Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

9 miesięcy ciąży pod lekarskim nadzorem

al
Krystyna Baranowska
Jakie badania zleci lekarz, kiedy można określić płeć dziecka i na co musi uważać przyszła mama - podpowiada dr n. med. JAROSŁAW JANECZKO, ordynator oddziału ginekologiczno-położniczego w Szpitalu Specjalistycznym "Pro-Familia".

Pierwszy trymestr

Jakie ciąże są ciążami podwyższonego ryzyka

Sytuacji może być mnóstwo i wiążą się różnymi trymestrami ciąży. Są grupy chorób związanych z ciążą - do tych najbardziej powszechnych należy nadciśnienie, cukrzyca, konflikt serologiczny. Jest grupa chorób, które współistnieją z ciążą, na które kobieta cierpiała już wcześniej - choroby serca, choroby układowe. Są pewne komplikacje ciąży, jak łożysko przodujące czy łożysko, które się przedwcześnie odkleja. Ciążami podwyższonego ryzyka są ciąże u kobiet, które przechodziły cięcia cesarskie, operacje na macicy, także u kobiet, które mają wady rozwojowe narządów płciowych.

To cię powinno zaniepokoić

I trymestr
Objawami niepokojącymi w pierwszym trymestrze, kiedy kobieta jeszcze nie odczuwa ruchów płodu, mogą być bóle brzucha i krwawienia, plamienia bądź brudzenia. W takich sytuacjach należy się zgłosić do lekarza.

Jak często chodzić do ginekologa

W przypadku ciąży fizjologicznej, która nie należy do tych podwyższonego ryzyka, do ginekologa przychodzi się co cztery tygodnie, a w ostatnim miesiącu co dwa. W przypadku ciąż, w których może dochodzić do powikłań, wizyty ustala się w zależności od sytuacji.

Jeśli podejrzewasz, że zaszłaś w ciążę, nie zwlekaj z wizytą u lekarza. Pierwszy trymestr jest najważniejszy dla przyszłego zdrowia dziecka.

- Do 7-8 tygodnia ciąży wykształcają się zawiązki wszystkich układów i narządów
płodu. To moment newralgiczny dla prawidłowego rozwoju ciąży. Potem zaczyna się już tylko okres dojrzewania i wzrastania.

Stąd też kolosalne znaczenia ma, jakie mamy nawyki, czy palimy papierosy, pijemy alkohol, zażywamy narkotyki i jakie stosujemy leki w tzw okresie okołokoncepcyjnym ( przed i zaraz po zajściu w ciąże) - tłumaczy dr. n. med. Jarosław Janeczko.

Ważne badania

W czasie pierwszej wizyty lekarz zleci oznaczenie grupy krwi, poziomu glukozy w surowicy krwi, wykonanie morfologii krwi i analizy moczu oraz pewien zestaw badań w kierunku chorób, które mogą być przeniesione na płód. Są to: badanie WR wykrywające kiłę, badanie w kierunku HIV (wirusa nabytego upośledzenia odporności), HBs - w kierunku żółtaczki typu B. Zalecane jest też badanie na cytomegalię i toksoplazmozę i w kierunku zapalenia wątroby typu C.

Według polskich standardów w ciąży wykonuje się trzy badania USG. W pierwszym trymestrze ciąży, najlepiej między 11. a 14. tygodniem, następne około 20. tygodnia i ostatnie koło 30. tygodnia.

- Najczulszym badaniem, jeśli chodzi o określenie wieku ciążowego, a co za tym idzie - oszacowanie terminu porodu, jest badanie ultrosonograficzne w pierwszym trymestrze ciąży - mówi dr Janeczko. - Komputer umieszczony w USG kalkuluje na podstawie wymiarów płodu wiek ciąży i ustala go z dokładnością do tygodnia. W niektórych przypadkach da się już wtedy zidentyfikować także płeć. Na ogół jednak określa się ją około 20. tygodnia.

Podczas pierwszego badania USG lekarz może już wykryć niektóre wady rozwojowe u dziecka.

- Po pewnych objawach wnioskuje się o możliwości wystąpienia wad i wtedy wykonuje się badania prenatalne - mówi lekarz. - Do tych objawów należy zwiększona przezierność karkowa, brak kości nosowej, jak również pewne zaburzenia w funkcjonowaniu serca. Podczas pierwszego badania sprawdza się także czy dziecko ma kończyny, prawidłowo wykształcony tułów, serce, głowę i kręgosłup. Ogląda się także pewne struktury wewnątrzczaszkowe.

Konflikt serologiczny

Pierwszym badaniem, które się wykonuje na początku ciąży, jest oznaczenie grupy krwi. Jeżeli krew ma ujemny czynnik Rh, trzeba oznaczyć grupę i czynnik Rh krwi ojca. Jeśli Rh ojca jest ujemne, to konfliktu serologicznego nie ma.

Jeśli jednak ojciec ma Rh dodatnie, to istnieje niebezpieczeństwo, że dziecko odziedziczyło dodatnie Rh i organizm matki, traktując krwinki płodu (jeśli te przedostaną się przez łożysko) jako obcy antygen, może zacząć wytwarzać przeciwciała. Wdraża się wtedy system nadzoru i profilaktyki konfliktu serologicznego.W wielu krajach w tym i w Polsce profilaktykę konfliktu rozpoczyna się już w ciąży.

Twój organizm się zmienia

W pierwszym okresie ciąży około 30 procent kobiet wymiotuje,uskarża się również na wiele dolegliwości tzw zwiążanych z ciążą : zgaga, zaparcia itd . Na ogół po 12 tygodniu wymioty zanikają i kobieta zaczyna przybierać na wadze. Niestety,na przypadłości te nie ma satysfakcjonującego leku.

- Przyczyna, dlaczego niektóre kobiety wymiotują bardzo, a inne mniej, pozostaje niejasna - zauważa ginekolog. - Mówi się o wpływie psychiki, a także zmian w ustroju. W organizmie kobiety dochodzi do pewnych przestawień hormonalnych.

Pojawia się łożysko, które jest potężnym organem endokrynnym, czyli wydzielania wewnętrznego. Produkuje ono duże ilości różnych hormonów, które m.in. wpływają na zmniejszenie perystaltyki przewodu pokarmowego oraz mają wpływ na funkcjonowanie innych narządów.

Kiedy zachoruję

Nawet, jeśli bardzo o siebie dbasz, możesz także w ciąży, zachorować tak, że nie wystarczy wygrzewanie się w pościeli i herbatka z miodem. Jeśli chcesz sięgnąć po jakiś lek, skonsultuj to jednak z lekarzem, a przynajmniej przeczytaj ulotkę, czy ciąża nie jest przeciwwskazaniem do stosowania danego medykamentu.

- Przy czym nie należy unikać leczenia - uczula dr Janeczko. - Leczenie zawsze jest pewnym wyborem, ale w większości wypadków lepiej infekcję leczyć i wyleczyć niż pozostawiać i narażać płód na to, że matka choruje przewlekle na jakąś chorobę wirusową czy bakteryjną.

Drugi i trzeci trymestr

Zwracaj uwagę na ruchy dziecka

Ruchy dziecka są bardzo czułym parametrem oceny zagrożenia wewnątrzmacicznego dziecka. Słabsze odczuwanie ruchów jest wczesnym objawem zagrożenia niedotlenieniem. Dlatego trzeba na nie zwracać uwagę.

To cię powinno zaniepokoić

II i III trymestr
Krwawienia mogą być objawem łożyska przodującego lub przedwcześnie odklejonego. Niepokojącym objawem jest także wysokie ciśnienie oraz brak ruchów dziecka.

Przedwczesny poród

Dochodzi do nich z wielu powodów, a zdarza się, że przyczyny nie udaje się zidentyfikować. W przypadkach niektórych powikłaniach, które doprowadzają do niewydolności łożyska, o wcześniejszym zakończeniu ciąży decyduje lekarz. Bardzo często przedwczesne porody są wynikiem infekcji wewnątrzmacicznej.



Zaczynasz 4 miesiąc ciąży. Teraz najważniejsze jest zachowanie spokoju i pozytywne myślenie, odpowiednia dieta i higieniczny tryb życia oraz wizyty u lekarza w wyznaczonych terminach i wykonywanie zleconych badań.

Jeżeli twoja ciąża nie jest zagrożona poronieniem czy przedwczesnym porodem, możesz uprawiać seks. Przyszła mama powinna natomiast unikać kontaktu z osobami chorymi na choroby zakaźne.

- Już około 16.-18. tygodnia ciąży kobieta zaczyna czuć ruchy dziecka. Nieco wcześniej potrafią to zrobić kobiety, które już rodziły - zauważa dr Jarosław Janeczko.

Co może być nie tak

W II trymestrze mogą się pojawić powikłania, czasem groźne dla płodu - łożysko przodujące czy łożysko przedwcześnie odklejone. Mogą również wystąpić choroby współistniejące z ciążą, takie jak stan przedrzucawkowy, cukrzyca ciążowa. Dlatego badanie poziomu glukozy we krwi na czczo przeprowadza się na początku ciąży, a potem wykonuje się test obciążenia glukozą między 24. a 27. tygodniem.

- Jeśli stwierdzimy cukrzycę, stosuje się leczenie, które ma zabezpieczyć kobietę i płód. Najogólniej rzecz biorąc, jest to stosowanie odpowiedniej diety lub leczenie insuliną - tłumaczy lekarz. - Prawidłowo prowadzona cukrzyca ciążowa kończy się urodzeniem zdrowego dziecka.

W II trymestrze może także dojść do niewydolności cieśniowo-szyjkowej. Szyjka macicy rozwiera się i skraca, chociaż kobiety nie odczuwa żadnych skurczów. W takim przypadku często zakłada się szew na szyjkę macicy, zaleca wypoczynek.

Bywa, że zakłada się go także profilaktycznie, w okresie 12.-13. tygodnia, kiedy z wywiadu wiadomo, że kobieta traciła wcześniej ciąże lub miała tzw. późne poronienia.

Czasem puchną nogi

W III trymestrze niektórym kobietom puchną ręce, nogi, także twarz.

- Dzieje się tak, ponieważ z powodu zmian hormonalnych, dochodzi do zatrzymywania wody w organizmie. Jeśli obrzękom w ciąży nie towarzyszą inne objawy np. podwyższone ciśnienie, to traktowane są jako zjawisko fizjologiczne.

Warto jednak w takiej sytuacji codziennie kontrolować ciśnienie, bowiem obrzęki, zwłaszcza te, które nie znikają po nocnym odpoczynku, mogą być jednym z objawów stanu przedrzucawkowego. Występuje on u 6-17 proc. kobiet, które uprzednio nie rodziły. Jest to nadciśnienie, które rozwija się po 20. tygodniu ciąży, zazwyczaj ustępuje w ciągu 42 dni po porodzie i przebiega z towarzyszącym białkomoczem. Kobieta musi być objęta szczególnym nadzorem lekarskim - podkreśla dr Janeczko.

Rośnie brzuch

W III trymestrze dziecko intensywnie rośnie, a kobiecie powiększający się brzuch zaczyna coraz bardziej ciążyć.

- To trudny okres. W okolicy 30. tygodnia kobieta zaczyna się szybko męczyć, odczuwa lekką duszność, bo właśnie wtedy największa jest objętość krwi krążącej w organizmie. Objawy te nie zagrażają dziecku, a kobieta do zmian się przyzwyczaja i wspomniane dolegliwości z czasem stają są mniejsze.

Wiele przyszłych mam skarży się także na bóle krzyża. Nie ma jednak na nie jakiegoś skutecznego leku. Zaleca się jedynie częste zmiany pozycji.

Ważna końcówka

Chociaż komputer podczas pierwszego badania USG określił termin porodu, nie oznacza to, że już tego dnia dojdzie do rozwiązania.

- Określenie terminu jest szacunkowe i nie oznacza, że dokładnie w tym dniu poród musi się odbyć - zaznacza lekarz. - Natomiast, kiedy miną dwa tygodnie "od terminu", statystycznie częściej zdarzają się takie powikłania, jak np. niedotlenienie dziecka. Dlatego w wielu ośrodkach zaleca się objęcie opieką kobiety, która jest 8-14 dni "po terminie".

W Polsce kobiety oczekują wtedy na poród w szpitalu, ale w wielu innych krajach nie uważa się tego za konieczne. Np. w Stanach Zjednoczonych zaleca się tylko nadzór w postaci zapisu KTG i badań USG, wykonywanych dwa razy w tygodniu.

W naszym szpitalu stosujemy nadzór ambulatoryjny, wykonując KTG i USG co dwa dni, a w przypadku stwierdzenia dojrzałości szyjki macicy do porodu, decydujemy się na jego wywołanie przez podanie oksytocyny.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na nowiny24.pl Nowiny 24