Podkarpaccy lekarze coraz częściej wygrywają z rakiem

Jak wynika z danych Krajowego Rejestru Nowotworów skuteczniej raka leczy się tylko na Mazowszu, w Wielkopolsce i Zachodniopomorskim. Niestety, choć lekarzom coraz częściej udaje się wygrać walkę o życie chorych, pacjentów lawinowo przybywa. W 1999 r. raka wykryto u 5275 mieszkańców naszego regionu. Dziewięć lat później nowotwory stwierdzono aż u 7212 osób!

Skąd tak lawinowy wzrost zachorowań?

- To tendencja, która występuje we wszystkich krajach cywilizowanych i Podkarpacie nie jest pod tym względem wyjątkiem - tłumaczy lek. med. Dariusz Sawka, zastępca dyrektora ds. lecznictwa onkologicznego w Podkarpackim Ośrodku Onkologicznym w Brzozowie.

Składa się na to kilka czynników. Pierwszy, to fakt, że żyjemy coraz dłużej, a choroby nowotworowe atakują przede wszystkim osoby w podeszłym wieku. Po drugie, duże znaczenie ma tryb życia, jaki prowadzimy. Szkodzi brak ruchu, zbyt tłuste i przetworzone jedzenie oraz wszechobecne fale elektromagnetyczne i promieniowanie jonizujące, które emitują otaczające nas urządzenia, np. telefony komórkowe.

Po trzecie, możliwości diagnostyczne są dziś dużo większe niż przed 10 laty.

- Dzięki temu wykrywane są nowotwory, których nie udawało się stwierdzić kiedyś. Jeszcze nie tak dawno pacjent umierał z powodu nowotworu, o którym nikt nie wiedział, ponieważ nie było możliwości rozpoznać go. Dziś to sporadyczne sytuacje - dodaje doktor Sawka.

Nowotworem, który najczęściej atakuje kobiety jest rak piersi. W 2008 r. chorobę wykryto aż u 678 mieszkanek naszego regionu. Dla porównania, drugi w kolejności był nowotwór trzonu macicy, stwierdzony u 277 pań.

- Na szczęście kobiety coraz chętniej korzystają z profilaktycznych badań mammograficznych, które pozwalają wykryć raka już w początkowym, całkowicie wyleczalnym stadium - podkreśla Teresa Strączek, kierownik wojewódzkiego ośrodka koordynującego profilaktyczne programy wczesnego wykrywania raka piersi i raka szyjki macicy.

Gdy w 2005 roku program startował, z profilaktycznych mammografii skorzystało tylko ok. 10 tys. kobiet. W ub. roku już 46 tys.

- Pozytywne efekty już są zauważalne. Coraz częściej kontaktują się z nami panie, które badały się regularnie i dzięki temu zmiany nowotworowe wykryto u nich jak tylko się pojawiły. Kobiety te w ciągu kilku dni od otrzymania wyniku mammografii trafiały pod opiekę onkologów i były leczone. Dzięki temu odzyskały zdrowie - dodaje Teresa Strączek.

Nowotworem najczęściej atakującym mężczyzn jest rak oskrzela i płuc. Podejrzewa się, że to skutek tego, iż panowie częściej palą papierosy i pracują w szkodliwych dla płuc warunkach. Ale uwaga! Na ten typ nowotworu coraz częściej zapadają także kobiety.

- Sto lat temu rak płuca był nowotworem wykrywanym najrzadziej. Skąd taka ekspansja? Do końca nie wiadomo, ale przypuszcza się, że oprócz czynników, na które nie mamy wpływu, czyli genetycznych, winne jest także coraz bardziej zanieczyszczone środowisko, przetworzona żywność, jaką jemy - mówi dr n. med. Ryszard Olesiejuk, ordynator oddziału pulmonologii i chemioterapii w Specjalistycznym Zespole Leczenia Gruźlicy i Chorób Płuc w Rzeszowie.

W walce z rakiem płuc niezwykle ważne jest jak najszybsze wykrycie zmian. Utrudnia to jednak fakt, że płuca nie bolą. Przez to guz może urosnąć nawet do wielkości kurzego jajka, nim chory zacznie uporczywie kaszleć, czy pluć krwią. A wtedy na pomoc może już być za późno. Jedyną szansą na wykrycie choroby staje się zdjęcie rentgenowskie płuc.

- To badanie, które warto wykonywać regularnie. I absolutnie nie należy bać się promieniowania, które jest znikome i na pewno nie zaszkodzi zdrowiu - dodaje dr Olesiejuk.

Na gros czynników, które powodują raka nie mamy wpływu. Część zagrożeń możemy jednak kontrolować i eliminować. Lekarze podkreślają, że ważny jest odpowiedni styl życia: regularny ruch, zdrowe, dobrze zbilansowane jedzenie oraz regularne badania profilaktyczne.