Cerkwisko w Czystogarbie jest niszczone

Cerkiew w Czystogarbie została wybudowana w 1899 roku. Spalono ją w 1946 roku. Po świątyni pozostała tylko podmurówka, resztki nagrobków i kamienna chrzcielnica. 10 lat temu cmentarzysko przycerkiewne porządkowała Nieformalna Grupa Kamieniarzy "Magurycz", obecnie Stowarzyszenie "Magurycz".

- W sobotę pojechałem do Komańczy. Wracałem przez Czystogarb. Patrzę a na cerkwisku stoi ciągnik i trzech mężczyzn rozbiera podmurówkę cerkwi - relacjonuje Szymon Modrzejewski, szef stowarzyszenia. - Zatrzymałem się i pytam, jakim prawem to robią. Odpowiedzieli mi, że to ich ziemia. Wywiązała się dość niemiła rozmowa. Zgłosiłem, wiec sprawę na policję w Komańczy.
W komanieckim Urzędzie Gminy sprawdzono, do kogo należy teren cerkwiska.

Okazało się, że jest to własność mieszkańca Czystogarbu, który kupił grunt od Agencji Władności Rolnej Skarbu Państwa.

- To fatalna pomyłka - uważa Bogdan Dołżycki z Urzędu Gminy w Komańczy. - Teren cerkwiska powinien być wyłączony ze sprzedaży.

Zdziwiona jest również Barbara Łosowska - Dudek z krośnieńskiej Delegatury Urzędu Ochrony Zabytków.

- Teren cmentarza wpisany jest do ewidencji cmentarzy zabytkowych. Nie ma go natomiast w rejestrze zabytków - informuje.

To powoduje, że służba ochrony zabytków nie ma podstaw prawnych, by wyciągnąć konsekwencje wobec sprawcy. Cała nadzieja w nadzorze budowlanym.

- Każdy obiekt, czy zniszczony, czy nie, wymaga pozwolenia lub zgłoszenia na rozbiórkę - wyjaśnia Krzysztof Tomczewski, naczelnik Wydziału Architektury i Budownictwa Starostwa Powiatowego w Sanoku. - Zgłoszenia nie przyjmowaliśmy, ani nie wydawaliśmy pozwolenia. Naruszone zostało, więc prawo budowlane.

- Właściciel gruntu został zobowiązany, by do czasu zakończenia postępowanie sprawdzającego, nie wykonywać na tym terenie dalszych prac - informuje sierż. Anna Zdziebko z KPP w Sanoku.

Przeciwdziałanie niszczeniu cerkwisk powinno leżeć w interesie gmin. Najwcześniej zrozumiał to wójt gminy Lubaczów, która opracowała projekt na turystyczne zagospodarowanie trzech cerkwisk: w miejscowości Krowica Sama, Opaka i Basznia Dolna. To pierwsza taka inwestycja na Podkarpaciu.

- 29 września w Urzędzie Wojewódzkim jest spotkanie, poświęcone upamiętnieniom, pomnikom, miejscom kultu mniejszości ukraińskiej - dodaje Modrzejewski. - Nie omieszkam powiedzieć o tym, co się dzieje w Czystogarbie.