Czy budować zimą

Jednak właściwa decyzja o kontynuowaniu prac w zimie zależy od stanu zaawansowania budowy i spełnienia kilku warunków.

Czy rozpoczynać budowę?

Zacznijmy jednak od początku. - Jeśli nam się bardzo śpieszy i nie możemy zaczekać do wiosny, to teraz także dopuszczalne jest rozpoczęcie budowy. Będzie to jednak wymagało odpowiednich zabezpieczeń, czasem kosztownych - mówi Julian Krupa, dyrektor Oddziału Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa.

Jak i kiedy kopać

Przemarzanie gruntu

Podkarpackie znajduje się w dwóch strefach przemarzania gruntu. Granicą jest mniej więcej linia Jasło, Krosno, Biecz. Na południe od tej linii grunt przemarza na głębokość 120 cm, a północ 100 cm.
W gruntach spoistych (pyły, gliny i iły) mróz powoduje powstawanie wysadzin, czyli przemieszczeń gruntu. Przemarznięte grunty wysadziniowe podnoszą się z dużą siłą (nawet 800 kPa, czyli 8 KG/cm kw.). Przy tak dużych siłach mogą być przemieszczane fundamenty budynków!

Wiadomo, że najpierw prowadzimy wykopy. Najlepiej, aby pomiędzy prowadzeniem wykopów, a betonowaniem fundamentów była jak najmniejsza przerwa. Chodzi o to, aby w przypadku ujemnych temperatur ziemia nie przemarzła. Jeśli by trzeba było zaczekać, to ziemię na dnie wykopu należy zabezpieczyć, matami, plandekami przed zamarznięciem. Jeśli natomiast chcielibyśmy zrobić teraz wykopy, a betonować wiosna, to taki wykop także należy zabezpieczyć przed przemarznięciem.
Dlaczego nie należy robić wykopu fundamentowego, gdy nie będzie kontynuowana budowa? - Ponieważ grunt na dnie wykopu pod wpływem mrozu ulega zniszczeniu. Grunty gliniaste pękają i tracą wymaganą nośność, a mokre piaski z chwilą nastania mrozu rozluźniają się. Po prostu woda, zamarzając, powiększa swoją objętość i rozpycha ziarna piasku naruszając strukturę gruntu - wyjaśnia dr inż. Krzysztof Traczyński.
Roboty ziemne można prowadzić etapami - najpierw zdejmujemy górne warstwy gruntu, a sam wykop pogłębiamy, gdy mamy już zamówiony beton.

Beton zimowy

Mróz przeszkadza

W czasie dużych mrozów grunt przemarza i staje się twardy jak skała. Nawet koparka może mieć kłopot z rozpoczęciem wykopu. Wtedy powierzchniowe warstwy ziemi trzeba kuć młotami.

Betonowanie zimą jest oczywiście możliwe. Praktycznie możemy takie prace prowadzić przy temperaturze do minus 5 stopni Celsjusza. Poniżej tej temperatury proces wiązania zostaje zahamowany - wyjaśnia Inż. Krupa. - Jednak beton taki musi być dobrze dobrany i przygotowany. Jako spoiwo powinien być stosowany cement portlandzki "czysty" CEM I 32,5 R. Ponadto "wskaźnik wodno-cementowy" nie powinien przekraczać 0,5. To znaczy, że wagowo cementu powinno być w mieszance betonowej dwa razy więcej niż wody. Najlepiej, aby beton przed "wylaniem" miał temperaturę 25 stopnie Celsjusza, a na pewno nie niższą niż 10 stopni.
Przy temperaturach niższych niż 5 st. C trzeba stosować specjalne dodatki, aby uzyskać beton mrozoodporny. Następnie należy dodatkowo zabezpieczać wylane elementy przed mrozem i wiatrem, gdyż wiatr przyśpiesza przemarzanie betonu.

Izolowanie i malowanie

Mróz pomaga

Jednak silne mrozy ułatwiają niekiedy prowadzenie robót ziemnych. Zwłaszcza na podmokłym terenie, gdyż ściśnięta mrozem ziemia jest znacznie bardziej stabilna niczym i dlatego nie musimy jej utwardzać np. tłuczniem.

Wykonywanie niektórych prac izolacyjnych może być przy niskiej temperaturze kłopotliwe. Może, bowiem się okazać, że niektóre materiały można stosować tylko przy dodatniej temperaturze. Dlatego w takim przypadku należy bezwzględnie stosować się do instrukcji dołączanej do materiału przez producenta - radzi inż. Krupa.
Podobnie jest z malowaniem. Faktem jest, że dostępne farby są coraz lepszej jakości i spełniają wysokie wymaganie, jednak pod warunkiem, że będą stosowane zgodnie z zaleceniami producenta.

Inż. Julian Krupa, dyrektor Oddziału Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budownictwa:

- Jeśli budynek jest przykryty i ma zamontowane okna i drzwi, to wewnątrz można z powodzeniem, prowadzić roboty instalacyjne, a także wykończeniowe. Jeśli natomiast w takim budynku zdążyliśmy uruchomić ogrzewanie, choćby tylko tymczasowe, to wewnątrz można zimą wykonywać również wylewki, czy tynki.