Szczepionka chroni przed kleszczami

A choroba ta, zwłaszcza bagatelizowana, może doprowadzić do wielu powikłań albo nawet śmierci.

Na pytania Czytelników dotyczące chorób wywoływanych przez kleszcze oraz sposobów obrony przez tymi groźnymi insektami odpowiadała lek. med. Maria Banaszkiewicz, powiatowy państwowy lekarz sanitarny w Rzeszowie.

- Jak skutecznie bronić się przed kleszczami?

- Ponieważ kleszcze są wszędobylskie należy przed wyjściem na spacer założyć ubranie chroniące skórę, a więc koszulki z długim rękawem, długie spodnie. Ważne jest także, aby zwłaszcza dzieci założyły kapelusz. Można też stosować repelenty, czyli środki odstraszające owady. A najważniejsze jest dokładne obejrzenie całego ciała po powrocie do domu i jak najszybsze usunięcie kleszcza, jeśli znajdzie się go na ciele.

- Kleszcz ugryzł mego 17-letniego syna w ucho. Dziecko zachorowało na boreliozę, cierpiało na porażenie nerwu twarzy. Syn był leczony w szpitalu i obecnie jest zdrowy. Jednak ciągle dręczy mnie jedno pytanie: czy choroba może wrócić?

- Skoro leczenie było podjęte szybko, być może nie będzie więcej nawrotów choroby. Gdyby jednak pojawiły się kłopoty dotyczące stawów, czy układu nerwowego, natychmiast należy zgłosić się do lekarza.

- Moja matka mieszka na wsi, często pracuje w ogrodzie. Sama wyciągnęła sobie kleszcza ze skóry, czuje się dobrze, nie ma żadnych objawów choroby. Czy powinna się przebadać?

- Obowiązuje podstawowa zasada, że jeśli nie ma objawów to nie ma choroby. Gdyby cokolwiek niedobrego działo się ze zdrowiem pana matki, powinna udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który oceni czy choroba ma związek z ugryzieniem przez kleszcza.

- Kiedy mogą wystąpić objawy boreliozy - kontynuował czytelnik.

- Objawy tej choroby mogą wystąpić bezpośrednio po ugryzieniu przez kleszcza i są to z reguły objawy skórne. Natomiast inne objawy mogą wystąpić po wielu miesiącach albo nawet latach. Chodzi o tzw. boreliozę późną. Należy też pamiętać, że po samodzielnym usunięciu kleszcza, zawsze należy rankę zdezynfekować. Wykonanie tej czynności jest bardzo ważne.

- Czy mogę sam usunąć kleszcza ze skóry i jak to zrobić?

- Oczywiście, że można samemu usunąć kleszcza i trzeba to zrobić jak najszybciej. Najlepiej wykonać czynność za pomocą pensetki. Należy uchwycić kleszcza tą pęsetką jak najbliżej skóry i po prostu go wyciągnąć. W aptekach są specjalne urządzenia, które pomagają usunąć kleszcza.

- A co robić, gdy kleszcz bardzo głęboko zakleszczył się w skórę i jego aparat gębowy pozostał w skórze?

- W takiej sytuacji najlepiej zgłosić się do lekarza, aby usunął kleszcza jak każde ciało obce.

- Czy w walce z tymi insektami można stosować domowe sposoby jak smarowanie ugryzień masłem?

- Nie polecam takich sposobów. Smarowanie tłuszczami, przypalanie kleszczy i tym podobne metody zwiększają ryzyko zakażenia boreliozą, wirusem kleszczowego zapalenia opon mózgowych i mózgu, ponieważ kleszcz może w trakcie tych zabiegów zwymiotować i spowodować w ten sposób infekcję.

- Jak możemy chronić się przed ugryzieniem przez kleszcza, gdy nadejdą gorące dni i odsłonimy ciało?

- Należy ubierać się tak, aby osłonić nasze ciało, stosować repelenty. Zaś po powrocie do domu musimy szybko usunąć kleszcze za skóry, jeśli się zakleszczyły.

- Co jest najczęstszym objawem boreliozy?

- Najbardziej charakterystyczny objaw boreliozy to rumień pełzający, który jest tzw. objawem patogmononiczynym, czyli po jego wystąpieniu bez badań dodatkowych możemy rozpoznać i leczyć boreliozę.

- Czy oprócz najbardziej znanej boreliozy są jeszcze inne groźne choroby wywołane ugryzieniem przez kleszcza?

- Owszem. Bardzo groźne jest odkleszczowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu. To schorzenie występuje rzadziej niż bolerioza, ale jego następstwa są bardzo dramatyczne, na przykład śmierć, albo kalectwo.

- Można przeciwdziałać tej chorobie?

- Istnieje metoda skutecznego zapobiegania, chodzi o szczenienia. Przykładowo - w Austrii jest zaszczepionych 80 procent osób przeciw tej chorobie, a w Polsce poniżej 1 procenta. Szczególnie zaleca się szczepienia tym, którzy przebywają często w środowisku leśnym, na łąkach, pastwiskach z powodów zawodowych, a także turystom.

- Gdzie można się zaszczepić ?

- O szczepionkę można pytać w poradni do spraw szczepień, u lekarza pierwszego kontaktu, albo w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Rzeszowie.