Kondycja psychiczna dzieci jest dużym problemem. W szkołach wciąż brakuje psychologów

Obecnie w każdej szkole powinien być dostępny pedagog specjalny oraz psycholog, zatrudnieni na co najmniej 8,25 godz., ale wciąż jest z tym problem. Kuratorium oświaty w Rzeszowie informuje o wakatach na stanowiskach psychologów. Dane kuratorium pochodzą z arkuszy organizacji szkoły (przedszkola) na nowy rok szkolny 2024/2025.

- Na 1381 opiniowanych arkuszy jednostek organizacyjnych (szkoły samodzielne i zespoły szkół/placówek) wakaty mają obecnie 562 jednostki. Nie przekłada się to na taką samą liczbę osób. W bieżącym roku szkolnym w jednostkach edukacyjnych pracuje 1424 psychologów, 739,37 w przeliczeniu na etaty – mówi Marek Kondziołka, zastępca dyrektora wydziału rozwoju i wsparcia edukacji w rzeszowskim kuratorium. Zastrzega on, że dane z arkuszy kalkulacyjnych tworzą plan, który do rozpoczęcia nowego roku szkolnego może ulec zmianie.

Według założeń Ministerstwa Edukacji i Nauki od 1 września 2023 r. liczba specjalistów w szkołach miała wzrosnąć z obecnych 22 tys. do 38 tys., a od 1 września 2024 r. ma wzrosnąć do 51 tys.

Psycholodzy w zależności od liczby uczniów dostają tylko ułamkowe etaty w szkołach, co zmusza ich do znalezienia zatrudnienia w kilku placówkach, by mieć cały etat. W szkołach pracują też psycholodzy, mający zatrudnienie w innych sektorach rynku, ale wielu specjalistów w ogóle nie idzie do oświaty, gdyż wolą lepiej zarabiać na rynku komercyjnym i w służbie zdrowia.

III LO w Rzeszowie jest tą szkołą, która akurat nie ma problemu z brakiem specjalistów psychologów i pedagogów.

Dyr. Marek Plizga wyjaśnia, że szkoła wiele lat temu napisała program unijny wartości 2 mln zł. Jednym z elementów programu było stworzenie stanowiska pracy psychologa finansowanego z budżetu gminy.

W III LO w jednym gabinecie pracują panie psycholog, pedagog i pedagog specjalna.

– Panie mają dyżury. Kiedy dziecko przychodzi do psychologa, to pozostaje z nim samo w gabinecie, a panie pedagog wychodzą z pokoju. Mamy też tzw. gabinet kryzysowy. I ten gabinet też wykorzystują moi specjaliści do pomocy uczniom. Gabinet gwarantuje uczniom poczucie bezpieczeństwa – mówi dyr. III LO w Rzeszowie.

Dyrektor podkreśla, że zawód psychologa wymaga wysokich kwalifikacji, gdyż jego misją jest pomaganie ludziom w rozwiązywaniu życiowych problemów. Dlatego jego zdaniem tylko magisterskie studia jednolite mogą dać gwarancję nabycia wysokich umiejętności, a nie przekwalifikowanie się i dokształcanie.

– Jeśli jakiś nauczyciel, dajmy na to matematyk, chce zostać psychologiem i jeśli skończy jednolite studia, to zdobędzie specjalistyczną wiedzę do pracy z ludźmi w kryzysie psychicznym. Takiej wiedzy na pewno nie dostarczą mu szkoły online, które uczą na odległość. Psycholog jest prawie jak lekarz. Nie może nim być ktoś z ulicy. On często pomaga dzieciom, które myślą o samobójstwie – mówi Marek Plizga.

Dyrektor III LO w Rzeszowie nie ma wątpliwości, że szkoła powinna mieć psychologa, pedagoga i pedagoga specjalnego, grupkę ludzi, którzy będą starali się „gasić pożary”, rozwiązywać trudne sytuacje.

- Pamiętam, że gdy zaczynałem karierę, to rodzice rozwiązywali problemy swoich dzieci, a teraz większość problemów spada na szkoły. Czasem pozostajemy sami z tak dużymi problemy uczniów do rozwiązania, że musimy niemalże wchodzić z butami w życie ich rodzin. Zmuszają nas do tego sami rodzice. Innego wyjścia nie ma. Kondycja psychiczna dzieci jest dużym problemem – mówi dyrektor.

Wg najnowszych danych MEN ponad 550 tys. dzieci i młodzieży w wieku 7-17 lat cierpi zaburzenia psychiczne. W wieku 16-17 lat takich osób jest aż 23 proc.

Eksperci podkreślają, że na kryzys zdrowia psychicznego wśród dzieci i młodzieży składają się m.in.: wymuszona izolacja w czasie pandemii COVID-19, samotność i stres dnia codziennego, wygórowane ambicje rodziców, a jednocześnie ich bezradność względem dzieci, oraz hejt rówieśniczy i niekontrolowany dostęp do mediów społecznościowych.