Prosument lokatorski – ważna informacja dla mieszkańców bloku. Chodzi o cenę prądu. Twoje rachunki mogą być niższe!

Pod koniec 2021 r. w ustawie o OZE wprowadzono pojęcie prosumenta zbiorowego. Miało ono na celu propagowanie rozwoju OZE przy jednoczesnym zachęcaniu mieszkańców wspólnot i budynków jednorodzinnych do aktywnego uczestnictwa w produkcji i zużyciu energii elektrycznej.

– Za prosumenta zbiorowego można było uznać mieszkańców wspólnot i budynków wielorodzinnych, którzy mogli zainstalować panele PV na dachach budynków i, w uproszczeniu, zmniejszyć tym samym rachunki za prąd. Do tej pory rozliczenia realizowane były poprzez konto prosumenckie – rodzaj depozytu, w ramach którego rachunek za energię elektryczną pomniejszano o wygenerowane przez prosumenta nadwyżki. Miał być to istotny krok w kierunku bardziej ekologicznego i efektywnego wykorzystania z energii pochodzącej z instalacji PV – wyjaśnia Mariusz Wilk, Country Manager IBC SOLAR Poland.

Zasady te obowiązywały do ostatniego dnia września br. Od października 2023 nastąpiła zmiana w ustawie o OZE, a jej najważniejszym punktem jest zapis o możliwości wypłaty środków finansowych wygenerowanych przez instalacje fotowoltaiczne bezpośrednio na rachunek bankowy. O co dokładnie chodzi? Wyjaśniamy poniżej.

Prosument lokatorski to pomysł, który wyszedł od Ministerstwa Rozwoju i Technologii. U jego źródeł stało przekonanie o tym, aby mieszkańcy budynków wielorodzinnych mieli możliwość rozliczania energii w ramach OZE.

– W myśl nowelizacji ustawy prosument wytwarzający energię na potrzeby wspólne budynku wielorodzinnego będzie mógł zmienić formę wynagrodzenia z obniżenia rachunku za energię elektryczną na wypłatę wartości energii na wskazany rachunek bankowy – tłumaczy Mariusz Wilk.

Taka forma rozliczeń może przynieść sporo korzyści dla wspólnot bądź spółdzielni mieszkaniowych. Po pierwsze będą mogły one swobodnie rozporządzać zgromadzonymi środkami finansowymi. Co więcej, jeśli pojawi się nadwyżka pochodząca z produkcji energii, to prosument będzie mógł ją przeznaczyć na inne potrzeby, np. opłacić fundusz remontowy itp. MRiT jest przekonane, że taka forma rozliczeń zachęci wspólnoty mieszkaniowe do montowania instalacji OZE o znacznie większej mocy niż realne zapotrzebowanie części wspólnej, ponieważ nie będzie ryzyka, że wyprodukowana nadwyżka przepadnie.

Rozliczenie energii wytworzonej przez prosumenta lokatorskiego będzie obejmować:

• energię wytworzoną i zużytą w ciągu tej samej godziny – za nią prosument lokatorski nie będzie płacił jej ceny ani ponosił zmiennych opłat dystrybucyjnych,
• nadwyżki godzinowe – w sytuacji gdy energii wytworzonej w ciągu godziny jest więcej niż zużytej w tym samym czasie. Na koniec danego miesiąca okresu rozliczeniowego zostaną w całości wypłacone na wskazane konto.

Z pewnością może to być duża zmiana i jednocześnie szansa dla podmiotów zarządzających budynkami wielorodzinnymi. Warto przypomnieć, że w 2020 r. uruchomiono rządowy program „Słoneczne dachy”. Inicjatywa miała być rządowym wsparciem, kierowanym do spółdzielni mieszkaniowych. Jednak nie odbiła się szerokim echem, wobec ówczesnych deklaracji niezwłocznego wprowadzenia prosumenta lokatorskiego.

– Przykład Słonecznych Dachów i poznańskiej Spółdzielni Winogrady pokazał, jak istotne jest tutaj odpowiednie zaplanowanie systemu oraz świadomość specyficznych potrzeb wspólnotmieszkaniowych. Spółdzielnia Mieszkaniowa Winogrady w Poznaniu wyposażyła już 12 budynków o łącznej mocy 457 kWp. w panele fotowoltaiczne. Warto dodać, że instalacja PV jest zainstalowana na 17-piętrowych wieżowcach, a dzięki instalacji spółdzielnia notuje oszczędności na poziomie 60% rocznych kosztów energii w porównaniu z poprzednimi latami. Przy założeniach i realizacji projektu władze spółdzielni wzięły pod uwagę wszystko to, co powinno funkcjonować w świadomości zarządców budynków wielorodzinnych – ekonomię, bezpieczeństwo oraz poprawność techniczną projektu. Tego rodzaju realizacja wskazuje, że przy odpowiednio profesjonalnym podejściu inwestycja może zwrócić się już w okresie 6-7 lat, co przełoży się na zwiększenie zainteresowania instalacjami PV i akceptacją mieszkańców dla decyzji zarządu wspólnoty – komentuje Mariusz Wilk, Country Manager IBC SOLAR Poland.

Więcej o podobnych rozwiązaniach przeczytacie w artykule: Pompa ciepła i fotowoltaika w bloku to rachunki niższe o 30 proc. Sprawdź, gdzie w Polsce powstała ta inwestycja

Status prosumenta lokatorskiego uzyskuje się po złożeniu wniosku do swojego sprzedawcy energii. Aby jednak tak się stało, trzeba spełnić podstawowe warunki:

1. Budynek musi spełniać funkcję mieszkalną, a mikroinstalacja o maksymalnej mocy 50kW musi być zamontowana na dachu, balkonie bądź elewacji – w żadnym wypadku na gruncie.
2. Moc mikroinstalacji nie może być większa niż moc przyłączeniowego wszystkich części wspólnych i indywidualnych lokali razem.

W każdym momencie można też powrócić do standardowych rozliczeń prosumenta indywidualnego.

Zdaniem ekspertów warto inwestować w panele fotowoltaiczne na dachach budynków wielorodzinnych szczególnie teraz, gdy nadwyżkę środków można wypłacić na rachunek bankowy i przeznaczyć na realne pokrycie potrzeb mieszkańców. Prosumenci indywidualni, którzy posiadają instalacje podłączone do części wspólnej budynku będą mogli składać wnioski o otrzymanie statusu prosumenta lokatorskiego. Dzięki czemu całość kwoty za sprzedaną energię będzie wypłacana w całości na konto prosumenta.