształcenie jako niepotrzebny balast. Poza tym wymagają dyspozycyjności, z tego względu wybierają studentów studiów zaocznych lub wieczorowych. Niektórzy wymagają stałego adresu zameldowania w Krakowie, co dyskryminuje studentów przyjezdnych. Daleko nam do sytuacji w Niemczech, gdzie po prostu pracodawcom opłaca się zatrudniać studentów, bo państwo zwalnia ich z części podatków, dzięki czemu pracodawcy idą na dalekie ustępstwa w stosunku do swoich uczących się pracowników.
Dobrą sytuację mają studenci, którzy legitymują się znajomością języków obcych - na udzielanych korepetycjach zarobić mogą nawet do 30 złotych za godzinę. Posiadacze komputerów często trudnią się mozolnym przepisywaniem tekstów i drukowaniem tekstów za niewielką opłatą.

Najpopularniejszym sposobem zarabiania w akademikach jest handel, a jak dowodzą studenci, handlować można prawie wszystkim. 90% inicjatyw handlowych podejmowanych przez studentów jest nielegalna. W akademikach wiszą ogłoszenia o tym, gdzie można kupić tanie, ale markowe produkty. Najbardziej chodliwymi towarami są alkohol i papierosy pochodzące zza wschodniej granicy.
Handel jest domeną studentów rodzaju męskiego. Dziewczyny o zacięciu ekonomicznym legalnie handlują kosmetykami takich firm jak Oriflame czy Avon. Te które mają zdolności plastyczne wykonują okolicznościowe ozdoby z modeliny albo świadczą usługi fryzjerskie. Innym popularnym zajęciem wśród studentek jest opieka nad dziećmi. Powstały już agencje, które trudnią się pośrednictwem między potencjalnymi opiekunkami a rodzicami. Płaca opiekunki waha się między 5 a 10 złotych za godzinę. Zdarza się również, że studentka bywa traktowana przez rodzinę jak służąca - wymaga się aby robiła zakupy, gotowała i sprzątała. Z takich ofert, o ile nie mają przełożenia finansowego, najlepiej od razu zrezygnować. Poza tym zdarzają się ogłoszenia o pracy przy sprzątaniu biur. Jest to zwykle dobrze płatna praca, ale najczęściej w wolne weekendy.
Najwięcej i najszybciej jednak zarabiają te studentki, które mają uzdolnienia taneczno-aktorskie i żadnych barier. Na męskich bowiem imprezach, których nie brakuje w Krakowie, pojawiło się zapotrzebowanie na striptizerki. Usługa ta ma szczególne wzięcie w męskich akademikach. Ich "menadżerami" są ich chłopcy albo uczelniani koledzy. Jednak zajęcie to wśród studentek jest bardzo rzadkie.

Poszukiwana jest praca hostessy. Wbrew pozorom większość agencji nie ma wygórowanych wymagań co do zewnętrznych walorów kandydatek. Chociaż oczywiście wysokie blondynki mogą liczyć na więcej propozycji pracy profesjonalnej. Hostessa może zarobić od 7 złotych za godzinę. Jest to jednak wyczerpująca praca. Pozostaje ból nóg od wielogodzinnego stania w wyprostowanej postawie na wysokich obcasach. Od czasu do czasu pojawiają się ogłoszenia o możliwości pracy dla studentów przy roznoszeniu ulotek. Preferowane są osoby dysponujące własnym środkiem transportu, co z góry wyklucza większość studentów. Jest to jednak praca bardzo słabo płatna i wyczerpująca, pracuje się zwykle osiem godzin w nocy wykonując monotonne czynności. Studenci chętnie zatrudniani są przez pizzerie do rozwożenia swoich produktów. Jest to jednak praca bardzo ciężka i mało przyjemna. Przy każdej pogodzie trzeba pokonywać zatłoczone miasto, najczęściej na rowerze. W takich restauracjach rotacja pracowników jest duża, mało kto wytrzymuje bowiem te warunki dłużej niż dwa miesiące.

Jeśli pracodawca zbyt łatwo i bez sprawdzenia kwalifikacji przyjmuje do pracy, również może się to wydać podejrzane. W Krakowie przez jakiś czas działał sprytny restaurator, który co dwa tygodnie zatrudniał nowych pracowników w charakterze kelnerów, barmanów i pomocników kuchennych. Jako że przed upływem czternastu dni nie ma obowiązku informowania urzędów o zatrudnieniu nowych osób, restaurator nigdy nie przekroczył tego terminu, pod byle pretekstem zwalniając kolejne grupki pracowników, oczywiście nie wypłacając im z racji wykonanej pracy ani grosza. Nie podpisywał również żadnych umów, na które mogliby się powołać studenci w razie problemów. Z witryny jego lokalu nie schodziło ogłoszenie "zatrudnię studentów od zaraz". Na to ogłoszenie najczęściej nabierali się studenci pierwszych lat, nieświadomi jak wiele pułapek czyha na nich ze strony nieuczciwych pracodawców.