Henryk Rożek, trener koordynator Podkarpackiego Związku Piłki Nożnej: Na Podkarpaciu mamy około trzy tysiące trenerów

Piłka teraz nie gra, ale to nie znaczy, że nic się nie dzieje. Piłkarze odpoczywają, a trenerzy się szkolą. Jedni odbywają staże w klubach z wyższej ligi, inni dopiero zaczynają swoją przygodę z „trenerką”. Dużo jest tych ostatnich?

Dużo. Przez ostatnie lata jesteśmy wiodącym związkiem, jeśli chodzi o szkolenie i doszkalanie kadr trenerskich. Tylko teraz mamy dziesięć kursów, a dwa kolejne rozpoczną się w styczniu. Na każdym są 32 osoby. To ponad 360 trenerów w trakcie szkolenia i doszkalania. Robimy różnego rodzaju kursy, zaczynamy od grasroots C. To jest kurs 70-godzinny. Trwa to cztery weekendy, sobota, niedziela, w tym są praktyki, teoria, hospitacje.

Od początku. Co mam zrobić, żeby zostać trenerem?
Zapisać się. Robi się to przez platformę. Trzeba założyć swój profil na PZPN24 i tam są dostępne kursy.

Są jakieś kryteria, które trzeba spełniać?
Tak, średnie wykształcenie, to minimum. Często młodzi ludzie chcą się zapisywać na kurs już w wieku szkolnym. Trzeba mieć jednak ukończoną szkołę średnią. Nie być w trakcie. Inne dokumenty, to krajowy rejestr karny, oświadczenie antykorupcyjne, zaświadczenie lekarskie, kurs pierwszej pomocy przedmedycznej. Z tym ostatnim często kursanci mają problemy, wtedy zapraszamy wykładowcę, który się w tym specjalizuje i kursant otrzymuje odpowiedni dokument, ale tylko, jak jest taka potrzeba.

Inne kryteria? Predyspozycje fizyczne, techniczne?
Dobrze,jeśli takie predyspozycje mają. My się bardzo cieszymy, gdy przychodzą do nas byli piłkarze, ale zdarzają się tacy, którzy nigdy w dobrych klubach nie grali, ale piłka nożna jest ich pasją, a jeśli to są dodatkowo nauczyciele, to super.

A są jakieś testy fizyczne, wiek?
Nie ma. Zapraszamy wszystkich. Będziemy mieć na kurs UEFA B kursanta, który ma 69 lat. Jest to znany piłkarz i trener w naszym regionie. Od 20 grudnia będzie siedział w ławce z innymi.

Reaktywacja?
To pokłosie zmian w ustawie z 23 sierpnia z 2013 roku. Ustawa pana Gowina uwolniła zawody i to po części uderzyło w piłkę nożną, gdyż ktokolwiek zrobił kurs instruktora lub trenera drugiej klasy po tym czasie, to te kursy nie są honorowane przez Polski Związek Piłki Nożnej. Do 23 sierpnia 2013 tak, a po tym terminie nie. Były to różnego rodzaju kursy online, dwudniowe kursy instruktora i inne różne dziwolągi. PZPN powiedział temu stop i przestał je honorować. Dodatkowo od 1 stycznia 2020 roku wygasają licencje PZPN B i PZPN A. Były organizowane przez nas kursy wyrównawcze dla posiadaczy tych licencji i właśnie taki trener musiał to zrobić, żeby nadal móc prowadzić drużynę. Takich kursów przez siedem lat zrobiliśmy ponad dwadzieścia. Ciekawostką jest, że na naszych kursach często jedna trzecia, a bywa, że i połowa jest spoza Podkarpacia. Z Małopolski, ze świętokrzyskiego, lubelskiego. Dlaczego wolą u nas? Bo mówią, że jest dużo praktyki. Jakość kursów u nas, w mojej ocenie, jest jedną z najlepszych w kraju.

Do kiedy jest termin zapisów na kurs?
Nie ma terminów. Najlepiej jest w okresie zimowym, bo nie ma rozgrywek i kursów jest najwięcej. Ale u nas jest to proces ciągły.

Jest zapotrzebowanie na takie kursy?
Bardzo duże. Jestem mile zaskoczony z tego powodu, bo myślałem, że powoli ta procedura będzie się wyczerpywać, a tu jest wręcz odwrotnie. Powstają kolejne akademie i zapotrzebowanie na trenerów rośnie. Dostajemy telefony od prezesów klubów. Teraz mamy w bazie około trzy tysiące trenerów. Ilu pracuje? Nie wiem dokładnie, bo nie prowadzimy statystyk w tym kierunku.

Podobno są dość duże wymagania. Chodzi o konieczność wykonania analizy meczu, treningu, staż. To konieczne dla trenera, który będzie prowadził zespół w klasie A czy B?
Tu nie chodzi o A czy B klasę, bo tam poradzi sobie trener z jakąś tam wiedzą. Ale jeżeli chodzi o szkolenie dzieci, to trzeba się do tego kursu przygotować. Ja jako rodzic chciałbym, żeby moje dziecko prowadził trener, który będzie umiał z niego zrobić piłkarza takiego jak Messi. Bez rzetelnej wiedzy nie da się tego zrobić, a podstawy są najważniejsze. Grassroots C jest na dole w tej hierarchii kursów, ale to jest solidna podstawa, bez której ani rusz.

Czyli pierwszy etap to grassroots C? Gdzie trener po takim kursie może pracować?
Po grassroots C może prowadzić drużyny seniorów w klasach A i B oraz dzieci do tzw. dziewiątek, czyli do młodzika włącznie, bez trampkarzy i juniorów. Taki kurs w Podkarpackim ZPN kosztuje 800 zł plus 200 zł sprzęt sportowy. Trwa to trzy miesiące. Są to cztery zjazdy sobota i niedziela, plus egzamin końcowy, egzamin końcowy ustny oraz egzaminy praktyczne i staże w klubach. Szczególnie zaleca się, żeby były one w akademiach. Chciałbym dodać, że jest jeszcze grassroots D. To są uprawnienia tylko do klasy B. On kosztuje 250 zł, jest to tylko jeden zjazd, sobota i niedziela, i po dwóch tygodniach kursant przychodzi na egzamin, ale on jest bez szkolenia dzieci i młodzieży. Nie ma większego zainteresowania tym kursem.

Na poziomie wojewódzkiego ZPN, do jakiego etapu szkoli się trenerów?
Do UEFA A i to już są bardzo wysokie kwalifikacje, bo odpowiednik trenera pierwszej klasy, czyli może prowadzić drużyny do trzeciej ligi włącznie oraz młodzież we wszystkich kategoriach wiekowych. Taki kurs nie jest łatwy, to jest rok pracy. Trenerzy muszą zaliczyć staże i to są staże od 2 ligi, a zdarzają się zagraniczne. Kursanci na UEFA A mają bardzo dużo praktyki, warsztatów, bywają trenerzy z zagranicy. Ostatnio było dwóch trenerów z Bardejowa. Liczą się z nami, bo mamy fajnych wykładowców, jak choćby Krzysiek Paluszek, pierwsze pióro, jeśli chodzi o dydaktykę w PZPN, Marcin Dorna, Bogdan Zając. Jest wielu trenerów, którzy nie tylko pojawiają się na konferencjach, ale też na codziennych kursach, które organizujemy. Wielu z nich to nasi wychowankowie, którzy bardzo ładnie się rozwijają i są coraz częściej zauważani i doceniani w kraju.

Zobacz też: Lech Czaja, trener juniorów Karpat Krosno: Kluby z ekstraklasy interesują się naszymi zawodnikami [STADION]